درسنامه کلیات امامت صفحه 300

دشمنان از این نوع است. از طرفی، انجام دادن این گونه تکالیف، نیازمند برنامه ریزی مشخّص و روشن است که زمان و مکان و چگونگی انجام دادن تکلیف را روشن سازد. بدیهی است، این گونه مسائل، بدون تمرکز در برنامه ریزی و تصمیم گیری، به نحو مطلوب تحقّق نخواهد یافت، زیرا با توجّه به اختلاف عقاید و سلایق و منافع افراد، اگر به صورت متمرکز و قاطع تصمیم گیری نشود، تفرقه و تشتت پدید می آید، فرصت از دست می رود، و در نتیجه، شکست در برابر دشمن، قطعی خواهد بود. بدین جهت، وجود امام و رهبری با کفایت و مدبّر و توان مند، ضرورت دارد تا صفوف مردم را متّحد و منسجم سازد. و بدین طریق، به تکلیف شرعی جهاد و دفاع در راه دین جامه ی عمل بپوشاند.

4. اجرای حدود الهی

در شریعت اسلامی، برای برخی از گناهان مانند تهمت، سرقت،(1) ّ زنا،(2) و... حدودی مقرّر شده است که اجرای آن ها نقش مؤثّری در جلوگیری از مفاسد و مظالم اجتماعی دارد، امّا اگر اجرای آن ها به دست افراد سپرده شود، نه تنها مانع از بروز و گسترش مفاسد و مظالم نمی شود، بلکه خود، از عوامل پیدایش هرج و مرج و تعدّی و تباهی خواهد بود. از این روی، اجماع مسلمانان، بر این است که اجرای حدود شرعی از شئون و مسئولیت های امام است.

دیدگاه اهل سنت

متکلّمان معتزلی، بر این عقیده اند که فلسفه وجوب امامت، اقامه حدود الهی است، زیرا اجرای حدود الهی، واجب است، و از طرفی، وجوب آن، متوجّه عموم مسلمانان یا یکایک آنان نیست، بلکه بر عهده امام است. بنابراین، وجود امام برای تحقّق بخشیدن به این حکم و قانون الهی واجب خواهد بود.

قاضی عبدالجبار معتزلی، در این باره چنین گفته است:

بدان جهت به وجود امام نیاز است که به احکام شرعی، مانند اقامه حدود و حفظ