- سخن مؤلّف 1
- سخن نویسنده ی عبقات الأنوار 5
- سند حدیث منزلت 8
- مشهورترین راویان حدیث منزلت 9
- اشاره 9
- 1_ روایت محمّدبن اسحاق 12
- 2_ روایت ابوداوود طیالسی 13
- 4_ روایت ابن ابی شیبه 15
- 5_ روایت احمد حنبل 16
- 7_ روایت ابن عرفه 17
- 6_ روایت بخاری 17
- 9_ روایت ابن ماجه 19
- 10_ روایت ابوحاتم ابن حبّان 19
- 11_ روایت ترمذی 20
- 13_ روایت عبدالله بن احمد 20
- 12_ روایت ابن ابی خیثمه 20
- 15_ روایت نسایی 21
- 16_ روایت ابویعلی 25
- 18_ روایت ابوالشیخ 27
- 20_ روایت طبرانی 27
- 19_ روایت ابوعوانه 27
- 17_ روایت طبری 27
- 21_ روایت مخلّص ذهبی 31
- 22_ روایت مطیری 32
- 23_ روایت ابولیث سمرقندی 32
- 24_ روایت حسن بن بدر 32
- 25_ روایت حاکم 32
- 27_ روایت شیرازی 33
- 26_ روایت خرگوشی 33
- 29_ روایت ابونعیم 33
- 31_ روایت تنوخی 33
- 30_ روایت ابن سمّان 33
- 28_ روایت ابن مردویه 33
- 32_ روایت خطیب بغدادی 33
- 34_ روایت ابن المغازلی 34
- 33_ روایت ابن عبدالبر 34
- 35_ روایت شیرویه دیلمی 36
- 36_ روایت بغوی 36
- 38_ روایت عاصمی 36
- 37_ روایت رزین عبدری 36
- 40_ روایت ابن عساکر 38
- 39_ روایت عمر الملّا 38
- 42_ روایت موفّق خوارزمی 64
- 41_ روایت ابوطاهربن سلفه 64
- 44_ روایت فخر رازی 66
- 43_ روایت صالحانی 66
- 45_ روایت مبارک ابن اثیر 66
- 46_ روایت ابوالحسن ابن اثیر 67
- 49_ روایت ابن طلحه قرشی 68
- 48_ روایت ابن النجّار 68
- 47_ روایت ابوربیع بلنسی 68
- 50 _ روایت سبط ابن جوزی 69
- 52_ روایت نووی 69
- 51_ روایت گنجی 69
- 53_ روایت محبّ طبری 69
- 54_ روایت وصّابی 70
- 56_ روایت ابن سید النّاس 71
- 55_ روایت حموینی 71
- 58_ روایت یافعی 72
- 59_ روایت ابن کثیر دمشقی 72
- 61_ روایت خطیب تبریزی 74
- 62_ روایت جمال مزّی 74
- 60_ روایت علاءالدوله سمنانی 74
- 64_ روایت همدانی 75
- 65_ روایت ابن الشحنه 75
- 63_ روایت زرندی 75
- 66_ روایت زین العراقی 75
- 69_ روایت ابن صبّاغ 76
- 70_ روایت سیوطی 76
- 67_ روایت ملک العلماء 76
- 68_ روایت ابن حجر عسقلانی 76
- 71_ روایت دیار بکری 77
- 73_ روایت متقی 77
- 72_ روایت ابن حجر مکّی 77
- 80_ روایت بدخشانی 78
- 76_ روایت منّاوی 78
- 74_ روایت شهاب احمد 78
- 75_ روایت جمال محدّث 78
- 77_ روایت عیدروس 78
- 79_ روایت محبوب عالم 78
- 78_ روایت ابن باکثیر 78
- 82_ روایت ولی الله دهلوی 79
- 84_ روایت رشید دهلوی 79
- 81_ روایت محمد صدر عالم 79
- 85_ روایت محمّدمبین لکهنوی 79
- 86_ روایت ولی الله 79
- 83_ روایت عجیلی 79
- 87_ روایت زینی دحلان 79
- 88_ روایت شبلنجی 80
- صحّت حدیث منزلت، فراوانیِ طرق و تواتر آن 80
- اشاره 80
- کتاب تنوخی در نقل های حدیث 81
- اعتراف ابن تیمیه 81
- گفتار گنجی درباره صحّت آن 81
- اعتراف عبدالحق به اتّفاق بر صحّت آن 81
- اعتراف ابن عبدالبر 82
- شرح حال تنوخی 82
- ابن کثیر و سخن ابن عساکر 83
- گنجی تعدادی از صحابه راوی حدیث را نام می برد 83
- اعتراف مزّی 83
- تواتر این حدیث 84
- سخن ابن حجر مکّی 84
- اعتراف عسقلانی 84
- حاکم نیشابوری 85
- محمّد صدر عالم 85
- متّقی 85
- سیوطی 85
- ولی الله دهلوی 86
- مولوی مبین 86
- ابوالحسن آمدی 87
- اشاره 87
- مجادله در مورد صحت یا تواتر حدیث باطل است 87
- [ بخش اوّل _ سخنان آنان] 87
- تفتازانی 88
- شرح حال آمدی 88
- شمس الدّین اصفهانی 88
- عضدالدّین إیجی 88
- نتیجه ی سخنانشان دو مطلب است 89
- اشاره 89
- [ بخش دوم: پاسخ به آن سخنان] 89
- اسحاق هروی 89
- عبدالکریم صدّیقی 89
- قوشچی 89
- شریف جرجانی 89
- حسام الدّین سهارنپوری 89
- اشاره 90
- پاسخ 90
- 1_ انکار صحّت حدیث 90
- اشاره 91
- 2_ حدیث منزلت نزد شیعه متواتر است : 91
- اشاره 91
- 1_ حدیث های متواتر دیگری آن را تأیید می کنند : 91
- [نکته ی سوم] احتجاج به حدیث منزلت صحیح است، گرچه حدیث واحد باشد 91
- پاسخ 91
- 2_ نفی تواتر، به این که خبر واحد است 91
- 4_ نقض حدیث منزلت با حدیث «الائمّه من قریش» 92
- [نکته پنجم: قطعی بودن حدیث های دو صحیح] 94
- ابن جوزی آن را در شمار «کلمات بی پایه» آورده است 99
- اشاره 99
- ذهبی گوید: دروغ و زشت و ناپسند است. 100
- ابن حجر: دروغ و افترا است. 101
- اشاره 102
- نقض سخنان دهلوی پیرامون حدیث منزلت 102
- اشاره 103
- 1_ دهلوی گوید: بخاری و مسلم آن را از براءبن عازب روایت نکرده اند. 103
- تحریف عبارت اصلی حدیث توسط دهلوی 103
- جمله «آیا مرا جانشین خود می کنی»، در تمامی روایت های دو صحیح نیست 105
- 2_ دهلوی خود را تکذیب می کند 106
- 4_ دهلوی گوید : 106
- 3_ اعتراف دهلوی به دلالت حدیث بر امامت 106
- اعتراف رشید دهلوی 107
- 6_ ناصبی ها دلالت حدیث بر امامت را انکار می کنند 108
- اشاره 108
- 5_ نفی امامت دیگری 108
- یک ناصبی «هارون» را به «قارون» تحریف کرده است 109
- اشاره 110
- 7_ بعضی از کسانی که دلالت حدیث به امامت را انکار کرده اند 110
- 2_ 7 تا 4_ 7. سخن عیاض، طیّبی، قاری 111
- 1_ 7. سخن فضل الله توربشتی 111
- 6_ 7. شمس الدّین خلخالی 113
- 10_ 7. شمس الدّین کرمانی 114
- 9_ 7. ابوزکریا نووی 114
- 8_ 7. خطّابی 114
- 12_ 7. شهاب الدّین قسطلانی 115
- 11_ 7. ابن حجر عسقلانی 115
- 14_ 7. نورالدّین حلبی 116
- 13_ 7. محب الدّین طبری 116
- 16_ 7. عبدالعزیز دهلوی 118
- 15_ 7. ولی الله دهلوی 118
- اشاره 119
- 18_ 7. پاسخ اعور واسطی به این حدیث 119
- 17_ 7. گفته ی سهارنپوری اصل گفته های نسبت داده شده دهلوی به ناصبی هاست 119
- بدگویی های او نسبت به حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام 120
- نگاهی به گفته هایش و پاسخ آن ها 120
- تناقض گویی های اعور 121
- افترا زدن او بر حضرت هارون علیه السلام 123
- اشاره 124
- 19_ 7. سخن ابن تیمیه در پاسخ به این حدیث 124
- بررسی گفته های ابن تیمیه و پاسخ به آن ها 126
- چرا گفت: «آیا مرا بجا می گذاری...؟» 127
- ابن تیمیه باتناقض گویی هایش فتنه انگیزی منافقان را تأیید می کند 128
- نسبت دروغ دادن به دو صحیح 128
- 9_ خلافت محمدبن مسلمه، سباع بن عرفطه و ابن ام مکتوم 129
- اشاره 129
- 8_ تمایز دو خلافت 129
- پیامبر در تبوک، فردی غیر از علی را بر مدینه جانشین خود نکرد 130
- 10_ جانشینی مرتضی مطلق نبود 134
- 11_ این خلافت، محدود بود 135
- پاسخ به استدلال نویسنده ی المرافض در مورد تخصیص خلافت 135
- اشاره 135
- 13_ عدم دلالت برخلافت 137
- 14_ پاسخ گویی اهل سنت 137
- 12_ محرم بودن و عضو خانواده بودن 137
- 15_ پراکندگی سخن شیعه 138
- 16_ دهلوی دومین وجه استدلال را در حاشیه آورده و از پاسخ درمانده است 140
- 17_ نابسامانی های استدلال 141
- 1_ اسم جنس مضاف به عَلَم، از لفظ های عموم نیست 142
- دلالت حدیث بر تعمیم منزلت ها 142
- اشاره 142
- اسم جنس مضاف، از صیغه های عموم است 145
- 2_ اسم جنس مضاف به عَلَم، برای عهد است 151
- 3_ اثبات طلاق 152
- اشاره 154
- 4_ وجود قرینه بر عهد 154
- حدیث منزلت در روز مؤاخاه (پیمان برادری) 157
- حدیث منزلت روز جنگ خیبر 158
- حدیث منزلت در موضع دیگر 158
- حدیث منزلت هنگام سدّ الأبواب (بستن همه ی درها به مسجدالنّبی) 158
- حدیث منزلت هنگام ولادت حسنین علیهما السلام 158
- حدیث منزلت در روایت سلمان 159
- حدیث منزلت در موضع دیگر 159
- حدیث منزلت در روز غدیر 159
- حدیث منزلت در موضع دیگر 159
- حدیث منزلت در ضمن حدیث فضیلت عقیل و جعفر 159
- حدیث منزلت در ده موضع 160
- ابن تیمیه ورود حدیث در غیر تبوک را نفی می کند 160
- 5_ همانندیِ خلافت امیرالمؤمنین و هارون علیهما السلام 163
- 7_ موجب اهانت می شود 164
- اشاره 164
- 6_ تقیید جانشینی به زمان غیبت پیامبر صلی الله علیه و آله 164
- رد کردن اباطیل و دروغ های ابن تیمیه 165
- اشاره 168
- 8 _ صحّت استثنا، دلالت بر عموم دارد 168
- پاسخ به این مدّعا که استثنا در این حدیث، منقطع است 170
- سخن شارحان این حدیث در اتّصال استثنا 184
- اشاره 184
- 1_ در پرتو سخنان دانشمندان در معنی حدیث : 191
- 2_ در پرتو آیه ی (قل لا أجد...) و آن چه مفسّران گفته اند 195
- اشاره 204
- گونه ها و صورت های دیگر از دلالت این حدیث بر عمومیت منزلت 204
- 1_ تشبیه در جایی که احتمالش را می دهد، عمومیت را ایجاب می کند : 204
- 2_ لازمه ی قرار گرفتن شییء به منزله ی شییء دیگر آن است که احکام آن بر این مترتب شود 206
- 3_ دلالت حدیث بر عمومیّت به اعتراف عبدالحق دهلوی 207
- 4_ دلالت این حدیث بر عموم به اعتراف فخر رازی 207
- 5_ دلالت بر عمومیت در گفته ی دهلوی 208
- 6_ دلالت بر عمومیّت در سخن ابن روزبهان 209
- 7_ دلالت هایی بر عمومیّت، از سخنان مولوی محمّد اسماعیل 209
- 8_ دلالت بر عمومیّت بر اساس سخن خجندی در پرتو این حدیث 210
- 9_ حدیث نبوی صلی الله علیه و آله و سلم: چیزی از خداوند نخواستم جز این که مانندش را برای تو درخواست کردم... 211
- 10_ حدیث نبوی صلی الله علیه و آله و سلم: علی نفس من است 213
- 11_ حدیث نبوی صلی الله علیه و آله و سلم: تو می شنوی آن چه من می شنوم 213
- 12_ حدیث نبوی صلی الله علیه و آله و سلم: پروردگارا! من همان گونه می گویم که برادرم موسی گفت 214
- آیا خلافت از منزلت های حضرت هارون علیه السلام بود؟ دهلوی گوید: نمی پذیریم! 217
- 1_ رد کردن ادّعای منافات بین خلافت و نبوّت 217
- 2_ سخن دیگر دهلوی 233
- 1_ انقطاع خلافت را نمی توان جایز دانست، چون کاستیِ نفرت برانگیز است. 234
- آیا برکناری، کاستیِ نفرت انگیز است؟ 234
- 2_ مثال زدن به عادت پادشاهان رفع اشکال نمی کند 237
- 3_ اثبات نبوّت استقلالی برای حضرت هارون علیه السلام اشکال را رفع نمی کند 237
- 4_ خلاصه سخن در این مقام 245
- 1_ گفته هایی در وجوب تنزیه پیامبران از نفرت انگیزها 246
- سخنی بسیار زشت از فخر رازی 246
- اشاره 246
- 2_ پاسخ ادّعای رازی این است که مسأله بر حسن و قبح استوار است 251
- 1_ اعتراف پیشین او به دلالت این حدیث بر امامت 269
- سخن دهلوی 269
- آیا رحلت حضرت هارون پیش از حضرت موسی علیهما السلام بر نفی خلافت امیرالمؤمنین علیه السلام پس از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم دلالت دارد؟ 269
- 3_ اعتراف های رشید شاگردش به دلالت حدیث 270
- 2_ اعتراف بعدی او به دلالت این حدیث بر امامت 270
- 4_ اعتراف های پدرش به دلالت حدیث بر امامت 271
- 5_ اعتراف کابلی به دلالت این حدیث بر امامت 271
- 7_ اگر استدلال تمامیّت یابد، مطلقاً، دلالت بر نفی خلافت ایشان می کند. 278
- 8_ این نظر، با مراد شیعه و اهل سنّت هر دو، منافات دارد 278
- 9_ سخن بعضی ناصبی ها بنابر نقل راغب 279
- 10_ چنگ زدن رازی به خرافه های جاحظ 280
- 11_ به عقیده عبدالجبار، این حدیث فقط یک منزلت ثابت را در بر می گیرد. 285
- 13_ استحقاق خلافت منزلتی ثابت شده برای حضرت هارون علیه السلام است 289
- 12_ ادّعای دلالت بر نفی خلافت، فقط یک فرض و تقدیر است 289
- 14_ اگر بگویند: فلانی در جایگاه فلانی است در این مورد که چنان نباشد، صحیح نیست. 290
- 15_ منزلت همان مرتبه است که امری ثابت است 290
- 16_ حدیث منزلت درباره ی شیخین 292
- 17_ تشبیه عثمان به حضرت هارون علیه السلام 292
- 19_ سخن عبّاس به امیرالمؤمنین علیه السلام پیرامون خلافت 293
- 18_ حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام از وقتی که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم قبض روح شدند، خلافت را مطالبه کردند. 293
- 20_ گفته ی عبّاس به علی علیه السلام : دستت را دراز کن تا با تو بیعت کنم 294
- 21_ نصّ عمر بر شش نفر و سفارش او به هر یک از آنان 294
- 23_ عملکرد عبدالرّحمان در شورا 295
- 22_ سخن دیگر عمر بن خطاب 295
- 24_ کلام امیرالمؤمنین علیه السلام در شورا 296
- مقدمه: پاره ای از وجوه دلالت این حدیث بر نفی خلافت آن سه تن 298
- دلالت حدیث منزلت 298
- دلالت حدیث بر عصمت 299
- دلالت حدیث بر خلافت عامه 299
- دلالتش بر اعلمیت 299
- دلالت حدیث بر افضلیّت 299
- دلائلی بر دلالت حدیث منزلت 300
- دلیل هایی بر دلالت حدیث منزلت 300
- (1) واجب بودن اطاعت حضرت هارون علیه السلام 300
- (2) امامت و جانشینی حضرت هارون علیه السلام 317
- (10) امر خداوند به موسی و هارون علیهما السلام 349
- (11) فریاد درخت خرما 350
- (12) جمله ی «جز این که پس از من پیامبری نیست.» 351
- (13) کلام پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم : «اگر بود، تو آن بودی.» 352
- (15) گفته ی عمّار درباره ی حضرت امیر علیه السلام و استدلالش به حدیث منزلت 357
- (16) اعلم بودن، از منزلت های حضرت هارون علیه السلام است 360
- (17) دلالت این حدیث بر اعلمیّت از زبان معاویه 361
- (19) سخن اروی دختر حارث با معاویه 365
- (20) افضلیّت، از جمله منزلت های حضرت هارون علیه السلام است 378
- (21) ورود حدیث در جنگ تبوک به عنوان دل جویی 390
- (22) اصلاح امور مدینه 390
- (23) یا من باید بمانم یا تو بمانی 394
- (24) همان اجر پیامبر صلی الله علیه و آله و همان غنیمت او 396
- (25) باید تو جانشین من باشی 397
- (27) خلیفه پیامبر 409
- (28) تو را به جای نهادم تا خلیفه ام باشی 410
- (29) دلالت حدیث بر این که امیرالمؤمنین علیه السلام پس از آدم و داوود و هارون علیهم السلام چهارمین خلیفه است 415
- (30) حدیث منزلت در سیاق توصیف حضرتش علیه السلام به «سید المسلمین و امیرالمؤمنین و خیر الوصیین و أولی النّاس بالنبیّین» 418
- (31)گوشت و خونش از گوشت و خون من 419
- (32) حدیث منزلت هنگام برادرگزینی 422
- (33) حدیث منزلت در روز جنگ خیبر 429
- (34) حدیث منزلت در احتجاج مأمون با فقها 434
- (35) دعای پیامبر صلی الله علیه و آله 436
- (37) جلال محلّی به دلالت این حدیث بر خلافت حضرت علی علیه السلام تصریح می کند 440
- (36) دلالت حدیث بر نیابت حضرت علی بن ابی طالب از سوی رسول خدا 440
- (39) عمر آرزو کرد کاش این حدیث در باره اش وارد می شد. 442
- (38) دلالت این حدیث بر خلافت نزد بزرگان این قوم 442
- (40) استدلال امام علیه السلام در شورا به این حدیث 445
- اشاره 447
- ضمیمه ی حدیثِ منزلت 447
- 2_ روایت قطیعی 449
- اشاره 449
- 1_ روایت احمدبن حنبل 449
- مورد (1_2) روز برادری 449
- 4_ روایت ابونعیم اصفهانی 450
- 3_ روایت طبرانی 450
- 5_ روایت ابن مغازلی 451
- 6_ روایت موفّق بن احمد خوارزمی 451
- 7_ ابن عساکر 452
- چند نکته 453
- مورد (4) روز جنگ خیبر 462
- مورد (5) هنگام نهی از خوابیدن در مسجد 466
- مورد (6) هنگام بستن دَرهای مسجد نبوی 468
- مورد (7) روزی که تکیه بر علی علیه السلام داده و نزد یارانش آمد 470
- مورد (8) در خانه ی امّسلمه 472
- مورد (9) جریان دیگری که انس روایت می کند 476
- مورد (10) جریان دختر حمزه رضی الله عنه 477
- مورد (12) در سخن پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم با عقیل 479
- مورد (11) روز غدیرخم 479
ابن طلحه گوید: این نکته که ثعلبی سخن احمد حنبل را پس از این خبر آورده، اشاره ای است به این منقبت والا، یعنی جمع میان دو عبادت بسیار بزرگ بدنی و مالی در یک زمان، تا آن جا که در مدح انجام دهنده و شتابگرش (آیه) قران کریم نازل شد، فضیلتی که علی به آن اختصاص یافت نه کسی غیر از او.»(1)
7_ 35. روایت زرندی و شهاب الدین احمد
محمّدبن یوسف زرندی آن را چنین روایت کرده است :
«اعمش از عبایه روایت کرد که گفت: در حالی که ابن عبّاس بر کنار زمزم نشسته بود و از رسول خدا حدیث می گفت...»(2)
و شهاب الدین احمد گوید: «زرندی از اعمش، از عبایه ربعی روایت کرد که گفت: در حالی که ابن عبّاس رضی الله عنه بر کنار زمزم نشسته بود و از رسول خدا حدیث می گفت...»(3)
(36) دلالت حدیث بر نیابت حضرت علی بن ابی طالب از سوی رسول خدا
ملک العلماء شهاب الدین دولت آبادی به حدیث منزلت استدلال کرده است که حضرت امیرالمؤمنین علیه السلام مقام نیابت از پیامبر مکرم 6را دریافت کرده است، چون گوید :
«آفتاب رسالت، در بهترین قرن ها پرتو افکنده بود، و هنگام غروبش علی ولی در برابرش بود. او چون ماه کاملِ تابان پس از خورشید نایب او بود، و به او فرمود: ای علی تو نسبت به من در جایگاه هارون نسبت به موسی هستی، در حالی که پیامبری پس از من نیست. هم چنین فرمود: هر کس من مولای اویم، پس علی مولای اوست. پیامبر چنین فرمود برای آن که تا انقراض دنیا، ایمان را بدین سان بر ما واجب گرداند.»(4)
گویم :
این نیز زبان منکران و دشمنان را فرو می بندد. و سپاس از آنِ پروردگار جهانیان است.
(37) جلال محلّی به دلالت این حدیث بر خلافت حضرت علی علیه السلام تصریح می کند
جلال الدین محمّدبن احمد محلّی در کتاب شرح جمع الجوامع چنین می گوید :
1- مطالب السئول: 21 ؛ تذکره الخواص: 15؛ الفصول المهمّه: 124.
2- نظم درر السمطین (خطی).
3- توضیح الدلائل (خطی).
4- هدایه السعداء (خطی).