امام شناسی در قرآن و پاسخ به شبهات صفحه 16

1- 38. تمهید الأوائل و تلخیص الدلائل، ص 477.

ب) دیدگاه شیعه

ب) دیدگاه شیعه

هر یک از مذاهب شیعی نیز درباره فلسفه امامت دیدگاه خاص خود را بیان کرده اند که به هر یک از آن ها می پردازیم:

1 - زیدیه و فلسفه امامت

از مذهب زیدیه درباره فلسفه امامت، مطلب خاصی که نشانه تفاوت نظر آنان با نظر مذاهب غیر شیعی باشد به دست نمی آید.

2 - اسماعیلیه و فلسفه امامت

اسماعیلیان هدف اصلی از امامت را تعلیم معارف الهی به بشر می دانند.(1)

3 - شیعه دوازده امامی و فلسفه امامت

از دیدگاه شیعه دوازده امامی اموری به عنوان اهداف و اغراض امامت مطرح شده است که به آن ها می پردازیم:

الف) حفظ نظام اجتماعی مسلمانان:

علامه حلّی در این باره می فرماید: «حفظ نظام نوع، یکی از اهداف و مقاصد امامت است؛ زیرا بشر مدنی الطبع است و به تنهایی از عهده حلّ مشکلات و تأمین نیازهای خود بر نمی آید، بلکه باید هر کسی عهده دار مسئولیتی شود و کارها با مشارکت و تعاون به انجام رسد. حال ممکن است که برخی افراد از انجام دادن مسؤولیت خویش شانه خالی کنند و این امر موجب اخلال نظام اجتماعی شود. برای جلوگیری از آن، وجود امام و پیشوایی لازم است که با متخلّف به گونه ای مناسب برخورد کند و از بروز اختلال در نظم اجتماعی جلوگیری نماید.»(2)

ب) برقراری عدالت اجتماعی.

ج) تکالیف اجتماعی:

در شریعت اسلام یک سلسله تکالیف و احکامی وجود دارد که به صورت فردی به انجام نمی رسد، بلکه اجرای آن ها در گرو اجتماع و بسیج و همکاری عمومی است که جهاد یکی از آن ها است. انجام این گونه تکالیف نیازمند برنامه ریزی