امامت، ج 1، ص: 2 صفحه 207

در زندگی بایشان مراجعه میکردند چون ائمه حافظ شریعت و جانشینان او در امتش هستند پس جایگزین او خواهند بود.

وَ أَحْسَنُ تَأْوِیلًا یعنی بهترین عاقبت یا منظور این بهتر است از تأویل شما زیرا بر گرداندن بخدا و رسول و ائمه معصومین بهتر است از تأویل بغیر حجت وَ لَوْ رَدُّوهُ إِلَی الرَّسُولِ وَ إِلی أُولِی الْأَمْرِ مِنْهُمْ حضرت باقر فرمود آنها ائمه معصومین هستند لَعَلِمَهُ الَّذِینَ یَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ ضمیر بر میگردد به اولی الامر.

بعضی گفته اند ضمیر بر می گردد به گروهی که ذکر شده از منافقین یا ضعیفان.

ترجمه روایات

تفسیر قمی: حنان از حضرت صادق نقل کرد که گفتم آیه فَقَدْ آتَیْنا آلَ إِبْراهِیمَ الْکِتابَ فرمود نبوت است

گفتم منظور از وَ الْحِکْمَهَ چیست فرمود فهم و قضاوت وَ آتَیْناهُمْ مُلْکاً عَظِیماً گفت منظور از ملک عظیم همان واجب بودن اطاعت ایشان است.

تفسیر قمی: سپس بر مردم واجب نموده اطاعت ائمه را در این آیه میفرماید: یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ یعنی اطاعت از امیر المؤمنین علیه السّلام حضرت صادق علیه السّلام فرمود این آیه نازل شده فَإِنْ تَنازَعْتُمْ فِی شَیْ ءٍ فارجعوه الی اللَّه و الی الرسول و الی اولی الامر منهم.

توضیح: چنان معلوم می شود که در قرآن ائمه علیهم السّلام (فارجعوه) بجای (فردوه) است ممکن است تفسیر (ردوه) باشد.

و نیز معلوم می شود که در آن قرآن وَ إِلی أُولِی الْأَمْرِ مِنْهُمْ از این تعبیر معلوم می شود که اولو الامر جزء مخاطبین نیستند که فرمود اگر اختلاف کردید چنانچه مفسرین اهل سنت گفته اند.

عیون اخبار الرضا: حضرت باقر علیه السّلام فرمود پیامبر اکرم وصیت کرد به علی و حسن و حسین سپس در باره این آیه یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا أَطِیعُوا اللَّهَ وَ أَطِیعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِی الْأَمْرِ مِنْکُمْ فرمود ائمه از نژاد علی و فاطمه زهرا علیها السّلام است تا