امام شناسی در قرآن و پاسخ به شبهات صفحه 394

1- 1208. تاریخ مدینه دمشق، ج 3، ص 310.

2- 1209. میزان الاعتدال، ج 1، ص 186.

آیه علم الکتاب

آیه علم الکتاب

خداوند متعال می فرماید: { وَیقُولُ الَّذِینَ کَفَرُوا لَسْتَ مُرْسَلاً قُلْ کَفی بِاللَّهِ شَهِیداً بَینِی وَبَینَکُمْ وَمَنْ عِنْدَهُ عِلْمُ الْکِتابِ ؛(1) «آن ها که کافر شدند و می گویند [تو پیامبر نیستی ]بگو: کافی است که خداوند و کسی که علم کتاب [و آگاهی بر قرآن نزد او است، میان من و شما گواه باشند.»

این آیه، یکی از آیاتی است که با جمع شواهد و قراین از آیات دیگر و روایات، می توان بر فضیلتی بزرگ از فضایل اهل بیت علیهم السلام و مرجعیت دینی و امامت آنان استدلال کرد. که به بررسی آیه فوق می پردازیم:

از آیه «علم الکتاب» نکاتی چند که قابل توجه و درخور تأمّل است به دست می آید، اینک به برخی از آن ها اشاره می کنیم:

1 - از آنجا که { عِنْدَهُ ظرف است و خبر برای { عِلْمُ الْکِتابِ و حقّ خبر تأخیر از مبتدا است ولی در اینجا مقدم شده است، لذا مطابق قانون «تقدیم ما حقّه التأخیر یفید الحصر»؛ یعنی تقدیم آنچه حقّش تأخیر است، افاده حصر می کند، از این جمله آیه استفاده می شود که علم به تمام کتاب تنها نزد برخی از افراد است.

2 - ضمیمه شدن شهادت و گواهی افراد دیگری که علم کتاب نزد آنان است به خداوند به جهت تکمیل گواهی خداوند نیست؛ زیرا در شهادت و گواهی خداوند نقصی نیست تا احتیاج به ضمیمه داشته باشد؛ بلکه هر کدام از گواهی ها دلیل تام