- پیشگفتار 1
- اشاره 1
- چهره تازه ای از تفسیر قرآن 1
- انقلابی در جهان تفسیر 3
- قرآن یا معجزه جاویدان 3
- نهایت ناپذیری قرآن 4
- تفسیر قرآن از دیدگاه های مختلف 7
- چهره تازه از تفسیر قرآن 9
- نمونه ای از تفسیر قرآن به قرآن 11
- تأثیر تمدن غرب در برداشتهای غیر صحیح از قرآن 12
- نزول تدریجی قرآن 14
- روش تفسیر موضوعی 16
- اشاره 20
- ترجمه آیات 22
- ندای درونی انسان ها 26
- جامعه شناسان و اعتقاد به خدا 26
- بدیهی بودن وجود خدا 29
- فطری بودن اصول تعالیم دین 32
- خداخواهی و خداجویی انسان 32
- هدایت همگانی موجودات جهان 33
- تجلی فطرت در شداید 35
- پاسخ یک اعتراض 38
- اشاره 40
- 2. تمیز اعمال فطری با اعمال عادی 40
- 1. تفاوت توحید فطری با توحید استدلالی 40
- یادآوری چند نکته 40
- 1. جهانی بودن حس خداجویی 42
- 2. رهبری فطرت به سوی خدا 43
- 4. تبلیغات پی گیر ممکن است از نمو و رشد آن بکاهد، ولی آن را ریشه کن نمی سازد 44
- 3. حس مذهب مولود عوامل جغرافیایی و یا اقتصادی ویا سیاسی نیست 44
- حس مذهبی یا بعد چهارم روح انسان 45
- مارکسیسم در قالب مذهب 47
- نظر دیگری در فطری بودن دین 49
- حس مذهبی در احادیث 51
- اشاره 55
- نکات قابل توجه 59
- 1. نظریه متکی به احادیث 62
- اشاره 62
- نارسایی های این نظریه 62
- نارسایی های این نظریه 67
- نظریه سوم 68
- پرسش هایی پیرامون این نظریه 71
- نظریه چهارم 74
- اشاره 78
- ترجمه آیات 81
- تفاوت حمد و تسبیح 84
- 1. سجود و خضوع ذرات جهان در برابر خدا 85
- اشاره 85
- غرض از سجود موجودات 87
- حقیقت سجده در موجودات جهان 88
- سجده با میل و سجده با کراهت 89
- اشاره 91
- اشاره 93
- آرای مفسران در تسبیح موجودات 93
- نظریه نخست 94
- نظریه دوم 95
- نظریه سوم 97
- وجود شعور در تمام موجودات جهان 100
- گسترش شعور و دانش های امروز 110
- آشنایی با براهین اثبات صانع در کتب فلسفی و کلامی 113
- اشاره 113
- اشاره 114
- آشنایی با براهین اثبات وجود خدا 114
- 1. دلیل فطرت 115
- 2. برهان حدوث 115
- 3. برهان امکان 115
- 4. برهان حرکت 117
- 5. برهان نظم در جهان آفرینش 117
- 6. برهان محاسبه احتمالات 118
- 7. برهان موازنه و کنترل 119
- 8. راه یابی در جان داران 120
- 9. هدف گرایی میان پدیده های جهان 120
- 10. برهان صدیقین 125
- عقیده عرب در عصر نزول قرآن 127
- اشاره 130
- ترجمه آیات 131
- اشاره 132
- فقر و نیاز در انسان و جهان نشانه وجود خدای غنی است 132
- فقر اشیا یا برهان امکان 138
- آیات موضوع 140
- کاخ رفیع آفرینش گواه بر وجود آفریدگار است 140
- ترجمه آیات 140
- آفرینش آسمان وزمین گواه بر وجود آفریدگار است 141
- سؤالی درباره آیه 142
- اشاره 145
- آیات موضوع 145
- ترجمه آیات 145
- خلاصه ای از مفهوم آیات 148
- پاسخ دو سؤال 149
- آیات موضوع 151
- اشاره 151
- ترجمه آیات 152
- توضیح مطلب 154
- اشاره 158
- ترجمه آیات 158
- آیات موضوع 158
- آیا هدف ابراهیم نفی خداوندی آنها است؟! 165
- سخن صدر المتألهین 167
- سخن آخر درباره آیات 168
- اشاره 169
- آیات موضوع 169
- ترجمه آیات 169
- سخن ابن سینا 170
- توضیح مفاد آیه 171
- آیات موضوع 174
- اشاره 174
- ترجمه آیات 175
- خداشناسی و دفتر آفرینش 177
- آیات موضوع 184
- اشاره 184
- ترجمه آیات 184
- شناخت کامل خدا از راه شناخت وجود و هستی _ یا برهان صدیقین 185
- اشاره 193
- آیات موضوع 194
- توضیحاتی پیرامون آیه نخست 202
- پاسخ یک سؤال 203
- توضیح دیگر آیات 205
- 1. چرا او وجود بی نهایت است؟ 206
- 2. موجود نامحدود تعدد برنمی دارد 208
- پاسخ یک پرسش 209
- پاسخ به سؤال دیگر 210
- احادیث شیعه در یگانگی خدا 212
- اشاره 212
- خداوند موجود نامتناهی است 212
- اشاره 213
- وحدت خدا، وحدت عددی نیست 213
- خدایان سه گانه 213
- تثلیث در آیین مسیح 214
- نظر قرآن درباره تثلیث 215
- اشاره 218
- بی پایگی الوهیت مسیح و تثلیث از نظر قرآن 218
- برهان نخست 219
- برهان دوم (غذا خوردن مسیح) 220
- اندیشه فرزند بودن مسیح 221
- اشاره 230
- بررسی سه گانگی خدا 230
- هم یکی است و هم سه تا!!! 231
- 1.خدایان سه گانه مستقل 232
- 2. شرکت سهامی خدایان 233
- اشاره 236
- ترجمه آیات 237
- اشاره 238
- توحید ذاتی و بساطت ذات 238
- 2. ذات او از اجزای عقلی پیراسته است 241
- 3. صفات خداوند عین ذات او است 242
- بی پایگی عقیده کرامیه 243
- تفاوت دو قول 244
- انتقاد از نظریه اشاعره 247
- دلیل وحدت صفات با خدا 248
- چگونگی سازگاری تعدد صفات با بساطت ذات 248
- گواهی آیات بر صفات خدا 249
- 2. او «احد» است 250
- اشاره 257
- ترجمه آیات 259
- چرا معتزله منکر توحید افعالی هستند؟ 262
- عقیده گروه معتزله 264
- انتقاد از عقیده معتزله 265
- مکتب اشعری 270
- اشاره 278
- پاسخ به بعضی از سؤال ها 278
- پرسش اول 278
- اشاره 280
- پرسش دوم 280
- پرسش سوم 281
- اشاره 281
- پاسخ 281
- پرسش چهارم 286
- اشاره 286
- پاسخ 286
- توضیح برهان نخست 289
- توضیح برهان دوم 290
- تحلیلی از بلاها و شرور 294
- تحلیلی دیگر در باره شرور 296
- شرّ، امر نسبی است 296
- اشاره 301
- ترجمه آیات 303
- آیا لفظ رب معانی متعددی دارد؟ 312
- 1. تدبیر; شاخه ای از آفرینش 324
- این برهان را می توان به دو صورت بیان کرد: 327
- تکلیف دیگر مدبرها چیست؟ 329
- نتیجه 329
- پاسخ 330
- تحلیل آیات 333
- پیروزی و شکست از جانب خدا است 334
- پاسخ یک سؤال 336
- اشاره 342
- ترجمه آیات 343
- حکومت پیامبر و اولو الأمر از جانب خدا است 348
- حکومت ودولت، پدیده اجتناب ناپذیر است 349
- شیوه حکومت در اسلام چیست؟ 353
- اشاره 355
- ترجمه آیات 356
- اشاره 360
- افرادی که اطاعت آنان لازم است 360
- مقصود از اطاعت پیامبر چیست؟ 362
- 2. اولی الأمر 364
- 3. پدر و مادر 365
- اثر سازنده احترام والدین 367
- اشاره 369
- ترجمه آیات 372
- 1. قانون گذار باید انسان شناس باشد 376
- 2. از هر نوع سودجویی پیراسته باشد 376
- بخش نخست: 379
- توحید در تقنین در قرآن 379
- اشاره 379
- اشاره 381
- بخش دوم: 381
- پاسخ یک پرسش 387
- پاسخ 388
- پرسش دیگر 388
- معانی دین، شریعت و ملت چیست؟ 393
- اشاره 394
- بخش چهارم: 394
- یک سؤال 395
- بخش پنجم: 397
- بخش ششم: 398
- شرک در تشریع 399
- اشاره 401
- پاسخ 401
- پاسخ یک پرسش 401
- توضیح مفاهیم دین، ملت و شریعت 402
- اشاره 405
- ترجمه آیات 407
- معنای حقیقی و مجازی عبادت 411
- 1. نخستین تعریف عبادت 417
- 2. تعریف دوم عبادت 422
- مقصود از لفظ «رب» چیست؟ 423
- 3. تعریف سوم برای عبادت 424
- لزوم تشریح نقاط ده گانه 434
- گواهی از قرآن 441
- آیا بهره گیری از اسباب غیر طبیعی شرک است؟ 445
- نظر ما 453
- آیات موضوع 459
- ترجمه آیات 459
- آیات موضوع 471
- ترجمه آیات 472
- نظریه وهابی ها 474
- نظریه ما در این سخن 475
- 1. یوسف و سلطه غیبی 475
- 3. سلیمان نبی و سلطه غیبی 476
- 4. مسیح و سلطه غیبی 478
- آیات موضوع 481
- ترجمه آیات 482
- پاسخ 483
- سؤالی از ابن تیمیه 489
- جهان آفرینش، جهان سازمان یافته است 491
- آیات موضوع 497
- ترجمه آیات 498
- وهابی ها و درخواست شفاعت 501
- آیا کمک خواهی از غیر خدا، شرک است؟ 504
- استعانت از غیر خدا 505
- آیات موضوع 511
- ترجمه آیات 512
- آیات موضوع 523
- ترجمه آیات 524
- 1. اصحاب هیاکل 525
- 3. عقاید عرب جاهلی 526
- مبارزه قرآن در آیات مورد بحث، با چه گروهی است؟ 528
- استفاده از نیم خورده وهابی ها 530
اسلاید و نمایشنامه های سودمند نیز استفاده کنند; به گونه ای که هم احترام قرآن محفوظ بماند ،و هم نکات آموزنده داستان های قرآن، و یا نظریات آن درباره جهان آفرینش به صورت ملموس درآید. آن گاه وظیفه روحانیت که نگهبانان قرآن و حاملان علوم و اسرار آن هستند، فرا می رسد. آنان باید در تفهیم اسرار و رازهای این کتاب، چه درباره معارف عقلی آن مانند مبدأ، معاد، روح و فرشته، و چه در زمینه تشریح قوانین وتشریعیات و چه درباره ابعاد دیگر آن، تلاش بیشتری کنند. و در طرح مفاهیم اخلاقی، اجتماعی، سیاسی واقتصادی، ارتباط قرآن را با زندگی انسان حفظ نموده و مباحث آن را به نحوی که خطوط زندگی را ترسیم نماید، مطرح کنند.
انقلابی در جهان تفسیر
یکی از گام های مؤثر که بایدمفسران اسلامی در تشریح و تفهیم مقاصد عالی قرآن بردارند این است که، دگرگونی عمیقی در شیوه تفسیر به وجود آورند و از تکرار تفسیر قرآن به شیوه سوره به سوره یا آیه به آیه است، خودداری نمایند. بار دیگر توجه خود را به شیوه دیگری که همان تفسیر به صورت موضوعی است، معطوف سازند.آن گاه ببینند در این نوع تفسیر چه آفاقی عظیم از علوم و معارف قرآن در چشم انداز تفسیری آنان گشوده می شود. نگارنده به خاطر همین هدف مقدس که دیگران را نیز به آن سو فرا می خواند، و خود نیز گامی کوتاه برداشته است، و برای نخستین بار، تفسیری موضوعی به زبان فارسی به نسل برخاسته و تشنه حقایق بلند قرآن تقدیم می نماید. وپیشتر نکاتی را به عنوان مدخل بحث یادآور می شود.
قرآن یا معجزه جاویدان
قرآن مجید، معجزه جاودانه پیامبر اسلام و سند حقانیت آیین او تا روز