معرفت نبی و امام صفحه 160

قِیلَ ذَلِکَ لَلْمَأمُورینَ الذَّینَ قِیلَ لَهُمْ: «أَطیعُوا الله وَ...». (1)

چگونه می شود خداوند متعال مؤمنین را امر به اطاعت والیان امر کند و برای آنها اذن در مخالفت والیان امر دهد؟! همانا منظور از تنازع کنندگان همان کسانی هستند که به آنها امر شده است که: «اطاعت کنید خدا راو...»

پس معلوم می شود ذکر نکردن اولوالامر در ذیل آیه، نه به خاطر آن است که اطاعت آنها فقط در غیر موارد تنازع واجب است، بلکه بر مؤمنین لازم است در موارد تنازع به خدا و رسول یعنی کتاب و سنّت رجوع کنند و چون ممکن است تنازع آنها در برداشت از کتاب و سنّت هم باشد، پس چارهای نیست جز اینکه برای رفع اختلاف خود به کسی مراجعه کنند که عالم به همه علوم قرآن و سنّت باشد تا رافع اختلاف آنها باشد. و او بعد از پیامبر صلی الله و علیه و آله و سلم جز امامان معصوم علیهم السلام کسی دیگر نیست. خدای تعالی می فرماید :

«وَ لَوْ رَدُّوهُ اِلَی الرَّسُولِ وَ اِلَی أولِی الاَمْرِ مِنْهُمْ لَعَلِمَهُ الذَّینَ یَسْتَنْبِطُونَهُ مِنْهُمْ (2)

اگر بازگردانند آن را به رسول و اولیالامر از خودشان قطعاً می داند کسانی که استنباط می کنند آن را از آنها.

پس رجوع به کتاب و سنّت در حقیقت رجوع به اولوالامر را هم در برگرفته است. چون عالم به همه علوم کتاب و سنّت - چنانچه در آینده خواهد آمد - تنها اولوالامر هستند.

د: وجوب اطاعت در روایات اهل سنّت

روایات اهل سنّت در اطاعت اولوالامر و به طور کلّی در اطاعت امام و خلیفه و فرمانده مختلف است. در بعضی از آنها به طور مطلق امر به اطاعت آنها شده