امام شناسی در قرآن و پاسخ به شبهات صفحه 215

1- 609. سوره توبه، آیه 71.

و دیگر این که حصر در آیه ضرری نمی رساند، که امامت سایر ائمه به ترتیب بوده و در طول امامت یکدیگر باشند؛ زیرا هر یک از امامان، قائم مقام امام دیگری است، و لذا با حصر ولایت در امام علی علیه السلام منافاتی ندارد.

5 - خروج از خطاب در آیه

در فقره { إِنَّما وَلِیکُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُوا...} به امّت اسلامی خطاب شده که خدا، رسول او و برخی از مؤمنانِ خاص «ولی» آنان هستند. این خطاب، اقتضا دارد که خدا و رسول او و این مؤمن خاص داخل در امّت اسلامی فرض نشوند وگرنه اتّحاد «ولی» و «مولّی علیه» لازم می آید. ولایت آنان باید ولای خاص باشد، نه ولایت متقابل به معنای محبّت یا نصرت که به حکم آیه { الْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیاءُ بَعْضٍ برای همه مؤمنان جعل شده است. پس خداوند، ولی متصرّف و اداره کننده مستقلّ مردم است و همین ولایت را برای رسول خدا و حضرت علی علیه السلام نیز جعل کرده است.

6 - یکی بودن ولی در هر عصر

اگر عالم خدایی دارد، باید این خدا یکی باشد، چون با وجود دو خدا که صفاتشان عین ذات هم باشد؛ یعنی دو علم، دو قدرت و دو مدیریت، آسمان ها و زمین از بین می روند: { لَوْ کانَ فِیهِما آلِهَهٌ إِلاَّ اللَّهُ لَفَسَدَتا(1)}. نمی توان گفت که دو خداوند بر اساس حقّ کار می کنند؛ زیرا غیر از خود خدا حقّی در عالم نیست و سایر موجودات، عدم محض هستند و نفس الامر و واقع هر چه باشد، همه فعل خدا است. پس اگر از ذات حقّ موجود است به طور قطع، واحد و بدون شریک است: { اللَّهُ لا إِلهَ إِلّا هُوَ الْحَی الْقَیومُ .(2)

درباره رسول الهی نیز همین مطلب وجود دارد؛ یعنی دو رسول در زمین و زمان واحد نمی توانند جامعه را اصلاح کنند. امامان معصوم علیهم السلام نیز که هر کدام مظهر تامّی