منشور جاوید جلد 6 صفحه 417

1- [1] تاریخ طبری، ج2، ص 244.

2- [2] سوره احزاب، آیه9.

3- [3] سوره احزاب، آیه20.

2_ در حالی که می خواهند در میان بادیه نشینان پراکنده شوند، علاقمندند از سرنوشت شما نیز آگاه گردند، زیرا با شما منافع مشترکی دارند و در صورت پیروزی خواهان سهم غنیمت هستند و در صورت شکست ناچارند خود را به گونه ای با وضع جدید تطبیق دهند چنانکه می فرماید:

( یَسْأَلُونَ عَنْ أَنْبَاءِکُم):« از رهگذران و کاروانها، پیوسته جویای حال شما می باشند».

3_ پیامبر نباید از فرار آنان متأثّر شود زیرا اگر هم در میدان قتال بودند،جز افراد کمی به نفع شما وارد جنگ نمی شدند بنابر این نه بودن آنها سودی دارد و نه فرار آنان ضرری.

تا اینجا مجموع آیات بخش دوّم که مربوط به یک گروه از یاران پیامبر است به پایان رسید، اکنون وقت آن رسیده که آیات بخش سوّم را که بیانگر حال مؤمنان واقعی است مورد تفسیر قرار دهیم:

بخش سوم: پیامبر و یاران واقعی او

اشاره

با تفسیر آیات این بخش تمام آیات مربوط به دفاع مقدس در کرانه خندق به پایان می رسد در این بخش که مجموع آیات آن پنج آیه می باشد محور سخن پیامبر و افراد با ایمان واقعی است این افراد هرچند در آغاز کار لرزیدند، وخوف و هراس بر آنان مستولی گردید، سرانجام گوهر ایمان، درون آنان را روشن ساخت و تاریکی ترس را از قلوب آنان راند.

نکات آیات

1_ پیامبر اسوه و الگو است

در نخستین آیه این بخش، پیامبر به عنوان اسوه و الگو معرفی شده است، و در حقیقت زندگی و گفتار و کردار او اسلام مجسّم است که می تواند از هر نوع