چرا نماز بخوانیم صفحه 34

از مواجهه با روح زمان ، یکی از علل این شکست به شمار می رود . امروز جهان اسلام بیش از هر وقت دیگر نیازمند به یک نهضت قانونگزاری است که با یک دید نو و وسیع و همه جانبه از عمق تعلیمات اسلامی ریشه بگیرد . (62)

این موضوع مخصوصا در بین اهل سنت که باب اجتهاد ، بسته بوده و چارچوب فکری ثابتی بر حوزه های آنها حاکم است ، به صورتی ملموس و آشکار به چشم می خورد . باب اجتهاد از محاسن برجسته شیعه در تطبیق اسلام با زمان می باشد .

آسیب نهاد روحانیت به عنوان مبلغان دینی و اشاعه دهندگان اسلام ، از دیگر مواردی است که در انزوای اسلام بین جامعه های مسلمانان نقش داشته است . از جمله این آسیبها نفوذ افراد روحانی نما در نهاد روحانیت و سوء استفاده از اسلام با به خطر انداختن این دین می باشد که : خطر بزرگ کوتاه مدت آن بدنام نمودن حوزه ها با اعمال ناشایسته و اخلاق و روش انحرافی است و خطر بسیار عظیم آن در دراز مدت به مقامات بالا رسیدن یک یا چند نفر شیاد که با آگاهی بر علوم اسلامی و جا زدن خود در بین توده ها و قشرهای مردم پاکدل و علاقه مند نمودن آنان به خویش و ضربه مهلک زدن به حوزه های اسلامی و اسلام عزیز (است ) . (63)

و نیز از دیگر آفات این نهاد مقدس ، عوام زدگی است که شهید مطهری این گونه از آن انتقاد می کند : روحانیت عوام زده ما چاره ای ندارد از این که

هر وقت یک مساله اجتماعی می خواهد عنوان کند ، به دنبال مسائل سطحی و غیر اصولی برود و از مسائل اصولی ، صرف نظر کند و یا طوری نسبت به این مسائل اظهار نظر کند که با کمال تاسف علامت تاخر و منسوخیت اسلام به شمار رود و وسیله ای به دست دشمنان اسلام بدهد .

افسوس که این آفت عظیم ، دست و پاها را بسته است و گرنه معلوم می شد که اسلام در هر عصر و زمانی تازه است : لاینفی عجائبه و لاینقضی غرائبه ، معلوم می شد که حتی عمیق ترین سیستم های اجتماعی عصر ما قادر نیست با آنچه اسلام آورده است رقابت کند . روحانیت عوام زده ما چاره ای ندارد از این که همواره سکوت را بر منطق و سکون را بر تحرک و نفی را بر اثبات ، ترجیح دهد : زیرا موافق طبیعت عوام است . (64)

عوامل بیرونی (تقابل تمدن های اسلامی و غربی)

اما در کنار این عوامل داخلی و درونی که به اختصار به گوشه هایی از آن اشاره شد ، علل بیرونی و خارجی نیز در اثر عداوت ها و کینه های دیرینه رقیبان و مخالفان اسلام ، دست اندر کار انزوای اسلام و انحطاط تمدن اسلامی و عقب ماندگی جوامع مسلمان گردید ؟ در همین زمینه به بررسی تقابل بین دنیای مسیحیت و جهان غرب با دنیای اسلام و ملل اسلامی می پردازیم تا عداوت های دینی مسیحیت قرون وسطایی و به تبع آن غرب ، با اسلام و جوامع اسلامی و نیز میزان و چگونگی تاثیر گذاری آن ها را انحطاط تمدن وسیع اسلامی و عقب ماندگی

مسلمانان آشکار گردد .

اولین برخورد این دو دنیا او تولد تمدن اسلامی ، مصادف با سده های 7 و 8 و 9 میلادی بود که منجر به پیروزیهای چشمگیر تمدن تو پای اسلامی و بسط و گسترش اسلام تا عمق اروپا گردید . غرب در واکنشی که نسبت به این تهاجمات او خود نشان داد باعث آغاز جنگ های صلیبی به مدت 200 سال گردید که به رغم خواست غرب ، مبنی بر شکست سیطره و نفوذ و حضور اسلام به نتیجه ای مطلوب نرسیده و عقیم ماند . در همین دوران بود که غرب به علت تماس نزدیک با جهان اسلام ، بهره های فراوان فرهنگ و هنر و علم و دانش مسلمین برد .