امام شناسی در قرآن و پاسخ به شبهات صفحه 22

است. مرحوم علامه طباطبایی در گفت و گوی خود با پروفسور هانری کربن می گوید: «این به معنای آن نیست که شیعه این مفهوم از امامت را از متصوفه اخذ کرده است، بلکه صوفیان آن را از شیعه گرفته اند؛ زیرا این مسئله از زمانی در میان شیعه مطرح بود که هنوز تصوّف، صورتی به خود نگرفته بود و یا این مسئله در میان آن ها مطرح نبود. این معنا، همان «انسان کامل» و به تعبیر دیگر حجّت زمان است. یعنی در هر زمان و دوره ای یک انسان کامل و معصوم وجود دارد که حامل معنویت کلّی انسانیت است. او به مقام ولایت خدا رسیده و مظهر اجلی و اتمّ جمیع صفات جمال و جلال الهی است که از شؤون آن دو مقام مرجعیت دینی و سیاسی است و امامتی که شیعه برای امامان خود ثابت کرده از این قبیل است.

شیعه امامیه برای اثبات مدّعای خود در این مفهوم امامت به ادله ای تمسّک کرده است که به برخی از آن ها اشاره می کنیم:

الف) دیدگاه قرآن

الف) دیدگاه قرآن

1 - امامت عهد الهی است

خداوند متعال می فرماید: { وَإِذِ ابْتَلی إِبْراهِیمَ رَبُّهُ بِکَلِماتٍ فَأَتَمَّهُنَّ قالَ إِنِّی جاعِلُکَ لِلنّاسِ إِماماً قالَ وَمِنْ ذُرِّیتِی قالَ لا ینالُ عَهْدِی الظّالِمِینَ ؛(1) «و به یاد آر هنگامی که خداوند ابراهیم را به اموری چند امتحان کرد و او همه را به جای آورد. و خداوند به او گفت: من تو را به پیشوایی برگزیدم. ابراهیم عرض کرد: این پیشوایی را به فرزندان من نیز عطا خواهی کرد؟ فرمود: عهد من هرگز به ستمکاران نخواهد رسید.»

2 - جعل امامت به امر خداوند

از آیات قرآن استفاده می شود که امامت به امر خداست و آن را برای هر کس که قابل بداند قرار می دهد و این به جهت عظمت مقام و منزلت امامت است.

در آیه فوق خداوند می فرماید: { إِنِّی جاعِلُکَ لِلنّاسِ إِماماً}؛ «من تو را به پیشوایی خلق برگزیدم.» و بدین ترتیب جعل را به خود نسبت می دهد.