امام شناسی و پاسخ به شبهات (امامت در حدیث) صفحه 527

1- 2089. وفیات الأعیان، ج 1، ص 77، رقم 29؛ سیر اعلام النبلاء، ج 14، ص 133.

زیرا شهادت خصم در حقّ مخالفش مورد قبول نیست. اینک شواهدی بر این ادّعا اقامه می کنیم:

1 - ذهبی در «میزان الاعتدال» در ترجمه عبداللَّه بن ذکوانی می گوید: «ربیعه در شأن او گفته که ثقه و مورد رضایت نیست. ولی قول ربیعه درباره او شنیده نمی شود؛ زیرا بین این دو نفر دشمنی آشکار وجود داشته است».(1)

او نیز می گوید: «کلام اقران و معاصرها در حقّ یکدیگر قابل اعتماد نیست؛ خصوصاً در صورتی که برای تو روشن شود که به جهت دشمنی یا اختلاف در مذهب یا به جهت حسد بوده است، امری که کسی از آن نجات نمی یابد جز آن که خدا او را مصون دارد. و من نمی دانم که اهالی عصری از عصرها به جز انبیا و صدیقین از این حسد در امان باشد. و اگر بخواهی برای تو در این باره رساله ها ردیف می کنم».(2)

این عبارت و نحو آن دلالت دارد بر این که طعن و جرح و تضعیف افراد به جهت حسد و هوای نفس و دشمنی بین علمای رجال از اهل سنت امری رایج بوده است، و لذا به جرح و تعدیل آنان چندان اعتباری نیست.

ابن حجر در ترجمه عبیداللَّه بن سعید ابی قدامه سرخسی از حاکم نقل کرده که محمّد بن یحیی از او روایت کرد، ولی بعد از آن بر حدیث او خطّ کشید؛ زیرا محمّد موقعی بر او وارد شد و او برای احترام جلو پای او بلند نشد!(3)

8 - تضعیف، به جهت نقل فضایل اهل بیت علیهم السلام

با مراجعه به کتاب هایی که علمای اهل سنت در علم رجال و تراجم تألیف کرده اند پی خواهیم برد که آنان یکی از ملاکات تضعیف راوی را نقل احادیث فضایل اهل بیت علیهم السلام می دانستند:

ابواحمد عبداللَّه بن عدی جرجانی (ت 365 ه.ق) در ترجمه زیاد بن منذر از یحیی