خلاصه عبقات الانوار : حدیث منزلت صفحه 293

روایت کرده است :

«از انس که گفت: رسول خداصلّی الله علیه وسلّمفرمود: هیچ پیامبری نیست جز این که همانندی در امّت من دارد. ابوبکر مانند ابراهیم، و عمر مانند موسی و عثمان مانند هارون و علی بن ابی طالب مانند من است.

خلعی و ملّا در سیره اش نقل کرده اند.»(1)

سیوطی از ابن عساکر از انس آن را روایت کرده است.(2)

18_ حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام از وقتی که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم قبض روح شدند، خلافت را مطالبه کردند.

اگر این حدیث دلیلی بر نفی خلافت و سلب آن از حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام بود، این امر بر آن امام علیه السلام و خاندانش و پیروانش پوشیده نمی ماند، ولی با قطع و یقین ثابت شده است که آن حضرت علیه السلام از وقتی که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم قبض روح شدند، خلافت را مطالبه فرمود. ابن عبدالبر گوید :

«از چند وجه برای ما روایت شده است: هنگامی که وفات حسن رضی الله عنه نزدیک شد، به برادرش حسین گفت: برادرم! وقتی رسول خدا صلّی الله علیه وسلّم قبض روح شد، پدرت برای این امر به پا خاست، و امید داشت که دارنده اش باشد، امّا خداوند آن را از او بازگردانید، و ابوبکر آن را در دست گرفت. هنگامی که مرگ ابوبکر فرا رسید، بار دیگر برای آن به پا خاست، امّا از او بازگردانیده شد و به عمر رسید. هنگامی که عمر قبض روح شد، آن را میان شش نفر قرار داد که او یکی از آنان بود. شکّی نبود که خلافت به او نمی رسد، لذا از او بازگردانیده شد و به عثمان رسید. هنگامی که عثمان کشته شد، با او بیعت شد، سپس با او منازعه کردند تا در طلبش شمشیر کشید، و چیزی از آن برایش آسایش نیاورد.»(3)

این اقدام برای اهل انصاف، بزرگترین دلیل بر بطلان ادّعای منحرفان از راه راست است.

19_ سخن عبّاس به امیرالمؤمنین علیه السلام پیرامون خلافت

اهل سنّت روایت کرده اند که اندکی پیش از وفات پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم عبّاس به امیرالمؤمنین علیه السلام گفت: «ما را بر او وارد کن تا درباره ی این امر از او بپرسیم. اگر برای ما بود آن را روشن می کند و اگر برای غیر ما بود به مردم سفارش می کند.»

رازی به این استدلال کرده است _ ضمن آن چه به گمان خود بر عدم نصّ بر خلافت امیرالمؤمنین علیه السلام دلیل آورده _ و گوید: «هنگامی که رسول خدا صلی الله علیه و آله بیمار شد، عبّاس به علی گفت: من مرگ را در صورت های خاندان عبدالمطّلب می شناسم، و به راستی مرگ را در صورت رسول خدا صلی الله علیه و آله شناختم. پس ما را بر او وارد کن تا درباره ی این امر از او بپرسیم، اگر برای ما بود، آن را روشن می کند، و اگر برای غیر ما بود، مردم را سفارش می کند.

1- الریاض النضره :1 50_ باب ذکر النظیر.
2- الخصائص الکبری :2 267.
3- الاستیعاب :1 391.