عبد صالح (باب الحوائج إلی الله حضرت قمربنی هاشم اباالفضل العبّاس) صفحه 57

1- کافی، ج2/208ح6.

2- نهج البلاغه، خطبه 118.

3- کافی، ج2/208.

4- همان.

5- مشکاه الأنوار، 310.

6- نهج البلاغه، خطبه 34.

یعنی، ای مردم، من بر شما حقّی دارم و شما نیز بر من حقّی دارید، و امّا حقّ شما بر من نصیحت و خیرخواهی از شماست ... و اما حقّ من بر شما وفاداری شما نسبت به بیعتی است که با من کرده اید. البته باید نصیحت و خیرخواهی ، در آشکار و پنهان باشد.[و ناصح باید صادق و مخلص باشد].

و اگر کسی اهل نصیحت نباشد، مسلمان نامیده نمی شود، چرا که رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلّم) فرمود:

« من اصبح لا یهتمّ بأمور المسلمین فلیس منهم، و من لم یصبح و لا یُمسی ناصحاً لله و لرسوله و لکتابه و لإمامه و لعامّه المسلمین، فلیس منهم»(1)

یعنی، کسی که اهتمامی به امور مسلمانان نداشته باشد، از آنان نیست، و کسی هر صبح و شام ناصح خدا و رسول او و کتاب او، و امام خود و عموم مسلمانان نباشد، او از مسلمانان نیست.

از آنچه گذشت ظاهر می شود که حضرت اباالفضل(علیه السلام) بهترین ناصح خدا و رسول او وامام زمان خود بوده، و صداقت و اخلاص عمل او در ظاهر و باطن، برای همه قافله کربلا مشهود بوده است، از این رو امام صادق(علیه السلام) در زیارت او می فرماید:

«أشهد لقد نصحت لله و لرسوله و لأخیک و... »

آری او همانند پدر خود امیرالمؤمنین(علیه السلام) که نسبت به پیامبر خدا(صلی الله علیه و اله و سلّم) ناصح بود، نسبت به امام و برادر خویش ناصح و خیرخواه بوده است و اخلاص و صداقت او به قدری بوده که با لب تشنه از فرات خارج شده و سوگند یاد نموده و فرموده : «و الله لا أذوق الماء و سیّدی الحسین عطشاناً».

وامام سجاد(علیه السلام) می فرماید:

«رحم الله العبّاس فلقد آثر و أبلی و فدی أخاه بنفسه حتّی قطعت یداه».

یعنی، خدا رحمت کند عمویم عبّاس را، به راستی او برادر خود را بر خویش مقدّم داشت، و بلا را تحمّل نمود، و دست های او قطع شد، و جان خویش را فدای برادرش نمود.

برادری و مواسات حضرت ابا الفضل (علیه السلام)

امام صادق(علیه السلام) در زیارت عموی خود می فرماید:

«فنعم الأخ المواسی ...»

«و الأخ الدافع عن أخیه»

مواسات درلغت به معنای کمک و مشارکت در زندگی و معاش است.(2)

و مؤیّد معنای لغوی سخن امیرالمؤمنین(علیه السلام) است که می فرماید:

«لا تعدّنّ صدیقاً، من لا یواسی بماله»(3)