- مقدمه 1
- سرآغاز 1
- پیش گفتار 4
- ویژگی های پذیرفته شده برای امام 8
- اشاره 8
- بخش یکم: ویژگی های امام 8
- 1- علم و دانش 9
- 2- شجاعت و دلیری 9
- اشاره 10
- نمونه ای از دیدگاه دانشمندان اهل سنّت 10
- اشاره 10
- 3- عدالت و دادگری 10
- مقصد دوم: شروط امامت. 11
- بررسی عقلی این دیدگاه 13
- بخش دوم: ویژگی های امیر مؤمنان علی علیه السلام 16
- اشاره 16
- 1- علم و دانش 16
- ویژگی های علمی علی علیه السلام از دیدگاه پیامبر خدا صلی اللّٰه علیه و آله 18
- 1- دروازه دانش نبوی 18
- 2- درِ خانۀ حکمت 21
- 3- بیان موارد اختلافی 23
- 4- گوش شنوا 24
- 5- بهترین داور 26
- سخنان اصحاب در مقام علمی امیر مؤمنان علی علیه السلام 28
- نیاز نداشتن حضرت علی علیه السلام به هیچ یک از اصحاب 30
- اشاره 30
- 1- نگاهی به علم و دانش ابو بکر! 31
- 2- اعتراف عمر 32
- 3- علم و دانش عثمان و دیگران! 33
- 4- اعتراف معروف عمر 34
- گسترش علم و دانش به وسیله علی علیه السلام و شاگردان آن حضرت 39
- 2- شجاعت و دلیری 44
- اشاره 46
- 3- عدالت و دادگری 46
- 1- دیدگاه ابن تیمیّه 48
- 2- چکیده سخن 54
- 4- سخن پایانی، ترجیح مفضول بر فاضل! 56
- کتاب نامه 60
- ب 60
- الف 60
- ت 61
- ح 62
- ر 62
- د 62
- ج 62
- ز 63
- ص 63
- س 63
- ف 64
- م 64
- ن 65
فهم آن به دیگری مراجعه کرده تا به حکم آن آگاه شود». آن چه آوردیم از کتاب الإحکام فی اصول الأحکام بود. (1)
4- اعتراف معروف عمر
از عمر جمله ای به یادگار مانده که گاهی به عنوان مَثَل از آن استفاده می شود و همۀ مردم حتی کودکان با جملۀ او آشنا بوده و یا آن را شنیده اند. آن جمله معروف این است که عمر در موارد مختلفی گفت:
لو لا علیّ لهلک عمر؛
اگر علی نبود هر آینه عمر هلاک می شد.
گاهی عمر به علی علیه السلام چنین می گفت:
لا أبقانی اللّٰه لمعضله لست لها یا أبا الحسن؛
ای ابا الحسن! خداوند مرا زنده نگه ندارد در هر امر مشکلی که تو حضور نداشته باشی.
عالمانی از اهل سنّت که این سخن عمر را که گفت: «لو لا علیّ لهلک عمر» نقل کرده اند، عبارتند از:
1 . عبد الرزّاق بن همّام؛
2 . عبد بن حمید؛
1- 1) . الاحکام فی اصول الاحکام: 2 / 151 - 153.