عبد صالح (باب الحوائج إلی الله حضرت قمربنی هاشم اباالفضل العبّاس) صفحه 34

1- شرح الأخبار فی فضائل الأئمه الأطهار، ج3/191.

2- عنکبوت/38.

3- لسان العرب، ج1/419 418.

4- صحیفه سجادیه، دعای 23.

5- حشر/2.

6- حج/46.

7- مصباح الشریعه، ص201 باب 97 درباره صبر.

8- کافی، ج2/550.

9- کافی، ج2/550.

و در دعای دیگری آمده: «أسألک ... و البصیره عند تشبّه الفتنه».(1)

و خلاصه ی مضامین روایات فوق این است که بصیرت به معنای رؤیت و بینش قلب است همان گونه که رؤیت چشم بینا، نسبت به اجسام ظاهری است، رؤیت همراه با یقین نیز مربوط به حقایق است ، و رؤیت چشم بسا دچار خطا می شود، ولکن صاحب بصیرت به معنای ثابت العقیده است، ودچار خطا نمی شود و کسی که در دین خدا و امور خود نافذ البصیره باشد، ثابت العقیده است و دارای یقین است، و هرگز تزلزلی ندارد، و در فتنه ها و شبهات فریب نمی خورد، از این رو امیرالمؤمنین(علیه السلام) می فرماید:

«فقد البصر أهون من فقد البصیره».(2)

یعنی، نداشتن چشم آسان تر از نداشتن بصیرت و بینش قلب است.

و یا می فرماید: « نظر البصر لا یجدی إذا عمیت البصیره»(3)

یعنی، نگاه چشم سودی ندارد اگر صاحب آن کوردل و بدون بصیرت باشد.

و حضرت اباالفضل(علیه السلام) تنها صاحب بصیرت نبود بلکه نافذالبصیره بود، یعنی، بصیرت او به نهایت رسیده بود.

مواسات و ایثار حضرت عباس(علیه السلام)

صاحب کتاب ینابیع المودّه سلیمان قندوزی حنفی درباره شهادت آن حضرت گوید: هنگامی که روز عاشورا تشنگی [ برآل پیغمبر(صلی الله علیه و آله و سلّم) ] سخت شد، حضرت سیدالشهدا به برادر خود عباس فرمود: «با کمک اهل بیت خود چاهی را حفر کنید» و چون چاهی را حفر کردند به صخره و سنگ بزرگی برخورد نمودند، و سپس چاه دیگری را حفرکردند و آن را نیز چنین یافتند.

تا این که امام(علیه السلام) به برادر خود فرمود: «از فرات برای ما آب بیاور» و حضرت عباس عرضه داشت: سمعاً و طاعهً و با گروهی به طرف فرات حرکت نمودند و چون لشگر عمر سعد از آنان منع کردند، حضرت عباس(علیه السلام) به آنان حمله نمود، و گروهی را کشت و آنان را از فرات دور نمود، و داخل فرات شد، و مشک خود را پر از آب کرد و غرفه ی آبی گرفت تا بنوشد، و لکن بیاد عطش حسین و اهل بیت او افتاد و آب را بر روی آب ریخت و فرمود: « به خدا سوگند از این آب نمی نوشم، در حالی که برادرم حسین و اطفال او تشنه هستند ، و سپس گفت:

یا نفس من بعد الحسین هونی

و بعده لا کنت ان تکونی

هذا حسین وارد المنون