امام شناسی در قرآن و پاسخ به شبهات صفحه 339

1- 1055. شواهد التنزیل، ج 1، ص 191، ح 204.

2- 1056. فرائد السمطین، ج 1، ص 313، باب 58، ح 250.

خود نشاند و علی علیه السلام عرض کرد: آیا مرا در میان زنان و کودکان وا می گذاری؟ پیامبر صلی الله علیه وآله فرمود: آیا خشنود نیستی برای من به منزله هارون برای موسی باشی؟(1)

بررسی دیدگاه اهل سنّت

بررسی دیدگاه اهل سنّت

تمام اهل سنّت به جز فخر رازی، اطاعت «اولی الامر» در آیه را مشروط به اطاعت خدا و عدم معصیت او می دانند. و برخلاف دیدگاه شیعه، اولی الامر را بر افراد معصوم تطبیق نمی کنند و در این مورد اقوال دیگری را انتخاب کرده اند؛ از قبیل:

1 - اولی الامر، حاکمان بر حقّ

زمخشری می گوید: «خداوند به والیان دستور داد، امانات را به اهلش برگردانند و به عدالت داوری کنند. سپس در این آیه به مردم دستور داد آنان را اطاعت کنند و داوری آن ها را گردن نهند، آنان جز حاکمان بر حقّ نیستند؛ چون خدا و رسول او از حاکمان جور بی زارند و امکان ندارد وجوب اطاعت آنان به اطاعت خدا و رسول عطف شود.»(2)

2 - اولی الامر، امیران و عالمان

قرطبی می گوید: «درست ترین اقوال در این زمینه دو قول است: یکی این که مراد از اولی الامر حاکمانند، چون آنان صاحب امرند و حاکمیت برای آن هاست. و دیگر این که: مراد دانشمندان دین شناسند....»(3)

3 - اولی الامر، حاکمان، سلاطین و قاضیان شرع

این قول دایره وسیع تری را درباره اولی الامر می شناسد و آن را شامل حاکمان، سلاطین، قاضیان و هر کس که ولایت شرعیه دارد، می داند.(4)