خداشناسی از دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 74

تذلّل ذاتي موجودات در برابر خـدا

«وَ لِلّهِ يَسْجُــدُ مَـنْ فِــي السَّمــواتِ وَ الاَْرْضِ طَــوْعــا وَ كَــرْهــا وَ ظِللُهُمْ بِــالْغُــدُوِّ وَ الاْصــالِ!»

«هــر چــه در آسمــان‌ها و زميــن است، به رغبــت يا كــراهــت، با سايه‌هاشان

(146) خداشناسي

بــامــــداد و شبــــانگــاهــان سجــــده خــــدا مـي‌كننــــد.» (15 / رعــــد)

تذلّل و تواضع عامه موجودات در برابر ساحت پروردگار خود خضوع و تذلّل ذاتي است، كه هيچ موجودي از آن منفك و آن از هيچ موجودي متخلف نيست. پس به طور مسلم خضوع موجودات به طوع و بدون سفارش خواهد بود و هيچ موجودي از خود، هيچ چيز ندارد تا درباره‌اش كراهت و يا امتناع و سركشي تصور شود.

موجودات عالم ما در جميع شؤون راجع به خودشان ساجد و خاضع در برابر امر خدا هستند، ولكن در پاره‌اي از شؤون كه مخالف طبيعت آن‌هاست از قبيل مرگ و فساد و بطلان آثار و آفات و مرض‌ها و امثال آن سجود و خضوع‌شان كرها و در آنچه كه مــوافــق طبــع آن‌هاست از قبيل حيات و بقاء و رسيدن به هدف و پيروزي و كمال، به طور طوع و انقياد و مانند خضوع ملائكه است كه خدا را در آن چه كه دستورشان مي‌دهد نافرماني ننمــوده و آن چه دستــور بگيــرند عمــل مي‌كننـد.(1)

تذلّل ذاتي موجودات در برابر خدا (147)