امام شناسی در قرآن و پاسخ به شبهات صفحه 443

1- 1340. السیره الحلبیه، ج 3، ص 236.

2- 1341. روح المعانی، ذیل آیه مباهله.

3- 1342. منهاج السنه، ج 7، ص 122.

می شود که امام علی علیه السلام در تمام کمالات و قابلیت ها همانند رسول خداصلی الله علیه وآله است، و لذا اگر قرار بود بعد از او پیامبری باشد جز امام علی علیه السلام کسی دیگر قابلیت این مقام را نداشت. ولی قرار نیست که بعد از پیامبرصلی الله علیه وآله پیامبری دیگر باشد.

ثانیاً: در روایتی صحیح السند از پیامبر صلی الله علیه وآله آمده است که خطاب به امام علی علیه السلام فرمود: «من از خدا چیزی نخواستم جز آن که مثل آن را از خداوند برای تو درخواست نمودم. و از خداوند چیزی درخواست ننمودم مگر آن که خدا به من عطا نمود. جز آن که به من خبر داده شد که بعد از تو پیامبری نخواهد بود.»(1)

و نیز پیامبر صلی الله علیه وآله مطابق حدیث صحیح السند فرمود: «... علی منّی وأنا منه، وهو ولیکم بعدی»؛(2) «علی از من و من از اویم و او ولی شما بعد از من است.»

2 - عدم دلالت «انفسنا» بر مساوات!

ابن تیمیه می گوید: «انفس» در لغت عرب بر مساوات دلالت ندارد، بلکه مقصود به آن، نزدیکان و اقربای انسان است. آن گاه بر مدعای خود به آیاتی استشهاد می کند که در آن ها لفظ انفس به کار رفته ولی دلالت بر مساوات ندارد؛ از قبیل: { لَوْ لا إِذْ سَمِعْتُمُوهُ ظَنَّ الْمُؤْمِنُونَ وَالْمُؤْمِناتُ بِأَنْفُسِهِمْ خَیراً}؛(3) «چرا هنگامی که این [تهمت را شنیدید، مردان و زنان با ایمان نسبت به خود [و کسی که همچون خود آن ها بود] گمان خیر نبردند.»(4)

پاسخ: اوّلاً: در برخی از آیات بین کلمه انفس و اقربا مقابله افتاده است، و لذا نمی توان در همه جا ادعا کرد که انفس به معنای اقربا است.

خداوند متعال می فرماید: { یا أَیهَا الَّذِینَ آمَنُوا قُوا أَنْفُسَکُمْ وَأَهْلِیکُمْ ناراً}؛(5) «ای کسانی که ایمان آورده اید! خود و خانواده خویش را از آتش حفظ کنید.» و نیز می فرماید: