امام شناسی در قرآن و پاسخ به شبهات صفحه 123

قرآن و برتری امام

قرآن و برتری امام

یکی از مباحث اختلافی در علم کلام، موضوع برتری و افضل بودن امام در میان افراد جامعه است. برخی همچون علمای امامیه این شرط را لازم و ضروری می دانند. اینک این موضوع را از منظر قرآن مورد بررسی قرار می دهیم:

نقل آرا

شیعه امامیه و برخی از علمای اهل سنّت، افضلیت و برتری امام را از شرایط اساسی در امام می دانند. اینک به عبارات برخی از علما اشاره می کنیم:

1 - ابوالحسن اشعری می گوید: «امام باید برتر اهل زمان خود باشد و هرگز - با وجود افضل در میان مردم - امامت مفضول منعقد نمی شود. و اگر قومی با کسی که در درجه پایین تر است، بیعت نمودند او پادشاه مردم است نه امام آنان.»(1)

2 - نظام و جاحظ از معتزله معتقدند که امامت، تنها مستحقّ افضل رعیت است و نمی توان آن را به عهده غیر افضل (مفضول) قرار داد.(2)

3 - ابن تیمیه نیز شرط افضل بودن امام را از شرایط اساسی امام می داند. لذا در بحث خلافت ابوبکر می گوید: «مردم او را مقدّم بر دیگران داشتند، زیرا او افضل مردم بود.»(3)