- درآمد 1
- علوم قرآنی 6
- اشاره 6
- 1- مفهوم شناسی علوم قرآنی و سیر تاریخی آن 6
- پیشینه علوم قرآنی 7
- اشاره 13
- 2- مفهوم شناسی وحی 13
- وحی در لغت 15
- وحی در اصطلاح 16
- وحی در قرآن 16
- اقسام وحی نبوی 18
- چگونگی نزول وحی 20
- اشاره 23
- 3- نزول قرآن 23
- نزول اجمالی و نزول تفصیلی (انزال و تنزیل) 26
- 4- عناوین، سوره ها و آیات قرآن 32
- اشاره 32
- اسامی قرآن 33
- سوره های قرآن 36
- آیات قرآن 38
- 5- آیات و سوره های مکی و مدنی 42
- اشاره 42
- فایده و ضرورت شناخت آیات مکی و مدنی 43
- معیار تقسیم به مکی و مدنی 43
- چگونگی تشخیص سوره های مکی و مدنی 45
- تعداد سوره ها و آیات مکی و مدنی 47
- 6- اسباب نزول 50
- اشاره 50
- اشاره 52
- فواید شناخت اسباب نزول 52
- العبره بعموم اللفظ 54
- دستیابی به اسباب نزول 56
- 7- نگارش و جمع آوری قرآن کریم 59
- اشاره 59
- 1- مرحله حفظ قرآن 60
- حفظ و نگارش در زمان پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله) 60
- 2- مرحله کتابت قرآن 61
- کاتبان وحی 63
- نگارش قرآن در زمان ابوبکر (رضی الله عنه) 64
- روش زید در جمع قرآن 66
- مصاحف صحابه 68
- یکسان سازی مصحف ها (توحید قراءات) 69
- اشاره 74
- 8- قرائات سبعه 74
- تدوین قرائت های معروف 76
- تعریف قرائت 77
- عوامل اختلاف قرائات 78
- انحصار قرائت ها به هفت 81
- قاریان هفت گانه و راویان آنها 82
- ویژگی های قرائت عاصم به روایت حفص 85
- 9- ویژگی های قرائت عاصم و حجیت قرائات 85
- اشاره 85
- تواتر و حجیت قراءات سبعه 87
- حدیث سبعه احرف و قرائات هفتگانه 89
- اشاره 94
- 10- نزاهت قرآن کریم از تحریف 94
- مفهوم تحریف 95
- استعمال تحریف در قرآن 95
- انواع تحریف 96
- 1- دلیل قرآنی 98
- اشاره 98
- الف) آیه حفظ 98
- ادله مصونیت قرآن از تحریف 98
- ب) آیه عزّت 99
- 2- دلیل عقلی 100
- 3- سیره مسلمین و گواهی تاریخ 101
- 4- اجماع مسلمین 101
- اشاره 104
- 11- قرآن کریم معجزه جاودان 104
- ضرورت معجزه 106
- مفهوم شناسی اعجاز 106
- تحدی و مبارزه طلبی قرآن 107
- معارضه با آیات تحدی 109
- یادآوری 110
- مراحل تحدی 112
- ابعاد اعجاز قرآن کریم 116
- 12- جلوه های اعجاز قرآن (1) 116
- اشاره 116
- اشاره 116
- 1- اعجاز بیانی 117
- اشاره 117
- الف) گزینش کلمات 118
- ج) نظم آهنگ قرآن یا اعجاز صوتی 121
- ب) سبک و شیوه بیان 121
- د) وحدت موضوعی (تناسب معنوی آیات) 125
- اشاره 126
- ه) نکته ها و ظرافت ها 126
- 2- اعجاز تشریعی 126
- جامعیت احکام اسلامی 133
- 3- اعجاز علمی قرآن 143
- اشاره 143
- اشاره 143
- 13- جلوه های اعجاز قرآن (2) 143
- الف) زوجیت در قرآن 144
- ج) گهواره بودن زمین 146
- ب) عمل لقاح بادها 146
- د) گسترش زمین 147
- ه) آب، اصل حیات 148
- و) حرکت فلکها 149
- ز) پوشش هوایی حافظ زمین 150
- 4- اعجاز غیبی 150
- 5- اعجاز سلامت قرآن از تناقض 154
- 6- اعجاز عددی قرآن 156
- 14- ناسخ و منسوخ 158
- اشاره 158
- شرایط نسخ 160
- اهمیت بحث نسخ 161
- حقیقت نسخ 162
- انواع نسخ در قرآن 163
- آیات منسوخه 164
- آیه نجوی 166
- آیات صفح 167
- 15- محکم و متشابه 170
- اشاره 170
- تعریف محکم و متشابه 171
- اهمیت محکم و متشابه 174
- اقسام تشابه در قرآن 176
- حکمت وجود متشابهات در قرآن 178
- تفسیر و تأویل 181
- تأویل متشابهات را چه کسی می داند؟ 182
- آیا حروف مقطعه از متشابهات است ؟ 184
- نمونه هایی از آیات متشابه 186
- 1- نفی تحیُّز از خدا 186
- اشاره 186
- 2- اراده و اختیار 188
- کتابنامه 190
صفحه 1
درآمد
الحمد لله الذی علّم القرآن خلق الانسان علّمه البیان، و الصلاه والسلام علی محمد النّبی الأمّی الذی أنزل الله علیه القرآن، فکان مصدر العلم والنور والهدایه والخیر ما دام الزمان، وعلی آله واصحابه واتباعه وانصاره الی یوم الجزاء والاحسان، وبعد:
قرآن کریم، اصلی ترین منبع دین مبین اسلام و عالی ترین گنجینه معارف غیب الهی است که همراه با آهنگی روح نواز به عالمیان هدیه شده است. (وَ اتَّبِعُوا أَحسَنَ ما أُنزِلَ إِلَیکُم مِن رَبِّکُم...) (1)
قرآن، سند حقانیت نبی رحمت است که در هدایت ثقلین حریص ترین انسان ها و نسبت به آنها رئوف و رحیم بودند. (لَقَد جاءَکُم
1- (1) . زمر، آیه 55.