امام شناسی در قرآن و پاسخ به شبهات صفحه 111

1- 258. سوره ابراهیم، آیات 35 و 36.

2- 259. مناقب امیرالمؤمنین علیه السلام، ص 239 و 240.

3- 260. مرآه العقول، ج 2، ص 285 و 286.

آیات دیگر

الف) در آیه ای آمده است: { وَجَعَلْناهُمْ أَئِمَّهً یهْدُونَ بِأَمْرِنا}؛(1) «و آنان را پیشوایانی قرار دادیم که به فرمان ما، [مردم را هدایت می کردند.»

در این آیه خداوند می فرماید: امامان، مردم را ایصال به مطلوب کرده و آنان را به عالم امر و یا به حقیقت دستورات الهی و یا به کمک امر ما رهنمون می سازند؛ زیرا آنان پیامبر خدا بوده و قبل از این مقام نیز مردم را هدایت می کردند امّا به نحو ارائه راه و تشریعی بوده است. و کسی که مردم را به حقّ و حقیقت رهنمون می سازد به طور حتم از مقام عصمت برخوردار است.

ب) و نیز می فرماید: { أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ ؛(2) «اطاعت کنید خدا را! و اطاعت کنید پیامبر خدا و اولو الأمر [= اوصیای پیامبر] از جنسی خود را.»

استدلال به این آیه بر ضرورت عصمت امام و صاحب امر ولایت و خلافت متوقف بر دو امر است:

1 - خداوند به طور مطلق، امر به اطاعت از صاحبان امر نموده است؛ یعنی از مؤمنان خواسته که در تمام زمان ها و مکان ها و در تمام حالات و خصوصیات از آنان اطاعت کنند، و این اطاعت را مقید به هیچ قیدی نکرده است.

2 - بدیهی است که خداوند به کفر و عصیان و فسوق بندگان رضایت نداده است. آنجا که می فرماید:{ وَلایرْضی لِعِبادِهِ الْکُفْرَ}؛(3) «و هرگز کفران را برای بندگانش نمی پسندد.»

با جمع بین این دو مطلب به این نتیجه می رسیم که اولوا الأمری که اطاعتش در آیه فوق به طور مطلق واجب شده، باید متصف به خصوصیتی ذاتی و عنایتی الهی باشد تا او را از امر به معصیت و نهی از اطاعت باز دارد. و این جز مقام عصمت که شیعیان به آن برای امام معتقدند چیز دیگری نیست. از این رو امام و جانشین پیامبرصلی الله علیه وآله باید معصوم باشد.