امام شناسی و پاسخ به شبهات (امامت در حدیث) صفحه 554

1- 2307. سوره های نجم، آیات 3و4؛ نساء، آیه 113؛ سوره حشر آیه 7؛ سوره نحل، آیه 44.

2- 2308. کافی، ج 1، ص 95، ح 2.

3- 2309. همان، حدیث 4.

اهتمام پیامبرصلی الله علیه وآله به تدوین حدیث

گرچه بعد از وفات پیامبر صلی الله علیه وآله به جهت مقابله مدرسه خلفا با کتابت و نقل و تدوین حدیث، جلوی رونق آن گرفته شد ولی مطابق روایات فریقین پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله و اهل بیت معصوم او اهتمام فراوانی به تدوین و کتابت حدیث داشته اند.

ابوداوود در «سنن» از عبداللَّه بن عمر نقل می کند: من هر چه را که از رسول خداصلی الله علیه وآله می شنیدم می نوشتم تا آن ها را حفظ کنم، قریش مرا از این کار نهی کرد. آنان به من گفتند: آیا تو هر چه را از رسول خدا صلی الله علیه وآله می شنوی می نویسی؟ در حالی که او بشری است که در حال غضب و رضا سخن می گوید؟ من از کتابت حدیث رسول خدا دست برداشتم، تا این که این مطلب را با رسول خداصلی الله علیه وآله در میان گذاردم. پیامبر صلی الله علیه وآله با انگشت خود به دهانش اشاره کرد و فرمود: «اکتب فوالّذی نفسی بیده ما یخرج منه الاّ حقّ»؛(1) «بنویس، قسم به کسی که جانم به دست اوست از این زبان به جز حق خارج نمی شود.»

ترمذی در سننش از ابوهریره نقل می کند که گفت: مردی بود از انصار که در کنار پیامبر می نشست و سخنان پیامبر را با اعجاب تمام گوش می داد ولی آن ها را حفظ نمی کرد. از این مشکل به نزد رسول خدا صلی الله علیه وآله شکایت آورد و عرض کرد: ای رسول خدا! من از شما حدیث می شنوم به حدّی که مرا به اعجاب وا می دارد ولی آن ها را حفظ نمی کنم؟! حضرت فرمود: «استعن بیمینک»؛ «به دست راستت کمک بگیر.» با دستش اشاره به خط کرد.(2)

امام باقرعلیه السلام به حمران بن اعین فرمود: «انّ فی هذا البیت صحیفه طولها سبعون ذراعاً بخطّ علی علیه السلام و املاء رسول اللَّه صلی الله علیه وآله، لو ولّینا الناس لحکمنا بما انزل اللَّه لن نعدو ما فیها»؛(3) «همانا در این اتاق صحیفه ای است با طول هفتاد ذراع با خطّ علی علیه السلام و انشای رسول خدا صلی الله علیه وآله، اگر ما متولّی امور مردم شویم به آنچه خداوند نازل کرده حکم خواهیم کرد و از آنچه در آن آمده تجاوز نمی کنیم.»