درسنامه کلیات امامت صفحه 138

نمی کند با آنکه نهی از آنها کرده است. پس باید معصومانی باشند که هیچ خطایی نکنند تا متابعت از آنها در همه امور واجب باشد؛ و اجماع امت است که خطابات قرآن برای همه زمان ها است؛ پس باید در هر زمان معصومی باشد.(1)

مرحوم نراقی می گوید:

وجه استدلال به این آیه آن است که خدای تعالی مردم را در این آیه فرموده است به متابعت صادقین. شکی نیست که مراد از صادقین باید کسی باشد که صدق او یقین باشد و کلام او محتمّل کذب نباشد و همچنین کسی نیست مگر معصوم، پس مراد به صادقین معصوم است.(2)

اشکالات

بر استدلال امامیه به این آیه اشکالاتی مطرح شده است.

1. این آیه این گونه نیز قابل تفسیر است که مراد از بودن با صادقین یعنی در مسیر آنان بودن، مانند این که پدری به فرزندش بگوید با صالحان باش، یعنی در مسیر آنان حرکت کن.(3)

پاسخ: این معنی عدول از ظاهر آیه است بدون آن که دلیل برای این عدول باشد.(4)

2. مراد از معصوم، اجماع امت است نه فرد خاص آن گونه که شیعه می گوید؛ زیرا مردم مکلف به امتثال این تکلیف هستند، و لذا باید معصوم را بشناسند زیرا امر به جاهل، تکلیف ما لایطاق است؛ و چون انسان معصوم نمی شناسیم، پس مراد از آن اجماع امت است نه

1- بحار الأنوار، ج 24، ص34؛ و وجه الاستدلال بها إن الله تعالی أمر کافه المؤمنین بالکون مع الصادقین و ظاهر أن لیس المراد به الکون معهم بأجسامهم بل المعنی لزوم طرائقهم و متابعتهم فی عقائدهم و أقوالهم و أفعالهم و معلوم أن الله تعالی لا یأمر عموما بمتابعه من یعلم صدور الفسق و المعاصی عنه مع نهیه عنها فلا بد من أن یکونوا معصومین لا یخطئون فی شی ء حتی تجب متابعتهم فی جمیع الأمور و أیضا أجمعت الأمه علی أن خطاب القرآن عام لجمیع الأزمنه لا یختص بزمان دون زمان فلا بد من وجود معصوم فی کل زمان لیصح أمر مؤمنین کل زمان بمتابعتهم. همچنین ر.ک: علامه مجلسی، حق الیقین، ص52.
2- نراقی، ملامهدی، أنیس الموحدین، ص193.
3- فخر رازی، مفاتیح الغیب، ج 16، ص167.
4- همان.