آب گوارا: پژوهشی درباره معرفت، غیبت، غربت، شکر نعمت، انتظار فرج و دعا در حق امام عصر علیه السلام صفحه 192

ص: 204

1- تکاثر/8.
2- بحارالانوار، ج24، ص52، ح5.
3- تفسیر نورالثّقلین، ج5، ص663، ح15.

نعمت دیگری در صدد شکرگزاری نسبت به وجود پر برکتش بر می آییم.

امام غائب، نعمت باطنی

اصل وجود امام علیه السلام نعمتی است که منقطع نمی شود. پروردگار مهربان، همواره این نعمت را به آفریدگانش بدون هیچ گونه استحقاقی عطا فرموده و می فرماید. البتّه این نعمت، گاهی به صورت آشکار و گاه پنهان نصیب بندگان می شود، ولی آشکار یا پنهان بودن آن، در نعمت بودنش اثری ندارد. خدای متعال در قرآن کریم به این مطلب توجّه داده است:

«اَسبَغَ عَلَیکُم نِعَمَهُ ظاهِرَهً وَ باطِنَهً.»(1)

خدا نعمت های ظاهری و باطنی خود را بر شما کامل کرد.

امام کاظم علیه السلام در تفسیر این آیه، نعمت ظاهر و باطن را چنین معرّفی فرموده اند:

نعمت ظاهری، امام آشکار است و (نعمت) باطنی، امام غائب است.(2)

از آن جا که امام ظاهر در بین مردم شناخته شده است، آن ها می توانند از طریق مختلف به ایشان رجوع کرده، از وجودشان بهره مند شوند. ولی چون مردم، شخص امام غائب و نشانی حضرتش را نمی شناسند، بنابراین از جنبه های بسیاری، از این نعمت الهی محروم7.