توحید و اسماء و صفات صفحه 200

دین انتساب نمی یابد.

Ë سرآغاز عبادت خدا معرفت اوست. اگر معرفت، پیش از آغاز عبادت باشد، مراد از آن، همان فعل خداست و اگر اوّلین گام در عبادت و داخل در آن باشد، مراد تسلیم و خضوع و عبادت است.

Ë انفعال انسان در مقابل فعل اله_ی، ام_ری اختیاری است. از این رو، توحید _ که عین معرفت است _ از افعال بندگان شمرده می شود.

Ë بهترین اعمال و واجب ترین فرائض، معرفت و توحید پروردگار است.

Ë معرفت در حقیقت همان عمل است و اگر عملی نباشد، معرفتی در کار نیست.

Ë معرفت ابتدایی، بدون هیچ حرکتی از سوی بندگان به آن ها افاضه می شود.

Ë تسلیم و تصدیق و ایمان بنده، راهی برای رسیدن به مراحل بعدیِ معرفت است. از این رو، در روایات به این تسلیم و تصدیق و ایمان، معرفت اطلاق شده است.

Ë گاهی معرفت در مقابل انکار به کار رفته است و این امر دلالت دارد که مراد از معرفت، شناخت و آگاهی نیست؛ بلکه ایمان و تصدیق است.

7. خودآزمایی

1_ معرفت در روایت شریفه «أوّل الدّین معرفته» به چه معناست؟ (دو احتمال را در این زمینه مطرح و با فعل خدا بودن معرفت الله جمع کنید)

2_ با توجّه به این که از معرفت به عنوان «أوّل معرفه الله» یاد شده است، چگونه می توان آن را فعل الله دانست؟

3_ در روایت شریفه «فاعلم أنّه لا إله إلّا الله»، «فاعلم» به چه معناست؟

4_ چگونه معرفت و توحید _ که عین معرفت است _ افضل فرائض دانسته شده اند؟

5_ در جمع بین روایاتی که تصریح در فعل خدا بودن معرفت دارند و روایاتی که ظهورشان معرفت را فعل انسان می داند، چه باید کرد؟