درسنامه کلیات امامت صفحه 126

الف) اصل وجود او صرف نظر از هدایت انسان های دیگر، به بقا و ادامه هستی میانجامد، چرا که هدف خدا از خلقت جهان و انسان این بود که انسان به هدف و کمال لایق خود برسد و هدف نهایی را کسب کند. اگر این هدف محقق نباشد، خلقت جهان و انسان بر مبنای تحصیل این هدف لغو خواهد بود، زیرا حرکت وقتی معنا دارد که هدفی قابل تحصیل به همراه داشته باشد. عدم تحقق هدف به عدم حرکت منتهی میشود. باید همیشه فرد کاملی باشد تا با وجود او هدف از خلقت محقق باشد و امکان رسیدن به کمال برای دیگران به واسطه او که رابطه میان عالم ربوبی و عالم انسانی است، فراهم شود. پس وجود امام چون هدف از خلقت را که همان عبادت و معرفت کامل است به همراه دارد، برای ادامه حیات هستی لازم است؛ چه انسان های دیگر بخواهند در این طریق گام بردارند و چه نخواهند به این هدف برسند. این اثر مربوط به قسم اول از اقسام سه گانه است.

ب) چنین فردی به واسطه افاضات معنوی و کمک های باطنی هر فردی را طبق خواست و استعدادش به کمال مطلوب میرساند. امام گنجینه الطاف الهی است تا افراد بشر به واسطه انوار الهی که در وجود او تابیده شده، با هدایت او بتوانند به کمال لایق نائل شوند.(1)

بیان دوم: امام، واسطه پیدایش خلقت

نظام جهان بر اساس اسباب و مسببات است و هر پدیده ای از راه سبب و علتش، ایجاد می شود. در رأس این سلسله اسباب، وجود مقدس حجت خدا است. به این بیان که در فلسفه ثابت شده که میان علت و معلول، سنخیت لازم است. مخلوقات مادّی و حتّی مجردات، به علت ضعف وجودی، نمی توانند مستقیماً از خداوند که در نهایت شدت وجود است، پدید آیند. لذا لازم است اول معلول، از لحاظ شدت وجودی، به گونه ای باشد که بتواند صادر از خدا باشد. بنابراین، باید معلول اوّلی باشد که دو حیث دارد: یکی آن که دارای شدت وجودی است تا معلول مستقیم خدا باشد و دوم آن که می تواند جهت کثرت