امام شناسی در قرآن و پاسخ به شبهات صفحه 333

1- 1040. سوره نحل، آیه 44.

2- 1041. من لا یحضره الفقیه، باب عدد رکعات نماز.

3- 1042. سوره احزاب، آیه 36.

1 - نظر برخی از علما بر آن است که امامان علیهم السلام حقّ تشریع ندارند و تنها کاری که در بُعد احکام دارند، همان تبیین و توضیح احکام شرع است که از ناحیه رسول خدا صلی الله علیه وآله ذکر شده و احتیاج به توسعه و تبیین و تطبیق صحیح دارد. و بر مردم است که به بیانات آن بزرگواران گوش فرا داده و به آن ها عمل کنند.

عبداللَّه بن عجلان از امام باقرعلیه السلام در تفسیر آیه: { أَطِیعُوا اللَّهَ وَأَطِیعُوا الرَّسُولَ وَأُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ نقل کرده که فرمود: «آیه درباره علی و امامان نازل شده است. خداوند آنان را در جایگاه های انبیا قرار داده است، جز آن که چیزی را حلال نکرده و چیزی را نیز حرام نمی کنند.»(1)

2 - مورد دیگر از مواردی که باید به دستورات اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام گوش فرا داده و به آن عمل نماییم، دستوراتی است که مربوط به نظام اسلامی و حفظ شؤون مملکت اسلامی است، و لذا اگر در موردی حکمی از این نوع احکام ولایی صادر کردند - چه در زمان حاکمیتشان باشد یا خیر - بر عموم مسلمین است که از آن اطاعت نمایند.

اقوال در «اولی الامر»

در این که مقصود از «اولی الامر» در آیه مورد نظر کیست؟ اقوالی ذکر شده است که اینک به برخی از آن ها اشاره می کنیم:

1 - امیران لشکر.

2 - اصحاب پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله.

3 - صحابه و تابعین.

4 - خلفای اربعه.

5 - عموم علمای امت اسلامی.