- مقدّمه ناشر 1
- اشاره 3
- بخش اول: معرفت نبی 3
- مقدّمه 4
- 1) معرفت خدا 4
- 2) هدف خلقت 7
- 3) انسان با نبود پیامبر 9
- 4) ارتباط خداشناسی و نبیشناسی 11
- نبوّت و رسالت 13
- معنای نبی و رسول 13
- نبی و رسول در قرآن و حدیث 14
- فرق رسول و نبی 16
- کلام خدا و اقسام آن 18
- اشاره 18
- 1) وحی 19
- 2) از پس حجاب 20
- 3) با ارسال رسولان 22
- اشاره 25
- اقسام وحی 25
- 1) وحی تشریعی 25
- الف: الهام در خواب 25
- ج: ارسال رسل 27
- ب: الهام در بیداری 27
- د: خلق صدا 27
- 2) وحی تکوینی 28
- اقسام وحی از منظر دیگر 29
- 3) القای شیطانی 29
- اشاره 29
- ج: وحی ارشاد 30
- ب: وحی الهام 30
- د: وحی تقدیر 30
- ه: وحی امر 30
- الف: وحی رسالت و نبوّت 30
- و: وحی دروغ 30
- ز: وحی خیر 31
- لزوم نبوّت و رسالت 32
- 1) ضرورت نبی و رسول برای انسان 32
- اشاره 32
- اشاره 32
- عقل چیست؟ 32
- ویژگیهای انسان و ضرورت قانون و مربّی 35
- اشاره 38
- ویژگیهای عمده قانونگذار 38
- ب: توانایی مطلق 39
- الف: آگاهی مطلق 39
- قانون الهی و بشری 40
- ج: بینیازی مطلق 40
- د: تأثیر ناپذیری 40
- هدایت و نیاز انسان در آن به انبیا 42
- 2) لزوم ارسال رسل بر خدای تعالی 45
- اشاره 45
- استمرار وجود حجّت در زمین 49
- اشاره 51
- هدف رسالت 51
- بررسی جوامع به هنگام بعثت پیامبران 54
- دعوت اوّلیّه پیامبران 57
- شأن پیامبران 59
- 1) بررسی و شناخت خلق و خوی فردی و جمعی پیامبر 61
- ویژگیهای پیامبران 61
- 2) پیامبر آیه علم الهی 63
- اشاره 63
- امّیّت پیامبر اسلام صلی الله و علیه و آله و سلم 65
- آیا پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلّم خواندن و نوشتن می دانست؟ 70
- مفهوم عصمت 72
- عصمت پیامبران 72
- رابطه علم و عصمت 74
- دلیل عصمت 75
- اهل سنّت و تردید پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم در رسالت خویش 77
- شبهاتی درباره عصمت پیامبران 77
- 3) پیامبر آیه قدرت الهی 88
- اشاره 88
- رابطه علم و قدرت 89
- آیه یا معجزه 90
- ضرورت آیه و بیّنه 93
- آیه و بیّنه و ارتباط آن با زمانه 94
- قرآن، آیه و بیّنه پیامبر خاتم 95
- اشکالات انحصار وجه تحدّی به فصاحت و بلاغت 97
- تحدّی قرآن به معانی 100
- اشاره 105
- محکهای شناخت مدّعیان دروغین 105
- 1) محک اعتقادی 108
- 2) محک عملی 110
- 3) محک سلبی 112
- اصول تعالیم پیامبران 114
- الف: در بعد اعتقادی دعوت به توحید و معاد 114
- ب: در بعد عملی 115
- 1) در ارتباط با خدا 115
- 2) در ارتباط با خود 116
- روش انبیا در تبلیغ دین 119
- اشاره 119
- 3) در ارتباط با جامعه 119
- تبلیغ علمی 122
- تبلیغ عملی 123
- ختم نبوّت 125
- اشاره 129
- تداوم رسالت 129
- فترت و تنافی آن با تداوم رسالت 130
- معنای فترت از دیدگاه مرحوم صدوق 132
- بشارات 137
- اشاره 141
- بخش دوم: معرفت امام 141
- معنای لغوی امام 142
- 1) لزوم پیروی از امام به طور مطلق 145
- ویژگیهای امام 145
- اشاره 145
- الف: وجوب طاعت به عنوان اوّلی و ثانوی 153
- ج: وجوب اطاعت امام در نظر علمای اهل سنّت 155
- ب: وجوب اطاعت امام و عصمت 155
- د: وجوب اطاعت در روایات اهل سنّت 160
- 2) امام خلیفه خداست 164
- اشاره 164
- خلیفه در روایات اهل سنّت 172
- 3) امام حجّت خداست 174
- 4) امام عالم به دین خداست 181
- اشاره 181
- رابطه وجوب طاعت و علم 184
- رابطه حجّت بودن امام و علم 185
- 1) کیفیت عالم شدن امام علیه السلام 186
- علم امام در روایات اهل بیت علیهم السلام 186
- اشاره 186
- 2) امام محدّث است 192
- 3) تأیید امام با روحالقدس 194
- 4) نزول فرشتگان بر امام در شب قدر 200
- 5) مصحف فاطمه - سلام الله علیها 210
- 6) امام اسم اعظم را می داند 212
- 7) امام، حامل علوم قرآن 215
- 8) امام، وارث علوم پیامبران و اوصیا 223
- 9) صحیفهای که امامان از پیامبر در بیان احکام دارند 224
- 10) اصول و کلیّات علم نزد ائمّه است 226
- 11) علم صحیح نزد ائمّه است 228
- 12) علم امام در طفولیت 230
- شبه های در علم امام به سبب شهادت خویش 231
- معنای عصمت 236
- 5) عصمت امام 236
- دلیل عصمت امام 238
- الف: شرک در توحید 240
- ب: شرک در عبادت 240
- اشاره 240
- نظر عامّه در امامت ظالم 241
- ج: شرک در اطاعت 241
- عصمت امام پیش از امامت 245
- رابطه علم و عصمت 247
- اشاره 250
- ادلّه نصبی بودن امام 250
- 1) وجوب طاعت به طور مطلق 250
- 5) نصبی بودن امام 250
- 2) جانشینی خدا 251
- 3) دانش و عصمت 252
- اشاره 254
- گزینش امام در نظر عامّه 254
- 1) خلیفهای جانشین خویش را تعییین کند. 257
- 3) خلیفه با زور شمشیر به خلافت می رسد. 258
- 2) خلیفه به انتخاب مردم تعیین شود. 258
- سقیفه، جریانی از پیش طراحی شده 259
- نقش رأی اکثریت در خلافت 264
- علائم شناخت امام 272
- 1) نصّ و وصیّت 272
- اشاره 272
- 2) تجهیز امام سابق 273
- 3)بزرگترین فرزند پسر 274
- 4) قرشی بودن 274
- اشاره 278
- 1) نیاز مردم به امام در معرفت خدا 278
- ضرورت وجود امام 278
- 2) نیاز انسان به امام در دین الهی 284
- 3) نیاز انسان به امام در رفع اختلاف و نظام امور 288
- 4) نیاز مردم به امام در تداوم حیات 290
- لزوم معرفت امام 294
- اشاره 294
- 1) عمل بدون معرفت امام بیثمر است 294
- 2) کسی که بمیرد و امام زمانش را نشناسد. 295
- 3) انکار یکی از امامان انکار همه آنهاست 297
- اشاره 300
- لزوم محبّت اهل بیت 300
- لازمه محبت اهل بیت پیروی از آنهاست 301
- محبّت اهل بیت در عالم ارواح 303
- تعیین ائمه در قرآن و روایات 308
- تعیین امامان در احادیث 313
- اشاره 313
- 1) معرّفی دوازده امام به اسم 313
- 2) حدیث غدیر 317
- 3) حدیث ثقلین 319
- فهرست منابع 321
3)بزرگترین فرزند پسر
دیگر از علائم و نشانه های امامت این است که خداوند متعال امامت را، جز در مورد امام حسن و امام حسین علیه السلام همه را در فرزندان قرار داده است و هیچیک از امامان برادر یا عموی امام پیشین نمی باشند، بلکه همه فرزند امام سابقند. امام صادق علیه السلام می فرماید :
لاَ تَعُودُ الاِمامَهُ فِی أَخَوَیْنَ بَعْدَ الْحَسَنَ وَ الْحُسَیْنِ
أَبَداً (1) .
بعد از حسن و حسین هیچگاه امامت در دو برادر دوباره نخواهد بود.
و در روایات دیگر آمده است که از میان فرزندان هم فقط فرزند بزرگتر برای امامت اختیار شده است. امام رضا علیه السلام می فرماید :
لِلامامَ عَلاماتٌ. مِنْهَا أَنْ یَکُونَ أَکْبَرُ وُلْدِ أَبیهِ.
برای امام نشانه هایی است. از آنهاست اینکه امام باید بزرگترین فرزند پدرش باشد.
منظور بزرگترین فرزند از میان فرزندان زنده در حال رحلت امام پیشین می باشد. بنابراین اسماعیل فرزند امام صادق علیه السلام اگرچه فرزند بزرگتر بود، ولی چون پیش از پدر از دنیا رفته بود، به همین جهت خدای تعالی امامت را برای او از اوّل قرار نداده بود.
4) قرشی بودن
یکی از نشانه های مهم و اساسی در باب امامت قرشی بودن امام است. این علامت در کتب روایی شیعه و سنّی به صورتهای مختلف نقل شده است. اهل سنّت بیشتر این سه صورت از پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله و سلم در این روایت نقل کردهاند :
1- . الکافی 1/285.