وهابیت و توحید صفحه 37

شبهه: تلازم بین توحید ربوبی و الوهی

وهابیان می‌گویند: انبیا به جهت دعوت مردم به توحید ربوبی نیامده‌اند، چون که مردم بی‌نیاز از بیان آن بوده‌اند و به آن اعتقاد داشتند، بلکه به جهت توحید در الوهیت آمده‌اند که همان توحید در عبادت است و در این زمینه به آیاتی تمسک می‌کنند از آن جمله؛ خداوند متعال می‌فرماید:

وَ لَئِنْ سَأَلْتَهُمْ مَنْ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الأَرْضَ وَ سَخَّرَ الشَّمْسَ وَ الْقَمَرَ لَیقُولُنَّ اللهُ فَأَنَّی یؤْفَکُونَ (عنکبوت: ۶١)

و هرگاه از آنان بپرسی: چه کسی آسمان‌ها وزمین را آفریده، وخورشید وماه را مسخّر کرده است؟ می‌گویند: الله! پس با این حال چگونه آنان را (از عبادت خدا) منحرف می‌سازند؟

پاسخ

اولاً: همان‌گونه که بسیاری از مفسران اهل سنت گفته‌اند مقصود این آیه سؤال از نهاد و فطرت و درون آنهاست که آنان نیز در نهادشان به این نتیجه می‌رسند که خالق و مدبّر خداست گرچه در ظاهر خلاف آن را می‌گفتند.

ثانیاً: توحید ربوبی و توحید الوهی به معنای استحقاق عبادت، عرفاً و شرعاً با هم متلازمند و اعتقاد به یکی، مستلزم اعتقاد به دیگری است. لذا اگر مشرکان معتقد به توحید ربوبی بوده‌اند باید اعتقاد به توحید الوهی و استحقاق عبادت برای خداوند متعال داشته باشند، در حالی که قرآن می‌گوید: مشرکان شرک در عبادت داشته‌اند، پس شرک ربوبی نیز داشته‌اند؛ چرا که عبودیت به جهت ربوبیت است.