شناخت امام راه رهائی از مرگ جاهلی صفحه 150

من تمام گناهان تو را به عهده می گیرم، عثمان هم ناقه را به او بخشید و اقامه شهود هم کرد و دست از عطا و بخشش کشید، پس آیه شریفه : «أفرأیت الّذی تولّی ، و أعطی قلیلاً وأکدی ، أ عنده علم الغیب فهو یری»(1) نازل و این داد و ستد را نکوهش وتخطئه نمود، وخاطر نشان کرد که هیچ کس نمی تواند بار گناه دیگری را به دوش بکشد ، و نتیجه سعی و کوشش هرکس اعم از ثواب یا گناه به خود او می رسد.(2)

جهت آگاهی بیشتر به راه و روش عثمان به مصادر زیر رجوع شود.(3)

عایشه و حکم او به کفر وقتل عثمان

طبری وابن اثیر نوشته اند: عایشه با تعبیر از عثمان به «نعثل» می گفت: اقتلوا نعثلا فقد کفر. پس ابن ام کلاب وی را بدین دو بیت مخاطب قرار داد:

فمنک البداء و منک الغیر ومنک الریاح و منک المطر

و انت امرت بقتل الامام وقلت لنا انه قد کفر

وخاطر نشان کرد: تو خود امر به قتل عثمان نمودی و به ما گفتی او کافر شده است. بعد از قتلش هم به خون خواهی وی برخواستی.

پس آغاز و انجام ماجرای قتل عثمان و خون خواهی وی همه از ناحیه تو

1- 1 یعنی: آیا آن کسی که از اسلام (یا انفاق) روی گردان شد مشاهده کردی؟ وهم او کمی عطا کرد و از بیشتر امساک نمود، آیا نزد او علم غیب است و می بیند که دیگران بار گناهانش را بر دوش می نهند...، سوره والنجم 53/34 .
2- 2 تفسیرهای «اسباب النزول» واحدی ص 298، «قرطبی» 17/111، «کشاف» زمخشری 3/146، «نیشابوری» در حاشیه تفسیر طبری 27/50، «شربینی» 4/128 به نقل از ابن عباس و سدی وکلبی و مسیب بن شریک ودیگر مصادر مربوطه دیده شود. نیز جهت آگاهی بر آیاتی دیگر از این قبیل که گویا عثمان همه را فراموش کرده یانادیده انگاشته بود رجوع شود به الغدیر 9/64.
3- 3 الغدیر: 8/97 تا آخر کتاب ج9 از آغاز تا انجام، «کشف البیان درعجائب اعمال و مظالم جناب عثمان» تالیف مرحوم شیخ ذبیح اللّه محلاتی (چ 1382 تهران) نیز از آغاز تا انجام.