نوجوان و امامت صفحه 73

می آمد. پس از آن که اجازه خواست، گفت: ای فرزند رسول خدا! آیا آن چه شما ائمه می گویید، در قرآن و سنت رسول خدا هست یا از خود می گویید؟ امام علیه السلام گفت: «از خود نمی گوییم، بلکه همه چیز در قرآن و سنت پیغمبر موجود است». سماعه نمی دانست ممکن است ائمه از منابع دیگری هم چون ارتباط با غیب، به دانش دست یابند. بنابراین، او در پرسش خود به این موضوع اشاره نکرده بود. به همین سبب امام علیه السلام نیز با در نظر گرفتن پرسش به او پاسخ داد و به این منبع اشاره ای نفرمود.(1)

علم اولین امام با تربیت رسول خدا

خشک سالی مکه را فرا گرفته بود. ابوطالب، مرد آبرومند مکه فرزندان زیادی داشت. از این رو، رسول خدا نزد او رفت و سرپرستی و پرورش علی علیه السلام را برعهده گرفت. پیامبر در آموزش و تربیت او کوشید و به اخلاق و آداب نیک آشنایش کرد. روزی پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلم به علی علیه السلام فرمود: «علی جان، خدا به من دستور داده تو را به خودم نزدیک کنم. دانش خودم را به تو بیاموزم تا از آنها نگهداری کنی.» آن گاه این آیه نازل شد: «و تعیها اَذُن واعِیه» (حاقه: 12) تا گوش های شنوا آن را دریابد و بفهمد. پیامبر اکرم به علی علیه السلام فرمود: «تو گوش نگهدارنده هستی».(2) از این رو علی علیه السلام فرمود: «آن چه از سوی رسول خدا شنیدم، حفظ کردم و هرگز فراموش نخواهم کرد و در جای دیگر بود:

شما جایگاه و منزلت ویژه مرا نزد رسول خدا می دانید. در کودکی مرا در دامن خویش می گذاشت و بر سینه اش می چسبانید و در بسترش می خوابانید. بدنم به بدن مبارکش می رسید و از بوی مطهر او استفاده می کردم. لقمه را می جوید و در دهانم می گذاشت. هیچ گاه دروغ از من نشیند و خطا و اشتباهی