امام شناسی و پاسخ به شبهات (امامت در حدیث) صفحه 98

1- 287. ارشاد الساری، ج 7، ص 280.

2- 288. قاموس المحیط، ج 4، ص 410.

و سزاوارتر به یک چیز است، ولی این اولویت به حسب استعمال در هر مورد از مواردش مختلف است. نتیجه این که لفظ «مولی» مشترک معنوی بین این معانی مختلف است. و مشترک معنوی از مشترک لفظی سزاوارتر است...».(1)

در توضیح کلام ابن بطریق می گوییم:

با کمی تأمّل و دقّت پی خواهیم برد که معنای «اولویت در یک شئ» در تمام معانی لفظ «مولی» به یک نحوی موجود است، و اطلاق این کلمه بر هر یک از آن معانی به اعتبار در برداشتن معنای اولویت است:

1 - مالک، اولی به تصرّف در ملک خود است.

2 - عبد، سزاوارتر بر اطاعت مولای خود از دیگری است.

3 - آزاد کننده، سزاوارتر است به تفضیل بر کسی که او را آزاد کرده، از دیگری.

4 - آزاد شده، اولی است به تشکر از آزاد کننده.

5 - همراه، سزاوارتر است به شناخت حقوق کسی که همراه اوست.

6 - نزدیک، سزاوارتر است به دفاع و کمک قوم خود.

7 - همسایه، سزاوارتر است به حفظ حقوق همسایگی.

8 - هم قسم، اولی است به دفاع و حمایت از کسی که با او هم قسم شده.

9 - فرزند، سزاوارتر است به اطاعت از پدرش.

10 - عمو، اولی تر است به مراعات فرزند برادرش.

و ...

نتیجه این که: کلمه «مولی» در لغت عرب در یک معنا؛ یعنی «سزاوارتر» به کار می رود، و در مورد حدیث غدیر به قرینه اضافه به «ه» که مقصود افراد است، معنای آن همان سرپرستی افراد است که مرادف با امامت می باشد.

6 - قرینه صدر حدیث

پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله در صدر حدیث «من کنت مولاه...» از باب مقدمه فرمود: «الست