منشور جاوید جلد 12 صفحه 156

3_ سرانجام موسی این حادثه را امتحان تلقی می کند. امتحانی که گروهی را هدایت وگروهی را به گمراهی می کشد. گروهی پیروز وگروهی مردود می شوند. در حقیقت حاضران در میقات در این بخش از عمر به خوبی از عهده امتحان بر نیامده و مردود شدند. درحالی که موسی بر هدایت سابق خود باقی ماند; چنانکه می فرماید: ( إنْ هِیَ إلاّفِتْنَتُکَ تُضِلُّ بِها مَنْ تَشاءُ وَ تَهْدِی مَنْ تَشاء).

4_ پیامبران مظاهر رحمت حق هستند و از گرفتاریهای قوم خود رنج می برند. از این جهت برای هفتاد نفر در پوشش طلب رحمت، برای خود طلب آمرزش می کند; چنانکه می فرماید: (أَنْتَ وَلِیُّنا فَاغْفِرْ لَنا وَ ارْحَمْنا وَأَنْتَ خَیْرُ الغافِرینَ).

موسی و درخواست رؤیت

تا اینجا با مفاد ونکات آیات مربوط به رؤیت آشنا شدیم وروشن گشت که قرآن پیوسته با مسأله رؤیت حسی خداوند با لحن انکار ونکوهش روبرو می شود. ولی مسأله مهم در آیه دیگر است وآن درخواست رؤیت خدا از جانب خود موسی است، در اینجا قائلان به جواز رؤیت می گویند: درخواست موسی حاکی از آن است که رؤیت ممکن بود واگر محال بود، هرگز حضرت کلیم آن را از خدا درخواست نمی کرد.

منکران رؤیت می گویند: این استدلال در صورتی صحیح است که حضرت موسی با انگیزه واقعی وبدون فشار از خارج دست به چنین کاری زده باشد واگر سؤال او به خاطر فشار قوم خود باشد، چنین درخواستی دلیل بر امکان نخواهد بود. چگونه می توان گفت موسی با انگیزه واقعی چنین درخواستی را کرده است، در حالی که دو آیه پیش بیانگر این است که او چنین درخواست را کار سفیهانه دانست وگفت:(أَتُهْلِکُنا بِما فَعَلَ السُّفَهاءُ).

گذشته از این چگونه می توان رؤیت خدا را امر ممکنی دانست، در حالی که