امام شناسی و پاسخ به شبهات (امامت در حدیث) صفحه 227

1- 764. کنز العمال، ج 13، ص 122، رقم 36392؛ تاریخ دمشق، ج 42، ص 166.

2- 765. تاریخ دمشق، ج 42، ص 42؛ کفایه الطالب، ص 167؛ المعجم الکبیر، ج 11، ص 14، ح 12341.

3- 766. مناقب علی بن ابی طالب، ابن مردویه، به نقل از کشف الغمه، ج 1، ص 343.

علی علیه السلام فرمود: «تو نزد من بمنزله هارون نزد موسی هستی و من از تو هستم...».(1)

مورد دهم: روز غدیر خم

ابن خلکان در مورد غدیر خم می گوید: «هنگامی که پیامبرصلی الله علیه وآله از مکه در سال حجهالوداع بازگشت و به غدیر خم رسید، با علی بن ابی طالب عقد اخوت بست و سپس فرمود: «علی نزد من همانند هارون نزد موسی است...».(2)

مورد یازدهم: در سخنی با عقیل

ابن عساکر به سند خود از عقیل بن ابی طالب نقل کرده که رسول خداصلی الله علیه وآله خطاب به او فرمود: «ای عقیل! من به دو خصلت تو را دوست دارم: یکی به جهت قرابت تو و دیگری به جهت آن که ابوطالب تو را دوست می داشت. و اما تو ای جعفر! خلق تو شبیه خلق من است. و تو ای علی! نسبت به من به منزله هارون نزد موسی هستی جز آن که پیامبری بعد از من نخواهد بود».(3)

4 - مرگ هارون قبل از موسی!

فضل بن روزبهان در ردّ استدلال علامه حلّی رحمه الله به «حدیث منزلت» می گوید: «هارون خلیفه و جانشین موسی نبود؛ زیرا قبل از او از دنیا رحلت نمود. و لذا می توان گفت: هارون فقط هنگام رفتن موسی به کوه طور جانشین او بود نه برای بعد از فوت او، و لذا حضرت علی علیه السلام نیز تنها خلیفه رسول خداصلی الله علیه وآله هنگام رفتن پیامبر به تبوک بوده است».(4)

پاسخ:

1 - مطابق استدلالی که قبلاً درباره حدیث داشتیم، بیان شد که استثنا دلیل بر عمومیت مستثنی منه است. نتیجه این که: مطابق «حدیث منزلت» تمام مناصب حضرت هارون برای امام علی علیه السلام به جز نبوت ثابت شده است.

2 - مطابق آیه « قَدْ أُوتِیتَ سُؤْلَکَ یا مُوسی ، در پاسخ درخواست حضرت موسی برای تعیین هارون به عنوان وزارت و جانشینی، هارون خلیفه و جانشین حضرت