- مقدّمه ناشر 1
- اشاره 3
- بخش اول: معرفت نبی 3
- 1) معرفت خدا 4
- مقدّمه 4
- 2) هدف خلقت 7
- 3) انسان با نبود پیامبر 9
- 4) ارتباط خداشناسی و نبیشناسی 11
- نبوّت و رسالت 13
- معنای نبی و رسول 13
- نبی و رسول در قرآن و حدیث 14
- فرق رسول و نبی 16
- کلام خدا و اقسام آن 18
- اشاره 18
- 1) وحی 19
- 2) از پس حجاب 20
- 3) با ارسال رسولان 22
- الف: الهام در خواب 25
- اقسام وحی 25
- 1) وحی تشریعی 25
- اشاره 25
- ج: ارسال رسل 27
- د: خلق صدا 27
- ب: الهام در بیداری 27
- 2) وحی تکوینی 28
- 3) القای شیطانی 29
- اقسام وحی از منظر دیگر 29
- اشاره 29
- ه: وحی امر 30
- د: وحی تقدیر 30
- ج: وحی ارشاد 30
- الف: وحی رسالت و نبوّت 30
- و: وحی دروغ 30
- ب: وحی الهام 30
- ز: وحی خیر 31
- لزوم نبوّت و رسالت 32
- 1) ضرورت نبی و رسول برای انسان 32
- اشاره 32
- اشاره 32
- عقل چیست؟ 32
- ویژگیهای انسان و ضرورت قانون و مربّی 35
- اشاره 38
- ویژگیهای عمده قانونگذار 38
- ب: توانایی مطلق 39
- الف: آگاهی مطلق 39
- قانون الهی و بشری 40
- د: تأثیر ناپذیری 40
- ج: بینیازی مطلق 40
- هدایت و نیاز انسان در آن به انبیا 42
- اشاره 45
- 2) لزوم ارسال رسل بر خدای تعالی 45
- استمرار وجود حجّت در زمین 49
- اشاره 51
- هدف رسالت 51
- بررسی جوامع به هنگام بعثت پیامبران 54
- دعوت اوّلیّه پیامبران 57
- شأن پیامبران 59
- 1) بررسی و شناخت خلق و خوی فردی و جمعی پیامبر 61
- ویژگیهای پیامبران 61
- 2) پیامبر آیه علم الهی 63
- اشاره 63
- امّیّت پیامبر اسلام صلی الله و علیه و آله و سلم 65
- آیا پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلّم خواندن و نوشتن می دانست؟ 70
- عصمت پیامبران 72
- مفهوم عصمت 72
- رابطه علم و عصمت 74
- دلیل عصمت 75
- اهل سنّت و تردید پیامبر صلی الله علیه و آله و سلّم در رسالت خویش 77
- شبهاتی درباره عصمت پیامبران 77
- اشاره 88
- 3) پیامبر آیه قدرت الهی 88
- رابطه علم و قدرت 89
- آیه یا معجزه 90
- ضرورت آیه و بیّنه 93
- آیه و بیّنه و ارتباط آن با زمانه 94
- قرآن، آیه و بیّنه پیامبر خاتم 95
- اشکالات انحصار وجه تحدّی به فصاحت و بلاغت 97
- تحدّی قرآن به معانی 100
- اشاره 105
- محکهای شناخت مدّعیان دروغین 105
- 1) محک اعتقادی 108
- 2) محک عملی 110
- 3) محک سلبی 112
- الف: در بعد اعتقادی دعوت به توحید و معاد 114
- اصول تعالیم پیامبران 114
- ب: در بعد عملی 115
- 1) در ارتباط با خدا 115
- 2) در ارتباط با خود 116
- اشاره 119
- 3) در ارتباط با جامعه 119
- روش انبیا در تبلیغ دین 119
- تبلیغ علمی 122
- تبلیغ عملی 123
- ختم نبوّت 125
- تداوم رسالت 129
- اشاره 129
- فترت و تنافی آن با تداوم رسالت 130
- معنای فترت از دیدگاه مرحوم صدوق 132
- بشارات 137
- اشاره 141
- بخش دوم: معرفت امام 141
- معنای لغوی امام 142
- 1) لزوم پیروی از امام به طور مطلق 145
- ویژگیهای امام 145
- اشاره 145
- الف: وجوب طاعت به عنوان اوّلی و ثانوی 153
- ج: وجوب اطاعت امام در نظر علمای اهل سنّت 155
- ب: وجوب اطاعت امام و عصمت 155
- د: وجوب اطاعت در روایات اهل سنّت 160
- اشاره 164
- 2) امام خلیفه خداست 164
- خلیفه در روایات اهل سنّت 172
- 3) امام حجّت خداست 174
- 4) امام عالم به دین خداست 181
- اشاره 181
- رابطه وجوب طاعت و علم 184
- رابطه حجّت بودن امام و علم 185
- 1) کیفیت عالم شدن امام علیه السلام 186
- اشاره 186
- علم امام در روایات اهل بیت علیهم السلام 186
- 2) امام محدّث است 192
- 3) تأیید امام با روحالقدس 194
- 4) نزول فرشتگان بر امام در شب قدر 200
- 5) مصحف فاطمه - سلام الله علیها 210
- 6) امام اسم اعظم را می داند 212
- 7) امام، حامل علوم قرآن 215
- 8) امام، وارث علوم پیامبران و اوصیا 223
- 9) صحیفهای که امامان از پیامبر در بیان احکام دارند 224
- 10) اصول و کلیّات علم نزد ائمّه است 226
- 11) علم صحیح نزد ائمّه است 228
- 12) علم امام در طفولیت 230
- شبه های در علم امام به سبب شهادت خویش 231
- 5) عصمت امام 236
- معنای عصمت 236
- دلیل عصمت امام 238
- الف: شرک در توحید 240
- اشاره 240
- ب: شرک در عبادت 240
- نظر عامّه در امامت ظالم 241
- ج: شرک در اطاعت 241
- عصمت امام پیش از امامت 245
- رابطه علم و عصمت 247
- اشاره 250
- ادلّه نصبی بودن امام 250
- 5) نصبی بودن امام 250
- 1) وجوب طاعت به طور مطلق 250
- 2) جانشینی خدا 251
- 3) دانش و عصمت 252
- اشاره 254
- گزینش امام در نظر عامّه 254
- 1) خلیفهای جانشین خویش را تعییین کند. 257
- 3) خلیفه با زور شمشیر به خلافت می رسد. 258
- 2) خلیفه به انتخاب مردم تعیین شود. 258
- سقیفه، جریانی از پیش طراحی شده 259
- نقش رأی اکثریت در خلافت 264
- علائم شناخت امام 272
- 1) نصّ و وصیّت 272
- اشاره 272
- 2) تجهیز امام سابق 273
- 4) قرشی بودن 274
- 3)بزرگترین فرزند پسر 274
- اشاره 278
- ضرورت وجود امام 278
- 1) نیاز مردم به امام در معرفت خدا 278
- 2) نیاز انسان به امام در دین الهی 284
- 3) نیاز انسان به امام در رفع اختلاف و نظام امور 288
- 4) نیاز مردم به امام در تداوم حیات 290
- 1) عمل بدون معرفت امام بیثمر است 294
- اشاره 294
- لزوم معرفت امام 294
- 2) کسی که بمیرد و امام زمانش را نشناسد. 295
- 3) انکار یکی از امامان انکار همه آنهاست 297
- اشاره 300
- لزوم محبّت اهل بیت 300
- لازمه محبت اهل بیت پیروی از آنهاست 301
- محبّت اهل بیت در عالم ارواح 303
- تعیین ائمه در قرآن و روایات 308
- تعیین امامان در احادیث 313
- 1) معرّفی دوازده امام به اسم 313
- اشاره 313
- 2) حدیث غدیر 317
- 3) حدیث ثقلین 319
- فهرست منابع 321
به همین جهت است که ما می بینیم در زمان حضور و بسط ید پیامبران الهی و اوصیای آنها هم اختلافات در میان مردم وجود داشته و افکار و اعتقادات گوناگونی در آن ازمنه هم رایج بوده است.
4) نیاز مردم به امام در تداوم حیات
از نظر روایات اهل بیت علیهم السلام هیچ تردیدی نیست که خداوند متعال برای فیض و فضل و احسان خویش اسباب و وسایلی قرار داده است.
امام موسی بن جعفر علیهما السلام می فرماید :
اِنَّ لله عَزِّوَجَلَّ فِی کُلَّ یَوْمٍ وَ لَیْلَهٍ مُنادٍ یُنادِیَ: مَهلاً مَهلاً عِبادَالله عَنْ معاصِ اللّهِ.
فَلَولا بَهائِمُ رُتَّعٌ وَ صِبیَهٌ رُضَعٌّ وَ شُیُوخٌ رُکَّعُ، لَصَبَّ عَلَیْکُمُ العَذابُ صَبّاً تُرَضُّونَ بِهِ رَضّاً. (1)
همانا خدای تعالی را در هر شب و روزی نداکنندهای است که ندا می کند: ای بندگان خدا، از نافرمانی خدا دست بردارید. اگر نبود چارپایان چرنده و اطفال شیرخوار و پیران خاشع (2) ، خداوند عذابش را بر شما فرو می ریخت که با آن شما
را خرد و خمیر می کرد.
و رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم می فرماید :
اِنَّ الله عَزَّوَجَلَّ اذا رأی أهلَ القَرْیَهٍ أَسرَفُوا فِی المَعاصی وَ فِیها ثَلاثُ نَفَرٍ مِنَ المُؤمِنینَ نَادَاهُمْ جَلَّ جَلالُهُ وَ تَقَدَّسَتْ أَسْماؤُه: یا أَهْلَ مَعْصِیتْی، لَولا فِیکُمْ مِنَ المُؤمِنینَ اَلمُتَحابِّینَ بِجَلالِی العَامِرینَ بِصَلاتِهَمْ أَرْضِی وَ مَساجِدِی وَ المُسْتَغْفِرینَ بِالأسحارِ خَوفاً مِنَّی، لاََنَزْلْتُ بِکُمْ عَذابِی ثُمَّ لا أُبالِی. (3)
1- . الکافی 2/276 و بحارالانوار 73/346 و 381.
2- . ممکن است مراد از «رکع ّ» قد خمیده باشد زیرا خداوند پیرمردان را گرامی می دارد. امام صادق علیه السلام می فرماید: انّ الله لیکرم ابن السبعین و یستحیی من ابن الثمانین.بحارالانوار 73/388.
3- . علل الشرایع/246.