آب گوارا: پژوهشی درباره معرفت، غیبت، غربت، شکر نعمت، انتظار فرج و دعا در حق امام عصر علیه السلام صفحه 126
- تقدیم 1
- بندگی، هدف از خلقت 8
- فصل اوّل: اهمیّت و جایگاه معرفت امام علیه السلام 8
- عبادت بر پایه معرفت 9
- رابطه عمل و معرفت 10
- معرفت، هدف از خلقت 11
- شأن سفارت و معبّریّت از جانب خداوند 12
- لزوم معرفت رسول صلّی الله علیه و آله و سلّم 16
- معرفت اهل بیت علیهم السلام، اساس هر منزلت الهی 18
- وجوب معرفت امام علیه السلام 20
- پنج وظیفه امّت در قبال امام علیه السلام 22
- عقلی بودن لزوم تبعیّت از امام علیه السلام 24
- امام علیه السلام باب خدا 26
- امام شناسی، تنها پایه خداشناسی 27
- ولایت، شرط ضروری توحید 29
- دلالت ولیّ خدا در همه اعمال 31
- معرفت امام علیه السلام ابتدا و انتهای هر عبادتی 33
- عصاره دین: معرفت امام عصر علیه السلام 34
- حکمت جناب لقمان 37
- امتحان سخت دینداری در زمان غیبت 38
- چه باید کرد؟ 40
- اشاره 44
- حدّ واجب معرفت امام علیه السلام 44
- معرفت به اسم و صفت 45
- معرفت امام علیه السلام به اسم و اوصاف 47
- اشاره 48
- طبیب جسم 49
- طبیب روح 53
- اشاره 54
- دستگیری علمی امام عصر علیه السلام 55
- اشاره 62
- تنها راه محفوظ ماندن از خطرات شیطان 65
- عرضه اعمال بندگان بر پیامبر صلّی الله علیه و آله و سلّم و ائمّه علیهم السلام 68
- غیبت حجّت های پیشین 72
- اشاره 72
- معنای غیبت امام عصر علیه السلام 77
- پیش گویی پیامبر اکرم صلّی الله علیه و آله و سلّم در مورد غیبت امام دوازدهم علیه السلام 77
- پیش گویی سال شروع غیبت امام عصر علیه السلام از 40 سال قبل از آن 80
- تفاوت دو غیبت از جهت مدّت زمان آن ها 81
- تفاوت دو غیبت از جهت نحوه ارتباط با امام غایب علیه السلام 82
- بسته بودن باب نیابت خاصّه (تکالیف جدید) در غیبت کبری 84
- تشبیه امام غایب علیه السلام به خورشید پس ابر 87
- تفاوت مؤمنان در بهره مندی از نور ولایت امام غایب علیه السلام 89
- رابطه دیدار امام غایب علیه السلام با معرفت ایشان 91
- اولویّت انجام وظیفه بر اهتمام نسبت به دیدن امام غایب علیه السلام 92
- دو گرایش افراطی و تفریطی در مورد شوق دیدار امام غایب علیه السلام 94
- استحباب دعا برای دیدار امام عصر علیه السلام در زمان غیبت 98
- عمل به دستوراتی برای تشرّف خدمت امام عصر علیه السلام 100
- خبر دادن از تشرّف خدمت امام عصر علیه السلام 102
- قرائن صدق مدّعی تشرّف 105
- علّت غیبت امام عصر علیه السلام 110
- روشن نشدن حکمت غیبت پیش از ظهور 112
- ادلّه نقلی علّت غیبت 115
- اوّلین علّت غیبت امام علیه السلام: جلوگیری از کشته شدن 117
- دومین علّت غیبت امام علیه السلام: امتحان مردم 119
- سومین علّت غیبت امام علیه السلام: بر عهده نداشتن بیعت 120
- چهارمین علّت غیبت امام علیه السلام: اجرای سنّت غیبت پیامبران 122
- پنجمین علّت غیبت امام علیه السلام: گناهان مردم 124
- پیش شرط نداشتن ظهور 126
- الهی بودن امر ظهور 130
- ضرورت انجام وظیفه در زمان غیبت 135
- اشاره 140
- معنای اوّل غریب 140
- اشاره 140
- قدر ناشناخته بودن امام عصر علیه السلام 142
- معنای دوم غریب 147
- اشاره 147
- چگونگی یاد کردن از امام عصر علیه السلام 149
- اشاره 151
- معنای سوم غریب 151
- اشاره 156
- معنای چهارم غریب 156
- معنای پنجم غریب 159
- اندک بودن یاران امام عصر علیه السلام 159
- اشاره 159
- مؤمنان ثابت قدم 162
- فصل اوّل: لوازم معرفت امام عصر علیه السلام 168
- اشاره 168
- اشاره 168
- شرک و کفر، نتیجه عدم تسلیم 170
- مقدّم کردن خواست ائمّه علیهم السلام بر خواست خود 171
- اشاره 173
- گریه برای امام علیه السلام بر اثر شدّت محبّت 176
- اشاره 180
- شرکت در مجالس ذکر اهل بیت علیهم السلام 182
- شکر، لازمه بندگی 186
- اشاره 186
- مراتب شکر 187
- لزوم شکر واسطه نعمت 188
- نعمت مورد سؤال خداوند 190
- امام غائب، نعمت باطنی 192
- فایده تکوینی بودن امام علیه السلام بر روی زمین 193
- وساطت امام علیه السلام در انعام خدا به خلق 196
- ادای شکر نعمت های الهی، فقط با معرفت امام علیه السلام 198
- تفسیر حکمت لقمان به معرفت امام علیه السلام 200
- معرفت نعمت و محبّت مُنعم 201
- شکر قلبی نعمت امام عصر علیه السلام 201
- ثناگویی از مُنعم 204
- شکر زبانی نعمت امام عصر علیه السلام 204
- اظهار زبانی نعمت 206
- دعا 207
- شکر عملی نعمت امام عصر علیه السلام 209
- عجز از شکر عملی 211
- اشاره 212
- وجوب انتظار 212
- عوامل ایجاد کننده انتظار 214
- غیر قابل توصیف بودن انتظار 216
- آمادگی برای ظهور امام علیه السلام 217
- انتظار، ضدّ یأس 219
- انتظار فرج، بالاترین عبادت مؤمن 221
- رابطه شدّت انتظار با شدّت گرفتاری 222
- محرومیّت های ناشی از غیبت 225
- برکات عصر ظهور 227
- صاحب شدیدترین گرفتاری 231
- برترین منتظر 235
- انتظار لحظه به لحظه 236
- بداءپذیر بودن وقت ظهور و علائم آن 237
- ناگهانی بودن ظهور 240
- نزدیک شمردن ظهور 244
- برکات انتظار در زمان غیبت 246
- اشاره 246
- مرحله اوّل از لوازم انتظار: زندگی با یاد امام علیه السلام و مطابق پسند ایشان 251
- مرحله دوم از لوازم انتظار: آرزوی یاری امام علیه السلام و پیوستن به ایشان 253
- مرحله سوم از لوازم انتظار: 258
- آماده کردن خود برای پیوستن به امام علیه السلام 258
- مرحله چهارم از لوازم انتظار: تربیت منتظران راستین 262
- برکات انتظار در زمان ظهور 264
- اشاره 270
- شناخت حقیقت دعا 270
- اشاره 275
- شرط اوّل دعاکننده: معرفت خداوند 275
- شرایط اجابت دعا 275
- شرط دوم دعاکننده: تقوا و وفا به عهد الهی 276
- شرط سوم دعاکننده: کسب حلال 279
- شرط دوم دعا: رقّت قلب 281
- اوّلین مانع اجابت: پاک نبودن دل 282
- موانع اجابت دعا 282
- اشاره 282
- دومین مانع اجابت: حقّ الناس 283
- سومین مانع اجابت: گناه 284
- چهارمین مانع اجابت: ترک امر به معروف و نهی از منکر 285
- انگیزه های دعا برای امام زمان علیه السلام 286
- اشاره 286
- فایده اوّل: رفع و دفع بلایا از امام عصر علیه السلام به دعای ما 292
- اشاره 292
- آثار و فوائد دعا در حقّ حضرت ولیّ عصر علیه السلام 292
- الف- فوائد دعاهای ما برای امام عصر علیه السلام 292
- فایده دوم: بالا رفتن مقام امام زمان علیه السلام به دعای ما 294
- فایده سوم: جلو افتادن ظهور امام زمان علیه السلام به دعای ما 295
- ب- آثار دعا در حقّ ولیّ عصر علیه السلام برای دعاکننده 296
- آداب دعا در حقّ امام عصر علیه السلام 305
- اشاره 305
- مقایسه دعای مأثور و دعای غیر مأثور برای امام زمان علیه السلام 336
- مناسبت های توصیه شده برای دعا 341
- اشاره 341
ص: 138
پیش شرط نداشتن ظهور
درباره علل غیبت امام عصر علیه السلام سخن گفتیم. اکنون باید این مطلب را بررسی نماییم که: پایان یافتن دوران غیبت، منوط به تحقّق چه شرایطی است؟ یا به تعبیر دیگر: شرایط «لازم» برای رفع غیبت امام زمان علیه السلام چیست؟ هم چنین آیا می توانیم یک یا چند عامل را به عنوان شرط یا شرایط «کافی» برای ظهور حضرت، تلقّی کنیم و آن گاه حکم کنیم که در صورت تحقّق آن ها، ایشان باید ظهور فرمایند؟
مشهورترین شرطی که برای پایان یافتن دوران غیبت امام مهدی علیه السلام مطرح می شود این است که یاران با اخلاصی به تعداد اصحاب جنگ بدر برای آن حضرت فراهم شوند؛ به طوری که اگر یاران ایشان به این تعداد نرسد، ظهور نخواهند فرمود.
کسانی که این نظریّه را مطرح می کنند، به احادیثی نظر دارند که تعداد یاران اولیّه امام عصر علیه السلام را 313 نفر معرّفی کرده اند. این بزرگواران از آن احادیث چنین فهمیده اند که به وجود آمدند این تعداد، شرط لازم برای ظهور امام علیه السلام است و بسیاری هم علّت عدم ظهور ایشان را تا زمان حاضر، فراهم نشدن این تعداد می دانند. در پاسخ به این نظریّه، چند نکته را متذکّر می شویم:
اوّل این که احادیث متعدّدی بر این دلالت می کنند که تعداد یاران اوّلیّه امام عصر علیه السلام در هنگام ظهور 313 نفر هستند. اکثر این ها، بودن این تعداد را به عنوان شرط ظهور حضرت مطرح نکرده اند و آن مواردی هم که به صورت قضیّه شرطیّه بیان شده است، ناظر به جمع شدن این تعداد پس از اعلام ظهور حضرت می باشد و خود ظهور به