خداشناسی از دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 164

(336) خداشناسي

طومار درهم پيچيده گشته و زمين به زمين ديگر مبدل مي‌شود و خلايق براي خداي واحــد قهــار ظهــور مي‌كننـد.

و معنـاي آيـه ايـن اسـت كـه، مـا عـالـم مشهـود را بـا همـه اجـزايش چـه آسمـاني و چــه زمينــي‌اش نيــافــريــديم مگر به حــق، يعنـي داراي غـايـت و هـدفي ثـابت و نيـز داراي اجلــي معيــن، كه هستــي‌اش از آن تجاوز نمي‌كند و چون داراي اجلي معيــن است قهــرا در هنگــام فرا رسيدن آن اجل فاني مي‌شود و همين فاني شدنش هم هدف و غايتي ثابت دارد، پس بعد از اين عالم عالمي ديگر است كه آن عبارت است از عــالـم بقـا و معـاد مـوعـود.(1)

نقطه انتهاي وجود، هدف از فناي موجودات (337)

معـاد، غـرض از خلقت و علّت رسالت

«وَ مـا خَلَقْنَــا السَّمـــاءَ وَ الاَْرْضَ وَ مــا بَيْنَهُمـــا لاعِبيـــنَ!» (16 / انبيـاء)

براي آينده بشر معادي است كه به زودي در آن عالم به حساب اعمال آنان مي‌رسند پس ناگزير بايد بين اعمال نيك و بد فرق بگذارند و آنها را از هم تميز دهند و اين جز با هدايت الهي صورت نمي‌گيرد و اين هدايت همان دعوت حقي است كه مسأله نبوت عهده‌دار آن است و اگر اين دعوت نبود خلقت بشر عبث و بازيچه مي‌شد و خدا بازيگر ولاهي و خداي‌تعالي منزه از آن است.

اگر خلقت اين علم مشهود براي غرضي نبود، كه به خاطر آن خلق شده باشد و خداي سبحان مرتب ايجاد كند و معدوم نمايد و زنده كند و بميراند و آباد كند و خراب نمايد، بدون اين كه غرضي مترتب بر افعال او باشد، كه به خاطر آن غرض بكند هر چه را كه مي‌كند، بلكه صرفا براي سرگرمي باشد، كه يكي را پس از ديگري ببيند، كه از يك