آب گوارا: پژوهشی درباره معرفت، غیبت، غربت، شکر نعمت، انتظار فرج و دعا در حق امام عصر علیه السلام صفحه 122

ص: 134

در میان امامان گذشته، حضرت سیّدالشّهداء علیه السلام در زمان حکومت معاویه - لعنه الله- عهد و پیمان با او را نقض نکردند، امّا وقتی یزید - لعنه الله - به حکومت رسید و از امام حسین علیه السلام بیعت خواست، ایشان از بیعت سرباز زدند و به همین علّت کار به جنگ با یزید و شهادت آن حضرت منتهی شد. پس همه ائمّه علیهم السلام حتّی وجود مقدّس سیّدالشّهداء علیه السلام (در زمان معاویه) - عهد و پیمانی با طاغوت زمان خود برعهده داشته اند. امّا از آن جا رسالت امام عصر علیه السلام با دیگر ائمّه علیهم السلام متفاوت است و به امر خداوند باید در هنگام ظهور با همه مستکبران و زورگویان عالم، مقابله و مبارزه کنند، به همین جهت از جانب خدای متعال چنین مقدّر شده که ایشان از سوی هیچ قدرتمندی، بیعتی بر گُرده و پیمانی برعهده نداشته باشند. علّت غیبت ایشان هم در حدیث مورد بحث، همین مطلب عنوان شده است.

نکته قابل توجّه در بحث فعلی این است که برای تحقّق چنین هدفی (بیعت نکردن با هیچ کس) تنها راه عقلی، غیبت ایشان از دیدگان عموم مردم نیست. به لحاظ عقلی امکان داشت که ایشان غایب نشوند و در عین حال زیر بار بیعت با هیچ کس هم نروند.

چهارمین علّت غیبت امام علیه السلام: اجرای سنّت غیبت پیامبران

عامل دیگری که غیبت امام علیه السلام در بعضی احادیث به آن نسبت داده شده، این است که خداوند می خواهد سنّت غیبت پیامبران خود را در مورد واپسین وصیّ آخرین پیامبر جاری نماید. امام صادق علیه السلام به سَدیر فرمودند: