بایدها و نبایدها در قرآن کریم صفحه 129

قیس تاجر، شراب خوار بود. نزد پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم آمد و رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم نگاهی به او کرد و فرمودند: قیس! «إن مع الحیاه موتأ»؛ همین قدر بدان که بعد از حیات مرگ است(1) و بعد هم داخل قبر شدن است و آنجا هم همراه می خواهی، آن همراه اگر بد باشد تو را آزار می دهند. مواظب باش با خودت همراه خوب ببری، و قیس توبه کرد.

2.صبر و تقوا

دومین راه تقویت عزم صبر و تقوا است. خداوند در قرآن فرموده است:«وَإِنْ تَصْبِرُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ ذَلِکَ مِنْ عَزْمِ الْأُمُورِ»(2) اگر من بردباری کنم و ترک گناه را تحمل کنم، بردباری خودش عزم می آورد.

هر چه انسان تمرین به صبر کند عزمش بیشتر می شود، مثلا: یک کسی که بداخلاق است، می تواند با تمرین بر صبر، عزم خود را قوی کند و بر بداخلاقی و بددهانی اش فائق بیاید. همان طور که می دانید گناه جاذبه دارد و این کار مشکل است ولی محال نیست و راهش این است: اگر انسان توبه شکسست باز برگردد و این مسیر را ادامه بدهد.

3.کنترل عوامل گناه

اشاره

سومین راه تقویت عزم، کنترل عوامل گناه است؛ یعنی چه چیزی باعث گناه می شود، مثلا: چه چیزی باعث می شود من فحاشی کنم؟ آن حس عصبانیت و غریزه غضب است. چه چیزی باعث می شود روابط