حیوه القلوب (جلد5؛ امام شناسی) صفحه 385

به نقل از دیلمی.

در بیان آنکه کلمه و کلمات در قرآن مجید مؤول است به اهل بیت و ولایت ایشان

آیات در آین مقام بسیار است

اول: و جعلها کلمه باقیه فی عقبه لعلهم یرجعون(1) حق تعالی این سخن را بعد از قصه ابراهیم علیه السلام فرموده است، یعنی: و گردانید توحید را باقی در ذریه ابراهیم، یعنی همیشه در ذریه ابراهیم، یعنی همیشه در ذریه او اهل توحید است که خدا را به یگانگی قایل باشد و مردم را بسوی یگانگی خدا دعوت کند شاید برگردند مشرکان به دعوت موحدان.

و در احادیث بسیار وارد شده است که: مراد آن است که امامت را گردانید کلمه باقیه در عقب ابراهیم علیه السلام و حضرت رسول صلی الله علیه و آله تا روز قیامت، چنانکه شیخ طبرسی گفته که: بعضی گفته اند مراد کلمه توحید است؛ و بعضی گفته اند مراد امامت است که در ذریه اوست تا روز قیامت، و از حضرت صادق علیه السلام چنین روایت شده، و گفته است؛ اختلاف کردند که مراد از عقب او کیست؟ بعضی گفته اند فرزندان ابراهیم علیه السلام هستند تا روز قیامت، و سدی گفته است: آل محمد صلی الله علیه و آله هستند.(2).

و ابن ماهیار از سلیم بن قیس روایت کرده است که: روزی در مسجد بودیم حضرت امیر علیه السلام بیرون آمد بسوی ما و فرمود: بپرسید از من آنچه را خواهید پیش از آنکه مرا نیابید؛ سؤال کنید از من از تفسیر قرآن زیرا که در قرآن علم اولین و آخرین هست و از او برای کسی راه سخنی نگذاشته است و نمی داند قرآن را مگر خدا و راسخان در علم،

و راسخان یکی نیست بلکه بسیارند و حضرت رسول صلی الله علیه و آله یکی از ایشان بود، خدا علم قرآن را تعلیم او کرده بود و آن حضرت به من تعلیم کرد و پیوسته در فرزندان او این علم خواهد بود تا روز قیامت، پس حضرت به من تعلیم کرد و پیوسته در فرزندان او این علم خواهد بود تا روز قیامت. پس حضرت این آیه را خواندند که خدا در باب تابوت سکینه می فرماید فیه سکینه من ربکم وبقیه مما تکر آل موسی وآل هارون تحمله الملائکه(3) یعنی: در تابوت هست سکینه از پروردگار شما و بقیه از آنچه گذاشته اند آل موسی و آل هارون، بر می دارند آن را ملائکه. حضرت این آیه را بر سبیل تنظیر و تشبیه خواندند، یعنی همچنان که بقیه علم و آثار حضرت موسی و هارون که وصی او بود در سکینه محفوظ بود، علوم و آثار پیغمبر آخر الزمان و وصی او نزد ذریه ایشان محفوظ است، لهذا بعد از آن فرمود که: من نسبت به رسول خدا صلی الله علیه و آله به منزله هارونم از موسی و در همه چیز مثل اویم بغیر از پیغمبری، و علم در ذریه او هست تا روز قیامت؛ پس این آیه را خواند، و جعلها کلمه باقیه فی عقبه، پس فرمود که: رسول خدا صلی الله علیه و آله عقب ابراهیم است، و ما اهل بیت عقب ابراهیم علیه السلام و عقب محمد صلی الله علیه و آله هر دو هستیم.(4).

و ایضا از حضرت امام محمد باقر علیه السلام روایت کرده است که: این آیه در