عبد صالح (باب الحوائج إلی الله حضرت قمربنی هاشم اباالفضل العبّاس) صفحه 20

1- تفسیر کنزالدقائق، ج5/521.

2- انعام/ 85 83.

3- آل عمران /39.

4- قلم/50.

و عجیب تر این است که خداوند حضرت ابراهیم(علیه السلام) را به ترتیب به درجه ی عبودیّت و نبوّت و رسالت و خلیل الرحمانی و امامت که بالاترین مقام بود رسانید و پس از آن بر او منّت نهاد و او را از صالحین قرار داد، و فرمود:

«وَ مَنْ یَرْغَبُ عَنْ مِلَّهِ إِبْراهِیمَ إِلاَّ مَنْ سَفِهَ نَفْسَهُ وَ لَقَدِ اصْطَفَیْناهُ فِی الدُّنْیا وَ إِنَّهُ فِی الْآخِرَهِ لَمِنَ الصَّالِحِینَ»(1)

یعنی، جز افراد سفیه و نادان، چه کسی از آیین ابراهیم، (با آن پاکی و درخشندگی،) روی گردان خواهد شد؟! در حالی که ما او را در این جهان برگزیدیم و او در جهان دیگر، از صالحان است.

صالحین کیانند؟

همان گونه که گذشت، صالحین رسول خداو اهل بیت او وپیامبران و شیعیان اهل بیت(علیهم السلام) هستند، و روایات تصریح نموده که مراد از «صالحین» حضرت محمّد و آل او (صلوات الله علیهم اجمعین) هستند، و پس از آنان پیامبران و سپس شیعیان امیرالمؤمنین(علیه السلام) می باشند که از آن حضرت پیروی می کنند.

امام باقر(علیه السلام) در تفسیر آیه: «وَ مَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً»(2)

یعنی، و کسی که خدا و پیامبر را اطاعت کند، (در روز رستاخیز،) همنشین کسانی خواهد بود که خدا، نعمت خود را بر آنان تمام کرده وآنان پیامبران و صدّیقان و شهدا و صالحانند و رفیق های خوبی هستند!

فرمود: نبیِّ و صدّیق و شهید و صالح از مایند.(3)

سلیمان دیلمی گوید: من نزد امام صادق(علیه السلام) بودم که ابوبصیر وارد شد، و او از ناتوانی و کهولت سنّ نفس می زد، و چون در جای خود نشست، امام(علیه السلام) به او فرمود: ای ابا محمد! خداوند در کتاب خود می فرماید:

«وَ مَنْ یُطِعِ اللَّهَ وَ الرَّسُولَ فَأُولئِکَ مَعَ الَّذِینَ أَنْعَمَ اللَّهُ عَلَیْهِمْ مِنَ النَّبِیِّینَ وَ الصِّدِّیقِینَ وَ الشُّهَداءِ وَ الصَّالِحِینَ وَ حَسُنَ أُولئِکَ رَفِیقاً»

یعنی، و کسی که خدا و پیامبر را اطاعت کند، (در روز رستاخیز،) همنشین کسانی خواهد بود که خدا، نعمت خود را بر آنان تمام کرده مانند پیامبران و صدّیقان و شهدا و صالحان و آن ها رفیق های خوبی هستند.

سپس فرمود: مقصود از «نبییّن» در این آیه رسول خدا(صلی الله علیه و آله وسلّم) است، و مقصود از «صدّیقین و شهدا» شما هستید، پس شما خود را صالحین بنامید [و اهل صلاح باشید] همان گونه که خداوند شما را «صالحین» نامیده است.(4)