درسنامه کلیات امامت صفحه 134

خداوند است. پس صادقین، لحظهای نیز بر خلاف رضایت او قدم بر نمیدارند.

بنابر این براساس آیه شریفه فوق، در هر زمان، انسان صادق و معصوم از خطا (معصوم) وجود دارد و بر مردم لازم است همراه او باشند.

دیدگاه مفسرین پیرامون آیه

عموم مفسران شیعه و اهل سنت با توجه به لفظ «مع» گفته اند مراد از آیه این است که باید به صادقین اقتدا کرده و از آنها پیروی نمود.(1) بسیاری از مفسرین شیعه بر اساس مفاد این آیه عصمتِ صادقین را نیز ثابت کرده اند،(2) و برخی از مفسران اهل سنت ضمن پذیرش شرط عصمت برای صادقین، با بیان اینکه انسان معصومی نداریم، عصمت را برای اجماع امت(3) یا اهل حلّ و عقد(4) قایل شده اند.

1- تفاسیر شیعه:شیخ مفید، تفسیر القرآن المجید، ص275؛ طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان فی تفسیر القرآن، ج5، ص122؛ علامه طباطبایی، سید محمد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج 9، ص402؛ مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 8، ص179؛ سبزواری نجفی، محمد بن حبیب الله، إرشاد الأذهان إلی تفسیر القرآن، ص211؛ حسینی استرآبادی، سید شرف الدین علی، تأویل الآیات الظاهره، ص217؛ طیب، سید عبد الحسین، أطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج 6، ص329؛ حسینی همدانی، سید محمد حسین، انوار درخشان، ج 8، 136 و تفاسیر اهل سنت: جصاص، احمد بن علی، أحکام القرآن، ج 4، ص371؛ فخرالدین رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، ج 16، ص166؛ ثعلبی نیشابوری، ابو اسحاق احمد بن ابراهیم، الکشف و البیان عن تفسیر القرآن، ج 5، ص108؛ قرطبی، محمد بن احمد، الجامع لأحکام القرآن، ج 8، ص288؛ بیضاوی، عبدالله بن عمر، أنوار التنزیل و أسرار التأویل، ج 3، ص101؛ اندلسی، ابو حیان محمد بن یوسف، البحر المحیط فی التفسیر، ج 5، ص521؛ نیشابوری، نظام الدین حسن بن محمد، تفسیر غرائب القرآن و رغائب الفرقان، ج 3، ص542؛ ثعالبی، عبدالرحمن بن محمد، جواهر الحسان فی تفسیر القرآن، ج 3، ص225؛ بغدادی، علاء الدین علی بن محمد، لباب التأویل فی معانی التنزیل، ج 2، ص419؛ ابن عطیه اندلسی، عبدالحق بن غالب، المحرر الوجیز فی تفسیر الکتاب العزیز، ج 3، ص94؛ درویش محیی الدین، إعراب القرآن و بیانه، ج 4، ص192.
2- مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج 8، ص181؛ طیب، سید عبد الحسین، أطیب البیان فی تفسیر القرآن، ج 6، ص330؛ حسینی همدانی، سید محمد حسین، انوار درخشان، ج 8، ص136؛ حسینی استرآبادی، سید شرف الدین علی، تأویل الآیات الظاهره، ص217.
3- فخرالدین رازی، ابوعبدالله محمد بن عمر، مفاتیح الغیب، ج 16، ص166.
4- نیشابوری، نظام الدین حسن بن محمد، تفسیر غرائب القرآن و رغائب الفرقان، ج 3، ص542.