امام شناسی در قرآن و پاسخ به شبهات صفحه 471

1- 1414. مفردات راغب، ماده ولی.

2- 1415. یادنامه، ص 251.

3- 1416. المیزان، ج 11، ص 89 - 93.

«ولایت تکوینی» یک کمال روحی و معنوی است که در سایه عمل به احکام خدایی و قوانین شرع در درون انسان پدید می آید و سرچشمه مجموعه ای از کارهای خارق العاده می گردد. این نوع ولایت بر خلاف «ولایت تشریعی»، کمال و واقعیتی است اکتسابی و راه کسب برخی از مراتب آن به روی همه باز است، ولی مقاماتی که در «ولایت تشریعی» بیان گردیده، همگی موهبت خداوندی است که پس از تحصیل یک سلسله زمینه ها، چیزی جز خواست خداوند در آن دخالت ندارد.

قرآن و ولایت تکوینی اولیای الهی

با مراجعه به قرآن می توان شواهدی بر ولایت تکوینی اولیا اقامه نمود؛

1 - خداوند متعال از قول حضرت یوسف علیه السلام خطاب به برادرانش نقل می کند: { اِذْهَبُوا بِقَمِیصِی هذا فَأَلْقُوهُ عَلی وَجْهِ أَبِی یأْتِ بَصِیراً}؛(1) «بروید و پیراهنم را بر چهره پدرم بیفکنید تا او نعمت بینایی خود را بازیابد.»

در آیه دیگر می فرماید: { فَلَمّا أَنْ جاءَ الْبَشِیرُ أَلْقاهُ عَلی وَجْهِهِ فَارْتَدَّ بَصِیراً}؛(2) «هنگامی که مژده رسان آمد و پیراهن یوسف را بر صورت وی افکند، او بینایی خود را باز یافت.»

از این آیه استفاده می شود اراده و خواست و قدرت روحی حضرت یوسف علیه السلام در بازگردانیدن بینایی پدر خویش، مؤثّر بوده است.

2 - خداوند متعال می فرماید: { وَإِذِ اسْتَسْقی مُوسی لِقَوْمِهِ فَقُلْنَا اضْرِبْ بِعَصاکَ الْحَجَرَ فَانْفَجَرَتْ مِنْهُ اثْنَتا عَشْرَهَ عَیناً قَدْ عَلِمَ کُلُّ أُناسٍ مَشْرَبَهُمْ ؛(3) «به یاد آر هنگامی را که موسی برای قوم خود آب طلبید ما به او دستور دادیم عصای خود را بر سنگی زند، ناگهان دوازده چشمه از آن بیرون آمد، همه بنی اسرائیل آبشخور خود را دانستند.»