عبد صالح (باب الحوائج إلی الله حضرت قمربنی هاشم اباالفضل العبّاس) صفحه 16

1- مفردات راغب، ص203.

2- تفسیر مناهج البیان، ج20/621.

3- کنزالفوائد، ج1/386.

از سویی عبودیّت بندگان، سبب قوّت و عزّت و هیبت آنان در قلوب دشمنان خواهد شد، چرا که آنان متصّل به منبع عزّت و عظمت و قدرت شده اند، از این رو خداوند می فرماید: «وَ لِله العزّه و لِرَسُولِهِ وَ لِلمُؤمِنِین»(1)

امیرالمؤمنین(علیه السلام) نیز می فرماید: « ... فأولیاؤه بعزّه یعتزّون»(2)

و به همین علت خداوند، پیامبران و صدّیقین و صالحین را با تعبیر «عبدی» و «عبدنا» و «عبادالله» و «عباد الرحمان» یاد نموده و آن ها با خطاب خداوند به آنان، احساس لذّت و قرب و عنایت و عزّت می نمودند، چرا که می دانستند، فقیر إلی الله و محتاج و مضطرّ به او می باشند.

و یقول المؤلف : مستعیناً به : « و لا حول و لا قوّه إلّا بالله العلیّ العظیم اللّهمّ ما بنا من نعمه فمنک «لا إله إلّا أنت سبحانک إنّی کنت من الظالمین فاستجبنا له و نجیّناه من الغمّ و کذلک ننج المؤمنین»، فأنا عبدک الذلیل الحقیر المسکین المستکین الذی لا یملک لنفسه نفعاً و لا ضرّاً و لا موتاً و لا حیاهً و لا نشوراً.

و عجیب این است که نصارا کلمه «عبدالله» را برای حضرت عیسی(علیه السلام) خفّت می دانستند و می گفتند: او خدا و یا فرزند خدا می باشد، و روایت شده که گروهی از نصارای نجران نزد رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلّم) آمدند و گفتند: برای چه شما عیسای ما را عزیز ندانسته ای؟ رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمود: مگر من چه گفته ام؟ آنان گفتند: شما می گویی: «إنّه عبدالله و رسوله» یعنی او بنده ی خدا و رسول اوست. پس خداوند در پاسخ آنان فرمود: « لن یستنکف المسیح ان یکون عبدا لله ولا الملائکه المقرّبون ومن یستنکف عن عبادته ویستکبر فسیحشرهم الیه جمیعا» (نساء/ 172، مجمع البیان ج3/ 146)

یعنی، از این رو رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلّم) برای خود نشانِ عبودیّت را انتخاب نمود، نه نشان ملوکیّت را، که حضرت مسیح وملائکه افتخار بندگی خداوند را داشتند .

و در روایت صحیحی آمده که امام باقر(علیه السلام) می فرماید: ملکی نزد رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلّم) آمد و گفت: خداوند شما را مخیّر نموده که عبد و رسول و متواضع باشی، و یا پادشاه و رسول باشی؟ و رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلّم) به جبرئیل نگاه کرد، و جبرئیل به او اشاره نمود، که تواضع کن، و آن حضرت در پاسخ آن ملک فرمود: «عبداً متواضعاً رسولاً» و آن ملک باز گفت: « اگر پادشاهی را نیز انتخاب کنی، مقام تو نزد خداوند پایین نمی آید، و کلید خزائن زمین به دست تو خواهد یود» و رسول خدا(صلی الله علیه و آله و سلّم) نپذیرفت و فرمود: می خواهم روزی گرسنه باشم و از خداوند روزی طلب کنم و روزی سیر باشم و شاکر او باشم.(3)

عبودیّت مقام پیامبران و صالحین است