- پیشگفتار 1
- اهمیت توحید 2
- اصالت توحیدی انسان 2
- کلیات 2
- اشاره 3
- ١. توحید نظری 3
- اقسام توحید 3
- ٢. توحید عملی 4
- ١. توحید ذاتی 5
- اشاره 5
- اشاره 5
- الف) توحید واحدی 5
- اشاره 5
- اشاره 5
- اشاره قرآن به توحید واحدی 5
- بخش اول: توحید نظری 5
- اشاره 6
- یک - برهان فطرت 6
- براهین توحید واحدی 6
- اشاره 9
- دو - برهان تمانع وهماهنگی جهان 9
- اول - اشاره به اصل برهان 9
- دوم - اشاره به نفی تالی و مقدم 10
- اشاره 11
- ب) توحید احدی 11
- سه - برهان هدایت ودعوت 11
- توحید احدی از دیدگاه قرآن کریم 12
- اقسام توحید احدی 12
- اشاره 13
- ٣. توحید افعالی 13
- ٢. توحید صفاتی 13
- قانون علیت و توحید افعالی 14
- اقسام علل طبیعی 15
- الف) علیت ماده اولی 15
- اشاره 15
- ب) علیت انسان 15
- ب) شفای دردهای باطنی 16
- اشاره 16
- الف) نورافشانی قرآن در هدایت 16
- اقسام علیت معنوی و غیبی 16
- ج) آرامش دل 17
- ه) کفر، سبب لعن الهی 17
- د) گناه، سبب گسترش فساد 17
- ز) کار نیک، سبب وفور نعمت 18
- و) ظلم، سبب تحریم طیبات 18
- ح) ایمان، سبب هدایت الهی 18
- ط) صبر، سبب جزای اخروی 19
- اقسام توحید افعالی 19
- اشاره 19
- ی) تقوا، عامل ازدیاد رزق 19
- ک) استقامت در توحید، عامل تأیید از جانب فرشتگان 19
- اشاره 20
- ١. توحید در ربوبیت 20
- اشاره 21
- مفهوم «ربوبیت» 21
- ب) سرور مطاع 21
- الف) مالک و صاحب 21
- ج) مصلح و مدبر و مربی امور 22
- توحید در خالقیت، منشأ توحید ربوبی 25
- ١. فطرت دلیل بر توحید ربوبی 27
- ادله توحید ربوبی 27
- اشاره 27
- اشاره 28
- ٢. اتقان و نظاممندی عالم، دلیل بر توحید ربوبی 28
- الف) تلازم بین مقدم و تالی 28
- ب) نفی تالی 29
- نهی از اعتقاد به ربوبیت استقلالی برای غیر خداوند 30
- مشرکان و شرک در ربوبیت 32
- مذمت مشرکان به جهت اعتقاد به استقلال معبودان خود 34
- ٢. تربیت در امور معنوی 34
- ١. تربیت در امور مادی 34
- تربیت غیر، به اذن خداوند 34
- اشاره 34
- پاسخ 37
- شبهه: تلازم بین توحید ربوبی و الوهی 37
- کلام علوی مالکی در تلازم بین توحید ربوبی و الوهی (شرک ربوبی مشرکان) 41
- اشاره 42
- خداوند، تنها خالق مستقل 42
- ٢. توحید در خالقیت 42
- خالقیت طولی خداوند نسبت به فعل انسان 43
- نهی از اعتقاد به خالقیت استقلالی برای غیر خدا 43
- خالقیت غیر خدا به اذن خدا 44
- ارتباط بین ربوبیت و خالقیت 45
- ٣. توحید در ولایت وحاکمیت 45
- اشاره 45
- حاکمیت غیر خدا، به اذن خدا 47
- اشاره 47
- 4. توحید در قانونگذاری 47
- 5. توحید در مالکیت 49
- اشاره 49
- اعتقاد مشرکان به شرک در قانونگذاری 49
- مالکیت مجازی غیر خدا 52
- مالکیت مجازی غیر خدا، به مشیت خدا 53
- فتاوای وهابیان 54
- اشاره 54
- بخش دوم: توحید عملی 54
- مباحث توحید در عبادت 56
- اشاره 56
- اوّل: مفهوم عبادت (بحث مفهومی) 56
- اشاره 56
- مفهوم الوهیت 57
- بررسی اقوال 58
- اشاره 60
- دوّم: توحید در عبادت از دیدگاه قرآن (بحث حکمی) 60
- اشاره 62
- اقسام عبودیت 62
- ١. مملوکیت منفعت 63
- ٢. عبودیت اطاعت 63
- ٣. تعظیم به قصد ربوبیت یا الوهیت 64
- اشاره 65
- ارکان عبادت 65
- الف) خضوع با اعتقاد به الوهیت 66
- ب) خضوع با اعتقاد به ربوبیت 67
- اشاره 68
- سوم: مصداق عبادت 68
- اطاعت از دستورات الهی همراه با اعتقاد صحیح 73
- فرق بین توجه به کعبه و توجه به بتها 75
- تقسیم توحید نزد وهابیان 76
- نقد 76
- ارکان عبادت نزد وهابیان 77
- نقد وبررسی 78
- دلیل فطرت بر توحید عبادی 80
- ارتباط بین توحید در خالقیت با توحید در عبادت 80
- ارتباط بین توحید ربوبی با توحید در عبادت 81
- ارتباط بین توحید الوهی با توحید در عبادت 81
- عبادت بتها با اعتقاد به خالقیت و رزّاقیت استقلالی 82
- الف) استعمال با (مِنْ دُونِ اللهِ) 85
- ١. دعا به معنای عبادت و پرستش 85
- انواع دعا وصدا زدن غیر 85
- اشاره 85
- اشاره 85
- اشاره 88
- ٢. دعا به معنای طلب وخواستن واستغاثه 88
- ب) استعمال با مَعَ اللهِ 88
- الف) دعا در امر دنیوی 89
- ب) دعا در امر آخرت 90
- ٣. دعوت به هدایت یا ضلالت 91
- اشاره 91
- الف) متعدی با «إلی» 91
- ب) متعدی با لام 92
- 4. دعا به معنای ندا 93
- 5. دعا به معنای ادعا 94
- خلط وهابیان بین دعای عبادت ودعای طلب وخواستن 94
- شبهه: تلازم بین دعای طلب با دعای عبادت 97
- پاسخ 98
- مطلق دعا و صدا زدن عبادت نیست 99
- شبهه: تقیید دعای طلب در کلمات وهابیان 102
- پاسخ 104
- ٢. به نحو تبعیت 109
- اشاره 109
- دعای استقلالی، مخصوص خداوند متعال 109
- ١. به نحو استقلالیت 109
- اعمال به نیت است 110
- بخش سوم: بررسی آیات متشابهات 113
- اشاره 113
- شبهه اول: دعا عبادت است! ! 133
- پاسخ به شبهات 133
- اشاره 133
- شبهه دوم: کفر بودن قصد اولیا 147
- شبهه سوم: عدم اعتقاد کفار به ربوبیت بتها 150
- شبهه چهارم: همصدایی با مشرکان 151
- شبهه پنجم: نهی از صدا زدن غیرخدا 152
- شبهه ششم: روزی خواستن از خدا 153
- شبهه هفتم: رفع گرفتاری از سوی خدا 154
- شبهه هشتم: کفایت کردن خدا 155
- شبهه نهم: بطلان صدا زدن غیر خدا 156
- شبهه یازدهم: فقط صدا زدن خدا هنگام اضطرار 157
- شبهه دهم: عدم اجابت دعا از سوی غیرخدا 157
- شبهه دوازدهم: لزوم پناه بردن به خدا 158
- شبهه سیزدهم: ظلم بودن صدا زدن غیرخدا 159
- شبهه چهاردهم: خدا، تنها برطرفکننده گرفتاریها 159
- شبهه پانزدهم: گمراهی مشرکان از صدا زدن خدا 160
- شبهه شانزدهم: عدم امکان اجابت دعا از سوی غیرخدا 168
- شبهه هفدهم: نهی از صدا زدن کسی همراه با خدا 171
- کتابنامه 173
شبهه دهم: عدم اجابت دعا از سوی غیرخدا
خداوند متعال میفرماید:
وَ مَنْ أَضَلُّ مِمَّنْ یدْعُوا مِنْ دُونِ اللهِ مَنْ لا یسْتَجِیبُ لَهُ إِلی یوْمِ الْقِیامَةِ) (احقاف: ۵)
چه کسی گمراهتر است از آن کس که معبودی غیر خدا را میخواند که تا قیامت هم به او پاسخ نمیگوید؟
در این آیه صدا زدن غیر خدا، ضلالت به حساب آمده و از آن نفی اجابت دعا شده است.
پاسخ
آیه فوق مربوط به مشرکانی است که بتهای سنگی وچوبی را صدا میزدند واز آنها طلب حاجت میکردند، بتهایی که بیروح بوده ودارای هیچ نوع عکسالعمل نبودهاند.
شبهه یازدهم: فقط صدا زدن خدا هنگام اضطرار
خداوند میفرماید: أَمَّنْ یجِیبُ الْمُضْطَرَّ إِذا دَعَاهُ وَ یکْشِفُ السُّوءَ ) ؛ «یا کسی که دعای مضطرّ را اجابت میکند وگرفتاری را برطرف میسازد» . (نمل:۶٢)
گفته شده: مضطر باید فقط خدا را صدا زده و از او درخواست رفع گرفتاری نماید.
پاسخ
شکی نیست که جوابدهنده وبرآورنده حقیقی مضطر و برطرفکننده گرفتاری از او در آخر امر خداوند متعال است وهمه امور به دست