حیاه القلوب، ج 5، ص: 7 صفحه 326

کرده است که: یعنی می گردانید شکر شما آن نعمتی را که روزی کرده است خدا به شما و منّت گذاشته است بر آن به شما به محمد و آل محمد علیهم السّلام آنکه تکذیب می کنید به وصیّ او علی بن ابی طالب علیه السّلام؟ فَلَوْ لا إِذا بَلَغَتِ الْحُلْقُومَ. وَ أَنْتُمْ حِینَئِذٍ تَنْظُرُونَ «1» یعنی:

پس چرا در وقتی که جان برسد به گلو در وقت مرگ و شما در آن هنگام می نگرید و نظر می کنید به وصیّ او امیر المؤمنین علیه السّلام که بشارت می دهد دوست خود را به بهشت و دشمن خود را به جهنم، وَ نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْکُمْ «2» فرمود که: یعنی من نزدیکترم بسوی امیر المؤمنین علیه السّلام از شما، وَ لکِنْ لا تُبْصِرُونَ «3» «لکن شما نمی بینید» «4».

فصل هیجدهم در بیان اخباری است که در تأویل شمس و قمر و نجوم و بروج و امثال آنها به ائمه علیهم السّلام وارد شده است

علی بن ابراهیم از حضرت امام رضا علیه السّلام روایت نموده است که: در تأویل آیات سوره الرحمن الرَّحْمنُ. عَلَّمَ الْقُرْآنَ فرمود که: یعنی خداوند رحمان تعلیم کرد به محمد صلّی اللّه علیه و آله و سلّم قرآن را.

خَلَقَ الْإِنْسانَ. عَلَّمَهُ الْبَیانَ فرمود که: یعنی تعلیم کرد امیر المؤمنین علیه السّلام را آنچه مردم به آن محتاجند.

الشَّمْسُ

وَ الْقَمَرُ بِحُسْبانٍ فرمود که: یعنی آن دو ملعون که مخالفان آفتاب و ماه اند خود می دانند در عذاب خدا خواهند بود.

وَ النَّجْمُ وَ الشَّجَرُ یَسْجُدانِ یعنی: نجم و شجر سجده می کنند، یعنی عبادت خدا می کنند، و مراد به نجم، حضرت رسول صلّی اللّه علیه و آله و سلّم است، و شاید بنا بر این «شجر» کنایه از ائمه علیهم السّلام بوده باشد.

وَ السَّماءَ رَفَعَها وَ وَضَعَ الْمِیزانَ یعنی: «آسمانها را بلند کرد و قرار داد ترازو را که چیزها را بسنجد»، فرمود که: سماء کنایه از حضرت رسول صلّی اللّه علیه و آله و سلّم است که حق تعالی او را بالا برد بسوی خود، و میزان کنایه از حضرت امیر المؤمنین علیه السّلام است که ترازوی عدالت است و حق تعالی از برای خلق نصب نموده است.

أَلَّا تَطْغَوْا فِی الْمِیزانِ «که طغیان مکنید در ترازو»، فرمود که: یعنی معصیت امام