- اشاره 1
- پیشگفتار 1
- چهره تازه ای از تفسیر قرآن 1
- انقلابی در جهان تفسیر 3
- قرآن یا معجزه جاویدان 3
- نهایت ناپذیری قرآن 4
- تفسیر قرآن از دیدگاه های مختلف 7
- چهره تازه از تفسیر قرآن 9
- نمونه ای از تفسیر قرآن به قرآن 11
- تأثیر تمدن غرب در برداشتهای غیر صحیح از قرآن 12
- نزول تدریجی قرآن 14
- روش تفسیر موضوعی 16
- اشاره 20
- ترجمه آیات 22
- ندای درونی انسان ها 26
- جامعه شناسان و اعتقاد به خدا 26
- بدیهی بودن وجود خدا 29
- فطری بودن اصول تعالیم دین 32
- خداخواهی و خداجویی انسان 32
- هدایت همگانی موجودات جهان 33
- تجلی فطرت در شداید 35
- پاسخ یک اعتراض 38
- 2. تمیز اعمال فطری با اعمال عادی 40
- یادآوری چند نکته 40
- اشاره 40
- 1. تفاوت توحید فطری با توحید استدلالی 40
- 1. جهانی بودن حس خداجویی 42
- 2. رهبری فطرت به سوی خدا 43
- 4. تبلیغات پی گیر ممکن است از نمو و رشد آن بکاهد، ولی آن را ریشه کن نمی سازد 44
- 3. حس مذهب مولود عوامل جغرافیایی و یا اقتصادی ویا سیاسی نیست 44
- حس مذهبی یا بعد چهارم روح انسان 45
- مارکسیسم در قالب مذهب 47
- نظر دیگری در فطری بودن دین 49
- حس مذهبی در احادیث 51
- اشاره 55
- نکات قابل توجه 59
- 1. نظریه متکی به احادیث 62
- اشاره 62
- نارسایی های این نظریه 62
- نارسایی های این نظریه 67
- نظریه سوم 68
- پرسش هایی پیرامون این نظریه 71
- نظریه چهارم 74
- اشاره 78
- ترجمه آیات 81
- تفاوت حمد و تسبیح 84
- اشاره 85
- 1. سجود و خضوع ذرات جهان در برابر خدا 85
- غرض از سجود موجودات 87
- حقیقت سجده در موجودات جهان 88
- سجده با میل و سجده با کراهت 89
- اشاره 91
- اشاره 93
- آرای مفسران در تسبیح موجودات 93
- نظریه نخست 94
- نظریه دوم 95
- نظریه سوم 97
- وجود شعور در تمام موجودات جهان 100
- گسترش شعور و دانش های امروز 110
- اشاره 113
- آشنایی با براهین اثبات صانع در کتب فلسفی و کلامی 113
- اشاره 114
- آشنایی با براهین اثبات وجود خدا 114
- 3. برهان امکان 115
- 2. برهان حدوث 115
- 1. دلیل فطرت 115
- 5. برهان نظم در جهان آفرینش 117
- 4. برهان حرکت 117
- 6. برهان محاسبه احتمالات 118
- 7. برهان موازنه و کنترل 119
- 9. هدف گرایی میان پدیده های جهان 120
- 8. راه یابی در جان داران 120
- 10. برهان صدیقین 125
- عقیده عرب در عصر نزول قرآن 127
- اشاره 130
- ترجمه آیات 131
- فقر و نیاز در انسان و جهان نشانه وجود خدای غنی است 132
- اشاره 132
- فقر اشیا یا برهان امکان 138
- کاخ رفیع آفرینش گواه بر وجود آفریدگار است 140
- آیات موضوع 140
- ترجمه آیات 140
- آفرینش آسمان وزمین گواه بر وجود آفریدگار است 141
- سؤالی درباره آیه 142
- اشاره 145
- آیات موضوع 145
- ترجمه آیات 145
- خلاصه ای از مفهوم آیات 148
- پاسخ دو سؤال 149
- آیات موضوع 151
- اشاره 151
- ترجمه آیات 152
- توضیح مطلب 154
- ترجمه آیات 158
- اشاره 158
- آیات موضوع 158
- آیا هدف ابراهیم نفی خداوندی آنها است؟! 165
- سخن صدر المتألهین 167
- سخن آخر درباره آیات 168
- آیات موضوع 169
- ترجمه آیات 169
- اشاره 169
- سخن ابن سینا 170
- توضیح مفاد آیه 171
- آیات موضوع 174
- اشاره 174
- ترجمه آیات 175
- خداشناسی و دفتر آفرینش 177
- ترجمه آیات 184
- اشاره 184
- آیات موضوع 184
- شناخت کامل خدا از راه شناخت وجود و هستی _ یا برهان صدیقین 185
- اشاره 193
- آیات موضوع 194
- توضیحاتی پیرامون آیه نخست 202
- پاسخ یک سؤال 203
- توضیح دیگر آیات 205
- 1. چرا او وجود بی نهایت است؟ 206
- 2. موجود نامحدود تعدد برنمی دارد 208
- پاسخ یک پرسش 209
- پاسخ به سؤال دیگر 210
- اشاره 212
- احادیث شیعه در یگانگی خدا 212
- خداوند موجود نامتناهی است 212
- خدایان سه گانه 213
- اشاره 213
- وحدت خدا، وحدت عددی نیست 213
- تثلیث در آیین مسیح 214
- نظر قرآن درباره تثلیث 215
- اشاره 218
- بی پایگی الوهیت مسیح و تثلیث از نظر قرآن 218
- برهان نخست 219
- برهان دوم (غذا خوردن مسیح) 220
- اندیشه فرزند بودن مسیح 221
- بررسی سه گانگی خدا 230
- اشاره 230
- هم یکی است و هم سه تا!!! 231
- 1.خدایان سه گانه مستقل 232
- 2. شرکت سهامی خدایان 233
- اشاره 236
- ترجمه آیات 237
- اشاره 238
- توحید ذاتی و بساطت ذات 238
- 2. ذات او از اجزای عقلی پیراسته است 241
- 3. صفات خداوند عین ذات او است 242
- بی پایگی عقیده کرامیه 243
- تفاوت دو قول 244
- انتقاد از نظریه اشاعره 247
- دلیل وحدت صفات با خدا 248
- چگونگی سازگاری تعدد صفات با بساطت ذات 248
- گواهی آیات بر صفات خدا 249
- 2. او «احد» است 250
- اشاره 257
- ترجمه آیات 259
- چرا معتزله منکر توحید افعالی هستند؟ 262
- عقیده گروه معتزله 264
- انتقاد از عقیده معتزله 265
- مکتب اشعری 270
- پرسش اول 278
- پاسخ به بعضی از سؤال ها 278
- اشاره 278
- اشاره 280
- پرسش دوم 280
- اشاره 281
- پرسش سوم 281
- پاسخ 281
- اشاره 286
- پاسخ 286
- پرسش چهارم 286
- توضیح برهان نخست 289
- توضیح برهان دوم 290
- تحلیلی از بلاها و شرور 294
- شرّ، امر نسبی است 296
- تحلیلی دیگر در باره شرور 296
- اشاره 301
- ترجمه آیات 303
- آیا لفظ رب معانی متعددی دارد؟ 312
- 1. تدبیر; شاخه ای از آفرینش 324
- این برهان را می توان به دو صورت بیان کرد: 327
- تکلیف دیگر مدبرها چیست؟ 329
- نتیجه 329
- پاسخ 330
- تحلیل آیات 333
- پیروزی و شکست از جانب خدا است 334
- پاسخ یک سؤال 336
- اشاره 342
- ترجمه آیات 343
- حکومت پیامبر و اولو الأمر از جانب خدا است 348
- حکومت ودولت، پدیده اجتناب ناپذیر است 349
- شیوه حکومت در اسلام چیست؟ 353
- اشاره 355
- ترجمه آیات 356
- اشاره 360
- افرادی که اطاعت آنان لازم است 360
- مقصود از اطاعت پیامبر چیست؟ 362
- 2. اولی الأمر 364
- 3. پدر و مادر 365
- اثر سازنده احترام والدین 367
- اشاره 369
- ترجمه آیات 372
- 1. قانون گذار باید انسان شناس باشد 376
- 2. از هر نوع سودجویی پیراسته باشد 376
- بخش نخست: 379
- اشاره 379
- توحید در تقنین در قرآن 379
- بخش دوم: 381
- اشاره 381
- پاسخ یک پرسش 387
- پاسخ 388
- پرسش دیگر 388
- معانی دین، شریعت و ملت چیست؟ 393
- اشاره 394
- بخش چهارم: 394
- یک سؤال 395
- بخش پنجم: 397
- بخش ششم: 398
- شرک در تشریع 399
- پاسخ یک پرسش 401
- پاسخ 401
- اشاره 401
- توضیح مفاهیم دین، ملت و شریعت 402
- اشاره 405
- ترجمه آیات 407
- معنای حقیقی و مجازی عبادت 411
- 1. نخستین تعریف عبادت 417
- 2. تعریف دوم عبادت 422
- مقصود از لفظ «رب» چیست؟ 423
- 3. تعریف سوم برای عبادت 424
- لزوم تشریح نقاط ده گانه 434
- گواهی از قرآن 441
- آیا بهره گیری از اسباب غیر طبیعی شرک است؟ 445
- نظر ما 453
- آیات موضوع 459
- ترجمه آیات 459
- آیات موضوع 471
- ترجمه آیات 472
- نظریه وهابی ها 474
- 1. یوسف و سلطه غیبی 475
- نظریه ما در این سخن 475
- 3. سلیمان نبی و سلطه غیبی 476
- 4. مسیح و سلطه غیبی 478
- آیات موضوع 481
- ترجمه آیات 482
- پاسخ 483
- سؤالی از ابن تیمیه 489
- جهان آفرینش، جهان سازمان یافته است 491
- آیات موضوع 497
- ترجمه آیات 498
- وهابی ها و درخواست شفاعت 501
- آیا کمک خواهی از غیر خدا، شرک است؟ 504
- استعانت از غیر خدا 505
- آیات موضوع 511
- ترجمه آیات 512
- آیات موضوع 523
- ترجمه آیات 524
- 1. اصحاب هیاکل 525
- 3. عقاید عرب جاهلی 526
- مبارزه قرآن در آیات مورد بحث، با چه گروهی است؟ 528
- استفاده از نیم خورده وهابی ها 530
خداشناسی و دفتر آفرینش
بخشی از آیات قرآن ما را به تفکر و تدبر درباره نشانه های خدا در کتاب خلقت دعوت می کند و آن را شیوه شایسته خردمندان و متفکران و بیدار دلان می داند.(1) آیات در این زمینه به اندازه ای است که نمی توان یک دهم آن را در این صفحات منعکس نمود و ما فقط نمونه هایی را می آوریم، سپس در اهداف این قسم از آیات به بحث و گفت وگو می پردازیم. (إِنَّ فی خَلْقِ السَّماواتِ وَالأَرض وَاخْتِلافِ اللَّیْل وَالنَّهار وَالْفُلْکَ الّتی تَجْرِی فِی الْبَحْرِ بِما یَنْفَعُ النّاس وَما أَنْزَلَ اللّهُ مِنَ السَّماءِ مِنْ ماء فَأَحْیا بِهِ الأَرْض بَعْدَمَوتِها وَبَثَّ فِیها مِنْ کُلِّ دابَّه وَتَصْرِیفِ الرِّیاح وَالسَّحابِ المُسَخَّر بَیْنَ السَّماءِوَالأَرْض لآیات لِقَوم یَعْقِلُونَ).(2) «در آفرینش آسمان و زمین و گردش شب و روز و حرکت کشتی ها در دریا به سود مردم و بارانی که خدا از آسمان فرو می فرستد و زمین های مرده را زنده می کند و انواع جنبدگان که در روی زمین پخش کرده است و چرخش بادها و ابرهایی که در میان زمین و آسمان به کار گماشته شده اند،(در این امور) نشانه هایی برای خردمندان است». این آیه ما را به تدبیر و شناخت اموری دعوت می کند. 1. شناخت جهان از زمین و آسمان و گردش شب و روز.
1- [1] (لقوم یعقلون) سوره بقره آیه 164، (لقوم یتفکّرون) سوره رعد آیه 3، (لقوم یتذکّرون) سوره نحل آیه 13.
2- [2] بقره(2) آیه 164.