- مقدّمه ناشر 1
- اشاره 3
- بخش اول: معرفت نبی 3
- 1) معرفت خدا 4
- مقدّمه 4
- 2) هدف خلقت 7
- 3) انسان با نبود پیامبر 9
- 4) ارتباط خداشناسی و نبیشناسی 11
- نبوّت و رسالت 13
- معنای نبی و رسول 13
- نبی و رسول در قرآن و حدیث 14
- فرق رسول و نبی 16
- اشاره 18
- کلام خدا و اقسام آن 18
- 1) وحی 19
- 2) از پس حجاب 20
- 3) با ارسال رسولان 22
- اشاره 25
- الف: الهام در خواب 25
- اقسام وحی 25
- 1) وحی تشریعی 25
- ب: الهام در بیداری 27
- ج: ارسال رسل 27
- د: خلق صدا 27
- 2) وحی تکوینی 28
- 3) القای شیطانی 29
- اشاره 29
- اقسام وحی از منظر دیگر 29
- ج: وحی ارشاد 30
- ب: وحی الهام 30
- د: وحی تقدیر 30
- و: وحی دروغ 30
- الف: وحی رسالت و نبوّت 30
- ه: وحی امر 30
- ز: وحی خیر 31
- لزوم نبوّت و رسالت 32
- عقل چیست؟ 32
- 1) ضرورت نبی و رسول برای انسان 32
- اشاره 32
- اشاره 32
- ویژگیهای انسان و ضرورت قانون و مربّی 35
- اشاره 38
- ویژگیهای عمده قانونگذار 38
- الف: آگاهی مطلق 39
- ب: توانایی مطلق 39
- قانون الهی و بشری 40
- ج: بینیازی مطلق 40
- د: تأثیر ناپذیری 40
- هدایت و نیاز انسان در آن به انبیا 42
- اشاره 45
- 2) لزوم ارسال رسل بر خدای تعالی 45
- استمرار وجود حجّت در زمین 49
- هدف رسالت 51
- اشاره 51
- بررسی جوامع به هنگام بعثت پیامبران 54
- دعوت اوّلیّه پیامبران 57
- شأن پیامبران 59
- 1) بررسی و شناخت خلق و خوی فردی و جمعی پیامبر 61
- ویژگیهای پیامبران 61
- اشاره 63
- 2) پیامبر آیه علم الهی 63
- امّیّت پیامبر اسلام صلی الله و علیه و آله و سلم 65
- آیا پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلّم خواندن و نوشتن می دانست؟ 70
- عصمت پیامبران 72
- مفهوم عصمت 72
- رابطه علم و عصمت 74
- دلیل عصمت 75
- اهل سنّت و تردید پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم در رسالت خویش 77
- شبهاتی درباره عصمت پیامبران 77
- اشاره 88
- 3) پیامبر آیه قدرت الهی 88
- رابطه علم و قدرت 89
- آیه یا معجزه 90
- ضرورت آیه و بیّنه 93
- آیه و بیّنه و ارتباط آن با زمانه 94
- قرآن، آیه و بیّنه پیامبر خاتم 95
- اشکالات انحصار وجه تحدّی به فصاحت و بلاغت 97
- تحدّی قرآن به معانی 100
- محکهای شناخت مدّعیان دروغین 105
- اشاره 105
- 1) محک اعتقادی 108
- 2) محک عملی 110
- 3) محک سلبی 112
- الف: در بعد اعتقادی دعوت به توحید و معاد 114
- اصول تعالیم پیامبران 114
- 1) در ارتباط با خدا 115
- ب: در بعد عملی 115
- 2) در ارتباط با خود 116
- 3) در ارتباط با جامعه 119
- روش انبیا در تبلیغ دین 119
- اشاره 119
- تبلیغ علمی 122
- تبلیغ عملی 123
- ختم نبوّت 125
- تداوم رسالت 129
- اشاره 129
- فترت و تنافی آن با تداوم رسالت 130
- معنای فترت از دیدگاه مرحوم صدوق 132
- بشارات 137
- اشاره 141
- بخش دوم: معرفت امام 141
- معنای لغوی امام 142
- ویژگیهای امام 145
- اشاره 145
- 1) لزوم پیروی از امام به طور مطلق 145
- الف: وجوب طاعت به عنوان اوّلی و ثانوی 153
- ج: وجوب اطاعت امام در نظر علمای اهل سنّت 155
- ب: وجوب اطاعت امام و عصمت 155
- د: وجوب اطاعت در روایات اهل سنّت 160
- 2) امام خلیفه خداست 164
- اشاره 164
- خلیفه در روایات اهل سنّت 172
- 3) امام حجّت خداست 174
- اشاره 181
- 4) امام عالم به دین خداست 181
- رابطه وجوب طاعت و علم 184
- رابطه حجّت بودن امام و علم 185
- علم امام در روایات اهل بیت علیهم السلام 186
- اشاره 186
- 1) کیفیت عالم شدن امام علیه السلام 186
- 2) امام محدّث است 192
- 3) تأیید امام با روحالقدس 194
- 4) نزول فرشتگان بر امام در شب قدر 200
- 5) مصحف فاطمه - سلام الله علیها 210
- 6) امام اسم اعظم را می داند 212
- 7) امام، حامل علوم قرآن 215
- 8) امام، وارث علوم پیامبران و اوصیا 223
- 9) صحیفهای که امامان از پیامبر در بیان احکام دارند 224
- 10) اصول و کلیّات علم نزد ائمّه است 226
- 11) علم صحیح نزد ائمّه است 228
- 12) علم امام در طفولیت 230
- شبه های در علم امام به سبب شهادت خویش 231
- 5) عصمت امام 236
- معنای عصمت 236
- دلیل عصمت امام 238
- اشاره 240
- ب: شرک در عبادت 240
- الف: شرک در توحید 240
- نظر عامّه در امامت ظالم 241
- ج: شرک در اطاعت 241
- عصمت امام پیش از امامت 245
- رابطه علم و عصمت 247
- اشاره 250
- 1) وجوب طاعت به طور مطلق 250
- ادلّه نصبی بودن امام 250
- 5) نصبی بودن امام 250
- 2) جانشینی خدا 251
- 3) دانش و عصمت 252
- گزینش امام در نظر عامّه 254
- اشاره 254
- 1) خلیفهای جانشین خویش را تعییین کند. 257
- 3) خلیفه با زور شمشیر به خلافت می رسد. 258
- 2) خلیفه به انتخاب مردم تعیین شود. 258
- سقیفه، جریانی از پیش طراحی شده 259
- نقش رأی اکثریت در خلافت 264
- علائم شناخت امام 272
- 1) نصّ و وصیّت 272
- اشاره 272
- 2) تجهیز امام سابق 273
- 3)بزرگترین فرزند پسر 274
- 4) قرشی بودن 274
- ضرورت وجود امام 278
- اشاره 278
- 1) نیاز مردم به امام در معرفت خدا 278
- 2) نیاز انسان به امام در دین الهی 284
- 3) نیاز انسان به امام در رفع اختلاف و نظام امور 288
- 4) نیاز مردم به امام در تداوم حیات 290
- 1) عمل بدون معرفت امام بیثمر است 294
- لزوم معرفت امام 294
- اشاره 294
- 2) کسی که بمیرد و امام زمانش را نشناسد. 295
- 3) انکار یکی از امامان انکار همه آنهاست 297
- اشاره 300
- لزوم محبّت اهل بیت 300
- لازمه محبت اهل بیت پیروی از آنهاست 301
- محبّت اهل بیت در عالم ارواح 303
- تعیین ائمه در قرآن و روایات 308
- اشاره 313
- تعیین امامان در احادیث 313
- 1) معرّفی دوازده امام به اسم 313
- 2) حدیث غدیر 317
- 3) حدیث ثقلین 319
- فهرست منابع 321
خداوند متعال کسی را قیّم آنها قرار ندهد، که نگهبان آن امری باشد که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلّم از سوی خدا آورده است، به یقین تباه می شود و شرایع و سنتّها و احکام و عهود (عهدها) همه دچار تغییر می شود، چنانکه بیان کردیم. و این امر موجب تباهی همه خلق است.
3) نیاز انسان به امام در رفع اختلاف و نظام امور
حضرت زهرا - سلام الله علیها - در بیان علّت و حکمت امامت و وجوب طاعت می فرماید :
فَفَرَضَ... الطّاعَهَ نِظاماً لِلْمِلَّهِ وَ اِلامامَهَ لَمّا مِنَ الفُرْقَهِ. (1)
خداوند متعال فرض کرده است اطاعت را تا شریعت انتظام یابد و امامت را لازم دانسته تا جدایی و تفرقه جمع شود و به هم آید.
بدیهی است که هیچ قومی بیرهبر نمی ماند؛ رهبری که اطاعتش بر همه امّت لازم و حکمتش در همه امور نافذ و کلامش فصلالخطاب باشد. در غیر این صورت اختلاف و تفرقه روز به روز افزوده خواهد شد و دنیا و آخرت همه به فساد و تباهی خواهد رفت. امام رضا علیه السلام می فرماید :
اِنَّ الخَلْقَ لَمَّا وُقِفُوا عَلی حَدٍّ مَحْدُودٍ وَ أَمِرُوا أَنْ لاَ یَتَعَدَّوا ذَلِکَ الحَدَّ لِما فِیهِ مِنْ فَسادِهَمْ، لَمْ یَکُنْ یَثْبُتُ ذَلِکَ وَ لاَ یَقُومُ اِلّا بِأَن یَجْعَلَ عَلَیْهِمْ فِیهِ أمیناً یَأخُذُهُمْ بِالوَقْفِ عِنْدَ ما أُبیحَ لَهُمْ وَ یَمْنَعُهُمْ مِنَ التَّعَّدِی وَ الدُّخُولِ فِیَما حَظَرَ عَلَیْهِمْ. لاِنَّهُ لَوْ لَمْ یَکُنْ ذلِکَ، لَکانَ أَحَد لاَ یَتْرُکُ لَذَّتَهُ وَ مَنْفَعَتَهَ لِفَسادِ غَیْرِهِ. فَجَعَلَ عَلَیْهِمْ قَیِّماً یَمْنَعُهُمْ مِنَ الفَسادِ وَ یُقیمُ فِیهمْ الحُدودَ وَ الاَحکامَ. (2)
بر خلق لازم شد در حدّ محدود عمل کنند و از آن حدّ تجاوز ننمایند. زیرا تجاوز از آن موجب تباهی آنهاست. و این امر در میان آنها استوار نمی شود جز به اینکه خدای تعالی بر آنها شخصی امین نصب کند تا آنها را در اموری که
1- . بحارالانوار 6/107.
2- . عیون الاخبار 2/100 و 101.