- مقدمه ناشر 1
- اشاره 4
- ضرورت طرح بحث امامت 6
- تاریخچه بحث 7
- پیشینه بحث 8
- وجوب امامت 10
- امامت خاصه و عامه 12
- اشاره 14
- اشاره 15
- امام و امامت 15
- معنای لغوی 15
- کاربردهای واژه امام در قرآن 16
- معنای اصطلاحی 18
- تعریف امامت در بیان دانشمندان شیعه 18
- تحلیل و بررسی 20
- خلیفه و خلافت 27
- ولیّ و ولایت 28
- وصیّ و وصایت 29
- اشاره 33
- راز ختم نبوت 36
- اشاره 42
- اول. قاعده لطف 43
- اشاره 43
- اشاره 43
- تعریف قاعده لطف 44
- اقسام لطف، محصل و مقرب 46
- برهان لطف و حکمت الهی 47
- اشاره 50
- اشاره 51
- خاتمیت دین اسلام 51
- پیش فرض ها 51
- استمرار هدایت 51
- لزوم امتثال تکالیف 56
- انسان، زندگی اجتماعی و حکومت 57
- انسان، ویژگی ها و کج رفتاری های او 60
- اشاره 65
- اشاره 66
- تحلیل و بررسی 70
- تکمله 71
- ولایت خدا 74
- اشاره 77
- یک. نارسایی استدلال به سیره عقلائیه 78
- اشاره 78
- سه. کفایت خبر از پیامبر (و بحث فترت) 81
- دو. تعدد امام 81
- چهار. نصب الهی امام 84
- پنج. بدل داشتن امامت (عدم انحصار لطف در امام) 86
- اشاره 89
- هفت. قاعده لطف و غیبت امام 92
- امامت 250 ساله 99
- سخن پایانی 101
- اشاره 105
- اشاره 111
- چهارم. چالش های چشم گیر 113
- اشاره 116
- اشاره 117
- تنوع استدلال بر ضرورت وجود انسان کامل 118
- برهان عرفانی بر ضرورت انسان کامل 118
- دلیل دیگر بر لزوم انسان کامل 119
- تطبیق انسان کامل بر امام 121
- اشاره 123
- اشاره 124
- بیان اول: امام، تحقق بخش هدف خلقت 125
- بیان دوم: امام، واسطه پیدایش خلقت 126
- بیان سوم: امام، امان مردم 127
- اشاره 131
- اشاره 132
- الف. آیات امامت 132
- آیه اول: همراهی با صادقین 132
- اشاره 132
- اشاره 132
- دیدگاه مفسرین پیرامون آیه 134
- اشکالات 138
- اشاره 141
- اشاره 142
- دیدگاه مفسرین 143
- اشاره 144
- 1. حاکمان و سلاطین 144
- مصداق اولوا الامر 144
- 3. فرماندهان جنگی 146
- 4. اقامه کنندگان شعائر دینی 147
- 6. دو خلیفه اول و دوم (ابوبکر و عمر) 147
- 5. اصحاب پیامبر 147
- 7. اجماع امت (اهل حلّ و عقد) 147
- 8 . ائمه اهل بیت 148
- بیان چند روایت 149
- سؤالات و شبهات 151
- اشاره 157
- اشاره 158
- مصداق هادی 162
- اشاره 165
- اشاره 166
- بررسی و تبیین 168
- جایگاه امام 171
- امامِ نور، منصوبِ خدا 172
- اشاره 175
- 1. حدیث معرفت 176
- اشاره 176
- اشاره 176
- الف) علم و معرفت 177
- د) مرگ جاهلیت 178
- ب) عمومیت ازمانی و افرادی 178
- ج) امام حیّ و حاضر 178
- ه) حقیقت معرفت 179
- و) حدّ معرفت 180
- اشاره 183
- اشاره 184
- بحث اول: معنای ثقلین 187
- بحث سوم: کیستی اهل بیت 188
- بحث دوم: صحت و تواتر 188
- بحث چهارم: سنتی و عترتی 191
- ب) جامعیت در علم و معرفت 192
- ج) عصمت قرآن و عترت 192
- الف) بقای قرآن و عترت 192
- بحث پنجم: نکات حدیث 192
- ه) لزوم تمسک به قرآن و عترت 193
- د) هدایت مطلق در کتاب و عترت 193
- اشاره 195
- 4. حدیث سفینه 201
- 5. احادیث اضطرار به حجت 202
- اشاره 207
- اشاره 209
- مفهوم شناسی 209
- الف. عصمت 209
- دیدگاه شیعه 210
- منشأ عصمت 212
- مراتب عصمت 215
- انکار عصمت 216
- اشاره 218
- 1. برهان امتناع تسلسل 219
- اشاره 219
- بررسی اشکالات 220
- اشاره 227
- 4. اعتماد مردم 230
- 3. حجیّت کلام امام 230
- عصمت امام از منظر قرآن و روایات 231
- 5. نقض غرض 231
- 1. آیه عهد 231
- اشاره 236
- 3. همراهی با صادقین 240
- 5. حدیث ثقلین 241
- 7. مقام امامت 242
- 6. مقام حجیت 242
- اشاره 245
- راه تحقّق عصمت 246
- راز عصمت 247
- عصمت و اختیار 248
- اشاره 251
- محورهای اصلی علم امام 252
- اشاره 252
- علم امام از منظر قرآن 253
- اشاره 254
- ضرورت علم امام و محدوده آن 254
- دیدگاه زیدیه 254
- دیدگاه اهل سنت 255
- دیدگاه اسماعیلیه 255
- دیدگاه شیعه امامیه 256
- نوع و کیفیت علم امام 259
- اشاره 262
- گستره علوم اهل بیت 263
- اشاره 263
- منابع علوم امامان اهل بیت 267
- ازدیاد علم امام و ارادی بودن آن 270
- اشاره 272
- اشاره 273
- شیعه امامیه و افضلیت مطلق 273
- امامت مفضول قبیح است 274
- بررسی اشکالات 275
- قرآن و افضلیت امام 278
- اشاره 280
- اشاره 282
- ضرورت وجود مرجع دینی و علمی 282
- اهل سنت و نیازمندی به مرجعیت دینی 283
- دلایل قرآنی مرجعیت اهل بیت 284
- اشاره 294
- حدیث سفینه 295
- حدیث ثقلین 295
- اشاره 295
- حدیث امان 296
- اشاره 298
- ب. رهبری سیاسی جامعه 298
- 1. حفظ نظام اجتماعی مسلمانان 299
- 2. برقراری عدالت اجتماعی 299
- دیدگاه امامیه 299
- 3. تکالیف اجتماعی 299
- اشاره 299
- دیدگاه اهل سنت 300
- 4. اجرای حدود الهی 300
- اشاره 303
- اشاره 304
- انواع ولایت 305
- مراتب ولایت تکوینی 307
- اشاره 311
- الف) ولایت شرعی (در تشریع) 312
- اشاره 312
- ب) ولایت تشریعی 313
- ج) ولایت تکوینی 316
- تکیه گاه تصرف تکوینی 318
- اشاره 321
- انواع خلافت 322
- اشاره 322
- محدوده خلافت 323
- تذکّر 326
- سرّ خلافت 328
- شرایط خلیفه 329
- تعیین خلیفه 329
- استمرار خلافت 331
- اشاره 333
- دیدگاه امامیه (نص و انتصاب) 335
- دیدگاه اسماعیلیه 336
- دیدگاه زیدیه (نص و دعوت) 337
- استدلال شیعه امامیه بر لزوم نص در تعیین امام 339
- 1. صفات امام 339
- اشاره 339
- 2. سیره پیامبر 340
- 3. عدم مشروعیت روش انتخاب 342
- 4. امامت، خلافت از پیامبری 343
- 5. امامت، عهد الهی 343
- اشاره 346
- اشاره 347
- الف) عدم وجود نص 348
- اشاره 348
- یک. شواهد تاریخی 348
- سه. امامت و سایر فرایض 350
- اشاره 352
- حدیث اول. حدیث منزلت 353
- اشاره 353
- یکم. وجود نصوص متعدد 353
- اشاره 353
- حدیث دوم. حدیث دار 355
- حدیث سوم. حدیث هدایت 356
- حدیث چهارم. حدیث غدیر 356
- دوم. احتجاج به نصوص 361
- سوم. عدم امکان قیام علیه ابوبکر 363
- پنجم. قرائن و شواهد 364
- چهارم. امامت و سایر فرایض 364
- ب) رفتار صحابه 366
- ج) تعارض نصوص امامت 367
- الف) کتاب ها 376
- ب) مجلات 391
مردم خواسته به هر دو تمسک کنند «ان تمسکتم بهما لن تضلوا» هیچ گاه به ضلالت و گمراهی نمیافتید. لازمه این سخن معصوم بودن اهل بیت است، زیرا اگر اهل بیت خطا کند حتماً باعث ضلالت میشوند و به علاوه با خطا کردن از قرآن جدا میشوند.
د) هدایت مطلق در کتاب و عترت
در روایت تعبیر «لن تضلّوا أبداً» آمده است. عبارت «لن تضلوا» همراه با تأکید آن با «ابداً» دلالت بر نفی ضلالت به طور مطلق دارد؛ یعنی دچار هیچ نوع ضلالتی نخواهید شد. ضلالت، نقطه مقابل هدایت است. نتیجه فرمایش پیامبر این است که با اقتدا به قرآن و عترت شما در هدایت کامل و تمام خواهید بود.
ه) لزوم تمسک به قرآن و عترت
همچنانکه قرآن حجت است و بر مردم واجب است از آن پیروی کنند، همچنین باید از اهل بیت پیروی کنند. پس اهل بیت تنها کسانی هستند که شایستگی رهبری و امامت و سرپرستی مردم را دارند.
علامه مناوی از علمای اهل سنت می گوید:
در این حدیث(ثقلین)اشاره، بلکه تصریح به این است که کتاب خدا و عترت همانند دوقلویی اند که رسول خدا6 به عنوان بعد از خود معرفی کرده است و امّت خود را وصیت نموده که با آن دو به خوبی معاشرت کنند، آنان را بر خود مقدم بدارند و در دین به آن دو تمسک کنند.(1)
تفتازانی از متکلمان برجسته اهل سنت بعد از نقل حدیث می گوید:
آیا نمی بینی که چگونه پیامبر صلی الله علیه و آله اهل بیت خود را به کتاب خود مقرون ساخته است؟ این نیست مگر به جهت تمسک به کتاب و عترت انسان را از ضلالت و گمراهی نجات خواهد داد؛ و اخذ به کتاب معنایی ندارد مگر اخذ به آنچه در آن است از علم و هدایت، و همچنین است در عترت.(2)
1- مناوی، فیض القدیر، ج2، ص174و ج3، ص14.
2- .«ألا یری أنه صلی اللّه علیه و سلّم قرنهم بکتاب اللّه فی کون التمسک بهما منقذا من الضلاله و لا معنی للتمسک بالکتاب إلا الأخذ بما فیه من العلم و الهدایه فکذا فی العتره»؛ (تفتازانی، سعد الدین، شرح المقاصد، ج 5، ص303).